Το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης συνδράμει τους παραγωγούς και προμηθευτές ενέργειας στη χώρα μας σε μια εξαιρετικά δύσκολη συγκυρία: μέχρι το τέλος της χρονιάς εκταμιεύεται στις εταιρείες προμήθειας ποσό συνολικού ύψους 600 εκατομμυρίων που αφορά στις επιχορηγήσεις των μηνών Σεπτεμβρίου, Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου.
Επίσης άλλα 100-120 εκατομμύρια θα πληρωθούν τον Ιανουάριο και αφορούν στην αύξηση επιχορήγησης Δεκεμβρίου που ανακοίνωσε το περασμένο Σάββατο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Με τον τρόπο αυτό, σε ενάμιση μήνα από τώρα οι προμηθευτές θα έχουν προεισπράξει όλα τα ποσά που αντιστοιχούν στις ενισχύσεις του τετραμήνου και θα συνέλθουν από άποψη ρευστότητας αφού ο φαύλος κύκλος της ενεργειακής πανδημίας τους έχει πάρει από κάτω εδώ και 6 μήνες.
Εν τω μεταξύ όμως στην αγορά, ο «πόλεμος του ανταγωνισμού» καλά κρατεί: Η Ενωση Βιομηχανικών Καταναλωτών (ΕΒΙΚΕΝ-πρόκειται για τον Σύνδεσμο των μεγάλων και μεσαίων ενεργειοβόρων βιομηχανιών), καταγγέλει χειραγώγηση τιμών σε βάρος της από τους προμηθευτές.
Σε επιστολή της προς τη ΡΑΕ, η Ενωση υποστηρίζει ότι «οι παραγωγοί με την ιδιότητα του προμηθευτή είναι αδιάφοροι ως τις τιμές που διαμορφώνονται στη χονδρεμπορική αγορά. Αυτό δημιουργεί συνθήκες χειραγώγησης των τιμών στη χονδρεμπορική αγορά» ενώ συνεχίζει υπογραμμίζοντας ότι «η δημοσιοποίηση των στοιχείων που αφορούν στη μέση τιμή εισαγωγής αερίου στη χώρα μας είναι σημαντική καθώς πιθανολογείται ότι η μέση τιμή εισαγωγής είναι μικρότερη από την χρηματιστηριακή τιμή TTF (ο ευρωπαϊκός κόμβος καθορισμού τιμών αερίου στην Ολλανδία) και οι ηλεκτροπαραγωγοί απολαμβάνουν αυτές τις μειωμένες τιμές, σε αντίθεση με τη βιομηχανία που φορτώνεται τις υψηλές τιμές».
Στη ΡΑΕ στην οποία απευθυνθήκαμε μας είπαν χαρακτηριστικά πως «το θέμα δείχνει σοβαρό όπως εμφανίζεται και θα επιληφθούμε σύντομα με σκοπό να βρούμε τι ακριβώς συμβαίνει και να αποκαταστήσουμε την τάξη αν χρειαστεί».
Σε ότι αφορά στα 600 συν 120 εκατομμύρια που δίνονται στους προμηθευτές, πρόκειται για πόρους που συγκεντρώνονται από τα έσοδα των δημοπρασιών ρύπων και σύμφωνα με τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες οι λογαριασμοί των νοικοκυριών θα ενισχύονται και το νέο έτος και για όσο χρειαστεί.
Οι παραγωγοί και οι προμηθευτές το τελευταίο εξάμηνο πλήρωσαν και πληρώνουν δεκάδες εκατομμύρια προκειμένου να εισάγουν τις αναγκαίες ποσότητες φυσικού αερίου για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και να αγοράσουν από την χονδρεμπορική αγορά τις μεγαβατώρες για να καλύψουν τις ανάγκες των πελατών τους.
«Οι απαιτήσεις σε κεφάλαια κίνησης έχουν πολλαπλασιαστεί και η προσφυγή στις τράπεζες για δανεισμό έχει γίνει πλέον καθημερινή ανάγκη» μας λέει διευθύνων σύμβουλος καθετοποιημένου Ομίλου και συνεχίζει «η ενίσχυση αυτή έρχεται την ύστατη στιγμή, τον Ιανουάριο θα κηρύσσαμε πολλοί εξ ημών στάση πληρωμών».
Από την πλευρά της πάντως η ΕΒΙΚΕΝ έχει εντελώς άλλη άποψη και με την επιστολή της προς στη ΡΑΕ τονίζει πως «σε μια αγορά στην οποία οι τιμές λιανικής συνδέονται αποκλειστικά με τις τιμές που διαμορφώνουν οι παραγωγοί, θεωρούμε ότι υπάρχουν συμπεριφορές χειραγώγησης των τιμών. Το ζητούμενο είναι οι καθετοποιημένοι παραγωγοί και προμηθευτές να μην είναι αδιάφοροι ως προς τις τιμές που διαμορφώνονται στην αγορά επόμενης ημέρας» ρίχνοντας το μπαλάκι του πολέμου στη Ρυθμιστική Αρχή για να αποκαταστήσει την τάξη.
Επίσης η ΕΒΙΚΕΝ λέει ότι «στο τελευταίο εξάμηνο τα περισσότερα τιμολόγια τροποποιήθηκαν ώστε ακόμη και τα οικιακά να μεταφέρουν πλέον σε ποσοστό 100% το συνολικό κόστος της χονδρεμπορικής αγοράς με την εισαγωγή ρήτρας».
Μετά τον Ιούλιο, σύμφωνα με την ΕΒΙΚΕΝ υπάρχει σταθερή αυξητική τάση της τιμής της αγοράς (ΤΕΑ) ως προς τη υπολογιζόμενη τιμή του μεταβλητού κόστους μιας μονάδας συνδυασμένου κύκλου.
Στέλεχος της αγοράς εξηγεί: «Η αυξητική τάση έχει δύο εξηγήσεις. Είτε πριν τον Ιούλιο οι τιμές ΤΕΑ δεν κάλυπταν το μεταβλητό κόστος των μονάδων και διαμορφώνονταν χαμηλά λόγω ανταγωνισμού στην αγορά και μετά τον Ιούλιο αυξήθηκαν ώστε να καλύπτουν το κόστος τους.
Είτε πριν τον Ιούλιο οι τιμές στην αγορά ήταν σε κανονικά επίπεδα, αλλά μετά τον Ιούλιο διαμορφώθηκαν συνθήκες που επέτρεψαν να αυξηθούν οι τιμές, οι οποίες πλέον μετά τον Ιούλιο είναι σημαντικά υψηλότερες συγκρινόμενες με το μεταβλητό κόστος των μονάδων. Κάτι τέτοιο, εφόσον ισχύει υποδηλώνει ότι στην αγορά έχουν διαμορφωθεί τέτοιες συνθήκες ώστε οι παραγωγοί να είναι αδιάφοροι για το επίπεδο των τιμών»
Πάντως η διαμόρφωση των τιμών πάνω από 300 ευρώ ανά Μεγαβατώρα είναι προφανές ότι δημιουργεί πρόσθετα προβλήματα επιβίωσης των μη καθετοποιημένων μικρών προμηθευτών.
«Η ουσία είναι ότι ξεκίνησε πόλεμος προμηθευτών ενέργειας με τη βαριά βιομηχανία και να δούμε πού θα βγάλει, θα χρειαστεί οπωσδήποτε κυβερνητική παρέμβαση μέσω του Υπουργείου Ενέργειας» μας λέει στέλεχος της ΡΑΕ και μάλλον έχει δίκιο.