Η νόσος covid-19 έφερε τεράστια αναστάτωση στα νοικοκυριά και οι κυβερνήσεις των κρατών – μελών του νότου της Ε.Ε. αδυνατούν να αντιμετωπίσουν τα οικονομικά προβλήματα.
Υπέρογκες αυξήσεις, φυσικές καταστροφές, έλλειψη χρηματοδοτικών εργαλείων δημιουργούν αποπνικτικό κλίμα στην αγορά.
Η πατρίδα μας καλείται να αντιμετωπίσει με ευελιξία και αποφασιστικότητα τη μεγάλη κρίση και οι τράπεζες δείχνουν για ακόμη μία φορά απρόθυμες να στηρίξουν τις επιχειρήσεις.
Οι πολιτικοί προϊστάμενοι πολλών υπουργείων έδειξαν ατολμία και έλλειψη management να διαχειριστούν τα φυσικά φαινόμενα –χιονιάς– και άφησαν εκτεθειμένο τον πρωθυπουργό.
Ο λαός δεν αντέχει άλλες αυξήσεις σε ρεύμα, αέριο και είδη πρώτης ανάγκης. Οι επενδύσεις καθυστερούν και ο τουρισμός, για μια ακόμη χρονιά, ίσως αποτελέσει τη σανίδα σωτηρίας της ελληνικής οικονομίας.
Ενώ το 2021 ήταν μια χρονιά ισχυρής οικονομικής ανάκαμψης, η ανάκαμψη αυτή ούτε καθολική ήταν, ούτε ολοκληρωμένη. Δυστυχώς, οι προοπτικές για το 2022 φαίνονται τώρα χειρότερες απ’ όσο προέβλεπε το ΔΝΤ τον περασμένο Οκτώβριο: οι βασικοί παράγοντες όπως υποστηρίζει, είναι η παραλλαγή «Όμικρον» της Covid-19, οι ελλείψεις στις προμήθειες και ο απρόσμενα υψηλός πληθωρισμός.
Μεγάλη αβεβαιότητα
Οι υποβαθμίσεις στις προβλέψεις είναι ιδιαίτερα έντονες για τις ΗΠΑ και την Κίνα. Οι αβεβαιότητες είναι μεγάλες, με τα ρίσκα να είναι κυρίως πτωτικά. Πάνω απ’ όλα, είναι ευκολότερο να υποστηρίξει κανείς πως το βασικό σενάριο του ταμείου είναι υπερβολικά αισιόδοξο, αντί για απαισιόδοξο.
Πριν από έναν χρόνο, το Ταμείο προέβλεπε πως η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη το 2021 θα διαμορφώνονταν στο 5,5%, με την ανάπτυξη των χωρών υψηλού εισοδήματος στο 4,3%. Τώρα εκτιμά πως η παγκόσμια ανάπτυξη πέρυσι ήταν 5,9%, με την ανάπτυξη στις χώρες υψηλού εισοδήματος στο 5%.
Η βελτίωση στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες αγορές ήταν πολύ μικρότερη: πριν από έναν χρόνο η ανάπτυξη το 2021 προβλεπόταν στο 6,3%, έναντι του 6,5% που εκτιμάται τώρα. Γενικά, σημειώνει το ΔΝΤ, το αν τα αποτελέσματα του 2021 βελτιώθηκαν έναντι της πρόβλεψης στα τέλη του 2020 εξαρτάται από την επίτευξη υψηλού επιπέδου εμβολιασμού: τα εμβόλια είναι τόσο οικονομική, όσο και υγειονομική πολιτική.
Οι υποβαθμίσεις των προβλέψεων για το 2022 από τον Οκτώβριο του περασμένου έτους δεν είναι δραματικές: η παγκόσμια οικονομία προβλέπεται ακόμα πως θα αναπτυχθεί με ρυθμό υψηλότερο της τάσης, στο 4,4%, με τις χώρες υψηλού εισοδήματος να αναπτύσσονται με ρυθμό 3,9% και τις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες χώρες με 4,8%. Οι υποβαθμίσεις είναι 0,5, 0,6 και 0,3 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα. Είναι ιδιαίτερα έντονες για τις ΗΠΑ, με την πρόβλεψη για την ανάπτυξη του 2020 να είναι μειωμένη κατά 1,2 ποσοστιαίες μονάδες στο 4%, και για την Κίνα, με την πρόβλεψη για την ανάπτυξη να μειώνεται κατά 0,8 ποσοστιαίες μονάδες στο 4,8%.
Η θέση του ΔΝΤ
Το ΔΝΤ πιστεύει πως η πανδημία θα τεθεί υπό έλεγχο παγκοσμίως μέχρι το τέλος του 2022. Αυτό υποδηλώνει πως θα επιτευχθεί εμβολιασμός στις περισσότερες χώρες και πως επίσης τα εμβόλια θα παραμείνουν αποτελεσματικά.
Το ταμείο επίσης υιοθετεί την αντίληψη πως ο υψηλός πληθωρισμός είναι παροδικός, αν και θα είναι χειρότερος και θα διαρκέσει περισσότερο απ’ όσο αναμένονταν προηγουμένως – τόσο από το ΔΝΤ όσο και από τους περισσότερους.
Η Ελλάδα καλείται να βελτιώσει τις επιδόσεις της στο μεταβαλλόμενο παγκόσμιο σκηνικό, όχι με μέτρα ασφυξίας, αλλά με μια σύγχρονη και ευέλικτη οικονομική πολιτική που θα δημιουργεί ανάπτυξη και ευημερία.
Κων/νος Σ. Μαργαρίτης,
δημοσιογράφος
