Η Ευζωνική φορεσιά χρησιμοποιήθηκε ως παραδοσιακό ένδυμα των βοσκών στα Βαλκάνια και εμφανίστηκε ευρύτερα στην Επανάσταση του 1821 όταν και καθιερώθηκε η φουστανέλα ως επίσημη ενδυμασία όλων των οπλαρχηγών. Πλέον, η ευζωνική φορεσιά αποτελεί τη στρατιωτική στολή της Προεδρικής Φρουράς, ενώ κάθε κομμάτι της στολής έχει ισχυρό συμβολισμό. Αποτελείται από 400 πιέτες, όσα και τα χρόνια της τουρκοκρατίας.

Για καθένα χρόνο που περνούσε υπό την κυριαρχία των Τούρκων, πρόσθεταν στη φουστανέλα και μία πιέτα. Το χρώμα της είναι λευκό, που συμβολίζει την αγνότητα των εθνικών απελευθερωτικών αγώνων. Τα κρόσσια που κρέμονται πάνω στη φούστα, έχουν μπλε-άσπρο χρώμα, όπως η Γαλανόλευκη Σημαία.

Η φέρμελη είναι το γιλέκο του Εύζωνα το οποίο μάλιστα για να κατασκευαστεί χρειάζονται περίπου έξι μήνες. Γι’ αυτό και θεωρείται ότι είναι το δυσκολότερο κομμάτι της ενδυμασίας όσον αφορά την κατασκευή του. Στη φέρμελη υπάρχουν επίχρυσα αλλά και λευκά νήματα με διάφορα σχέδια λαογραφικής σημασίας. Μπορεί να παρατηρήσει κανείς ότι σχηματίζονται μεταξύ άλλων τα γράμματα Χ και Ο Τα οποία θεωρείται ότι αντιστοιχούν στις λέξεις Χριστιανός και Ορθόδοξος.

Τι σημαίνει όμως Εύζωνας; Στην πραγματικότητα είναι αυτός ο οποίος είναι καλά ζωσμένος. Απαντάται ως λέξη ακόμη και στα έργα του Ομήρου ο οποίος αναφέρεται στους στρατιώτες οι οποίοι ήταν καλά ζωσμένοι («ευ’+ζώνες = οι καλά ζωσμένοι»).

Ολη η ιστορία αλλά και οι καθημερινές δραστηριότητες των ευζώνων βρίσκονται στο νέο ιστότοπο της Προεδρικής Φρουράς, με αφορμή την 155η επέτειο από την ίδρυσή της, στην ηλεκτρονική διεύθυνση: www.presidency.gr/menu-pf-arxiki/

Ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί για την ένδοξη ιστορία των Ευζώνων, να γνωρίσει τα μέρη της ευζωνικής στολής, να περιηγηθεί στα παραδοσιακά εργαστήρια κατασκευής των ευζωνικών στολών και των ξακουστών τσαρουχιών, να δει και να ακούσει το πλούσιο φωτογραφικό και οπτικοακουστικό περιεχόμενο, το οποίο θα εμπλουτίζεται διαρκώς.

Αρωγοί σε αυτό το εγχείρημα μπορούν να σταθούν όσοι πολίτες επιθυμούν, αποστέλλοντας στην Προεδρία της Δημοκρατίας φωτογραφικό υλικό με ιστορική σημασία.

Η μακρόχρονη ιστορία της Προεδρικής Φρουράς ξεκινά την 12η Δεκεμβρίου του 1868 με τη σύσταση ενός μάχιμου και ταυτοχρόνως τελετουργικού τμήματος του μόνιμου Στρατού, με την ονομασία «Άγημα». Σκοπός της δημιουργίας του ήταν η παροχή άριστης στρατιωτικής εκπαίδευσης στους υπαξιωματικούς, τους διακριθέντες για τη στρατιωτική τους αρετή, ώστε να αποτελέσουν υπόδειγμα εκπαίδευσης για τον υπόλοιπο Στρατό.

Μετά τους Βαλκανικούς Πολέμους, το 1914, μετονομάζεται σε «Ανακτορική Φρουρά». Το 1929, έτος έναρξης των εργασιών ανέγερσης του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, λόχος Ευζώνων, με την ονομασία «Λόχος Φρουράς Προέδρου της Δημοκρατίας», αναλαμβάνει τη φύλαξή του.

Στην πορεία των χρόνων και με τις αλλαγές του πολιτεύματος, οι μετονομασίες διαδέχονταν η μία την άλλη: «Λόχος Βασιλικής Φρουράς» (1940), «Τιμητική Φρουρά του Αγνώστου Στρατιώτη»(1941), «Φρουρά Σημαίας»(1942), «Βασιλική Φρουρά»(1946). Ωστόσο, παρέμενε διαχρονικά αμετάβλητη η αποστολή της τιμητικής φρούρησης του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη και των Ανακτόρων.

Από το 1974, με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας στην Ελλάδα, ονομάζεται οριστικά πλέον «Προεδρική Φρουρά», έχει καθαρά τελετουργικό χαρακτήρα και υπάγεται στο Στρατιωτικό Γραφείο της Προεδρίας της Δημοκρατίας.

Η Προεδρική Φρουρά δεν είναι ανοιχτή στο ευρύ κοινό, ωστόσο δέχεται οργανωμένες επισκέψεις σχολείων, Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, καθώς και πολιτιστικών και κοινωνικών συλλόγων, κατόπιν αιτήματος στην ηλεκτρονική Νέος ιστότοπος για την Προεδρική Φρουρά, με αφορμή την 155η επέτειο από την ίδρυσή της.