Η χρονιά που μόλις ξεκίνησε έχει δημιουργήσει μεγάλες προσδοκίες από την γεωμετρική αύξηση της παραγωγής έργων σε υψηλή κλίμακα. Το γενικότερο κλίμα “ευφορίας” που καταγράφεται από παράγοντες της αγοράς εκτιμάται ως η αρχή μιας νέας ανάπτυξης του κατασκευαστικού κλάδου ο οποίος δοκιμάστηκε για πάνω από 12 χρόνια.

Περιμένοντας τα τελικά οικονομικά αποτελέσματα του 2022, οι BIG 5 των κατασκευών ήδη κατά το πρώτο εννιάμηνο του 2022 έχουν σπάσει το φράγμα για το ανεκτέλεστο και διαμορφώνεται σε πάνω από 10 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα που ανακοινώθηκαν για κάθε ένας από τους ομίλους συνολικά, έχουν ανεκτέλεστο 10,2 δισ. ευρώ.

Σε επίπεδο πάντα ανεκτέλεστου εννιαμήνου, ο Όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ έπιασε τα 2,7 δισ. ευρώ, ο Όμιλος ΕΛΛΑΚΤΩΡ 2,7 δισ. ευρώ, η Μυτιληναίος 1,9 δισ. ευρώ, η ΑΒΑΞ 1,7 δισ. ευρώ και η ΙΝΤΡΑΚΑΤ 1,2 δισ. ευρώ.

Τα ποσά αυτά με την ολοκλήρωση του οικονομικού έτους εκτιμάται ότι θα αυξηθούν ελαφρώς προς τα 10,5 δισ. ευρώ.

Η αύξηση του 2022 – Η πρόβλεψη για το 2023

Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως σε σχέση με το 2021 έχουμε σε επίπεδο εννιαμήνου μια σωρευτική αύξηση περίπου 800 εκατομμυρίων ευρώ, δηλαδή από τα 9,38 δισ. ευρώ στα 10,2 δισ. ευρώ. Αυτή η αυξητική τάση συνέβη σε μια περίοδο που είναι γεμάτη από έργα υπό δημοπράτηση. Τα έργα αυτά με την συμβασιοποίηση τους θα προσφέρουν νέα αύξηση στα παραπάνω στατιστικά. Για παράδειγμα, στο τελείωμα του 2023 είχαμε την υπογραφή του flyover στη Θεσσαλονίκη (ΑΒΑΞ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ) και του σιδηροδρομικού έργου Αίγιο-Ρίο (ΤΕΡΝΑ-ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ).

Μόνο στο πρώτο τρίμηνο, πριν την διενέργεια των εκλογών περιμένουμε την υπογραφή αρκετών έργων όπως για παράδειγμα η επέκταση της Λ.Κύμης, το μεσαίο τμήμα του ΒΟΑΚ (Χερσόνησος-Νεάπολη) και το Μπράλος-Άμφισσα. Σύμφωνα με εκτιμήσεις εφόσον γίνει κάτι τέτοιο θα έχουμε υπογραφές έργων που θα αγγίξουν τα 1,6 δισ. ευρώ.

Παράλληλα όμως θα πρέπει να συνυπολογίσουμε και υπογραφές συμβάσεων των ομίλων σε άλλες δραστηριότητες (ιδιωτικά κτιριακά έργα, σε άλλα πεδία της οικονομίας όπως η ενέργεια και υπογραφές σε άλλες χώρες) , για να δούμε πως το 2023 είναι μια χρονιά πολύ υψηλών προσδοκιών.

Οι εκτιμήσεις που βγαίνουν από την ίδια την αγορά είναι πως κινούμαστε πλέον στο να σπάσει το φράγμα των 15 δισ. ευρώ σε επίπεδο ανεκτέλεστου για τους 5 μεγάλους ομίλους. Για παράδειγμα, η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ αναμένει υπογραφές συμβάσεων 2,1 δισ. ευρώ, ενώ η ΑΒΑΞ αναμένει πρόσθεση έργων 600 εκατ. ευρώ. Τις ίδιες θετικές προοπτικές καταγράφουν και οι άλλοι τρεις μεγάλοι όμιλοι.

Ο ρόλος των ΣΔΙΤ και του Ελληνικού

Μέσα στο 2023 πέρα από τα αναφερθέντα έργα, θα ωριμάσουν και άλλοι διαγωνισμοί, οι συμβάσεις των οποίων όμως θα πραγματοποιηθούν μετά τις εθνικές εκλογές, δηλαδή μετά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη των ανεκτέλεστων των εταιρειών θα παίξει αν κάποιοι από τους πολλούς διαγωνισμούς ΣΔΙΤ μπορέσουν να υπογραφούν.

Σήμερα είναι σε διαγωνιστική διαδικασία σχεδόν 40 έργα με τη μέθοδο της Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα. Κάποια από αυτά ενδέχεται να τα δούμε να ολοκληρώνονται, ωστόσο το γεγονός ότι βρισκόμαστε πλέον σε μια εκλογική χρονιά σημαίνει και μια επιβράδυνση στις εξελίξεις των έργων για κάποιους μήνες.

Τον δικό του ρόλο στις επιδόσεις της φετινής χρονιάς στις εταιρείας 7ης τάξης, θα παίξει και η προώθηση των έργων στο Ελληνικό. Από το καζίνο, μέχρι τους Πύργους, τις ανοιχτές υποδομές και τα Malls, το Ελληνικό θα δώσει επιπρόσθετο και πολύ σημαντικό ανεκτέλεστο στις μεγάλες ελληνικές εταιρείες.

Ο πήχης έχει τεθεί πολύ ψηλά για τα πολυάριθμα projects της Lamda καθώς περνά σιγά-σιγά στην ωρίμανση των έργων της Α` φάσης και θέλει να τα δει να υλοποιούνται.

Στους κινδύνους του 2023 για τους BIG 5 είναι το αυξημένο κόστος ενέργειας, οι τιμές πρώτων υλών που εξακολουθούν να κινούνται σε πολύ υψηλά επίπεδα, η έλλειψη προσωπικού σε όλα τα επίπεδα της κατασκευής και ο πόλεμος στην Ουκρανία. Επίσης σε αυτά δεν πρέπει να ξεχνάμε τον δανεισμό ο οποίος αυτή την περίοδο δεν είναι σε ιδανικά επίπεδα, αλλά και η χρηματοδότηση έργων που εξακολουθεί να είναι μια μεγάλη πρόκληση για τον κλάδο.