Η γαλλική μπαγκέτα εντάχθηκε στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς των Ηνωμένων Εθνών. Η UNESCO ψήφισε σήμερα (30/11) «υπέρ» της ένταξης του ξεχωριστού αρτοσκευάσματος στον κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς, ο οποίος ήδη περιλαμβάνει περίπου 600 στοιχεία, από περισσότερες από 130 χώρες.

Η ένταξη της γαλλικής μπαγκέτας ή των «250 γραμμαρίων μαγείας και τελειότητας» –όπως την έχει χαρακτηρίσει ο Πρόεδρος της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν– στον κατάλογο της UNESCO, «εξυμνεί τον γαλλικό τρόπο ζωής. Η μπαγκέτα είναι ένα καθημερινό τελετουργικό, ένα βασικό στοιχείο του γεύματος, συνώνυμο με το μοίρασμα και την καλή διάθεση. Αποτελεί σημαντική συνθήκη, αυτές οι δεξιότητες και οι κοινωνικές συνήθειες να υπάρχουν και στο μέλλον», ανέφερε η επικεφαλής της UNESCO, Οντρέ Αζουλέ.

Οι μύθοι γύρω από τη γαλλική μπαγκέτα

Το μακρόστενο ψωμί με την τραγανή κρούστα αποτελεί σύμβολο της Γαλλίας σε όλο τον κόσμο και έχει υπάρξει κεντρικό στοιχείο της γαλλικής διατροφής για τουλάχιστον 100 χρόνια, παρ’ ότι ορισμένοι θεωρούν ότι η ιστορία του είναι παλαιότερη.

Σύμφωνα με μύθο, οι αρτοποιοί του Ναπολέοντα Βοναπάρτη επινόησαν το μακρόστενο σχήμα του ψωμιού, προκειμένου να καταστήσουν ευκολότερο να το μεταφέρουν οι στρατιώτες του, ενώ, άλλος μύθος υποστηρίζει ότι αυτός που ουσιαστικά επινόησε τη μπαγκέτα, είναι ένας Αυστριακός αρτοποιός, ονόματι Ογκούστ Ζανγκ.

Τρίτος μύθος, συνδέει την εμφάνιση της μπαγκέτας με την κατασκευή του παρισινού μετρό στα τέλη του 19ου αιώνα και την ιδέα ότι οι μπαγκέτες ήταν ευκολότερο να τυλιχθούν και να μοιρασθούν, αποφεύγοντας τους καβγάδες ανάμεσα στους εργάτες του μετρό και τη δυσκολία εξεύρεσης μαχαιριού.

Το 1920, έλαβε επισήμως το όνομά της, όταν ένας νέος νόμος θέσπισε το κατώτερο επιτρεπτό της βάρος (80 γραμμάρια) και το ανώτατο μήκος (40 εκατοστά). Στις ημέρες μας, η μπαγκέτα («ραβδί») πωλείται στην τιμή του 1€ περίπου, ανά τεμάχιο.

Παρ’ ότι η κατανάλωση της μπαγκέτας έχει μειωθεί τις τελευταίες δεκαετίες, η Γαλλία εξακολουθεί να παρασκευάζει περίπου 16 εκατομμύρια τεμάχια ημερησίως, δηλαδή σχεδόν 6 δισεκατομμύρια μπαγκέτες τον χρόνο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της εταιρείας Fiducial, για το 2019.

Η ζύμη της παρασκευάζεται μονάχα με αλεύρι, νερό, αλάτι και μαγιά και πρέπει να «ξεκουραστεί» για περίπου 15 – 20 ώρες σε θερμοκρασία μεταξύ 4°C και 6°C, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αρτοποιών Γαλλίας, η οποία αγωνίζεται για την προστασία του προϊόντος από τα αντίστοιχα βιομηχανοποιημένα.

Τα συστατικά είναι πάντα τα ίδια, αλλά ο κάθε αρτοποιός προσδίδει το προσωπικό του ύφος. Κάθε χρόνο, διοργανώνονται εθνικοί διαγωνισμοί για την ανάδειξη της καλύτερης μπαγκέτας στη χώρα. Η Γαλλία χάνει –κάθε χρόνο από το 1970– περίπου 400 αρτοποιεία που παρασκευάζουν χειροποίητα προϊόντα. Από 55.000 (ένα ανά 790 κατοίκους), σήμερα ανέρχονται σε 35.000 (ένα ανά 2.000).

Η μείωση οφείλεται στην εξάπλωση των βιομηχανοποιημένων φούρνων και την παρουσία των σούπερ μάρκετ σε επαρχιακές περιοχές, όπου οι αστοί καταφεύγουν όλο και συχνότερα για την αγορά ψωμιού από προζύμι ή μπέργκερ αντί για μπαγκέτες.

«Αρχικά, η μπαγκέτα θεωρείτο είδος πολυτελείας. Η εργατική τάξη έτρωγε χωριάτικο ψωμί, το οποίο σε χόρταινε περισσότερο. Στη συνέχεια, επεκτάθηκε η κατανάλωσή της και η μπαγκέτα κατέκτησε την επαρχία τις δεκαετίες του ’60 και του ’70», επεσήμανε ο Λουάκ Μπιενασί, εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου Ιστορίας των Τροφίμων και Πολιτισμών, ο οποίος βοήθησε στην προετοιμασία του φακέλου που υπεβλήθη στην UNESCO.

Η Γαλλία υπέβαλε αίτημα στην UNESCO στις αρχές του 2021, με τις μπαγκέτες να επιλέγονται τελικώς έναντι των τσίγκινων σκεπών του Παρισιού και του φεστιβάλ οίνου του Αρμπουά.

Διαβάστε ακόμη:

Αναζητείται λύση για στήριξη των δανειοληπτών

Η δημοσίευση της UNESCO:

Διαβάστε ακόμη: