Με ένα ‘άσσο’ από το μανίκι, ο Γιώργος Στάσσης και η ΔΕΗ έκλεισαν την αγορά και μετεγκατάσταση στην Κρήτη της μονάδας «ΗΡΩΝ 1» που βρίσκεται στη Βοιωτία, από το Γιώργο Περιστέρη και την ΓΕΚ-ΤΕΡΝΑ.
Το καλοκαίρι του 2024 η Κρήτη λόγω μεγάλης τουριστικής προσέλευσης, θα έχει έλλειμμα ηλεκτρικής ενέργειας γύρω στα 200 Μεγαβάτ ενώ το καλοκαίρι του 2025 γύρω στα 300.
Στο μεταξύ την ταχύτατη υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής επιδιώκει πλέον ο ΑΔΜΗΕ που φαίνεται να έχει καθυστερήσει, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ.
Σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ ο ΑΔΜΗΕ καθυστερεί χαρακτηριστικά την καλωδιακή διασύνδεση Λαυρίου-Κρήτης και τη λύση ανέλαβε να δώσει ο Στάσης και η ΔΕΗ.
Ο Στάσης πέτυχε να εξαγοράσει τη μονάδα «ΗΡΩΝ 1» ισχύος 147 Μεγαβάτ και να τη μεταφέρει από τη Βοιωτία στο νησί.
Ακριβώς από το φόβο της έξωθεν παρέμβασης οι συζητήσεις των δύο κρατήθηκαν απολύτως μυστικές τόσο καιρό, ούτε ο Σκυλακάκης δεν ήξερε μέχρι πρότινος τον τρόπο με τον οποίο ο Στάσης θα έλυνε το πρόβλημα της Κρήτης.
Η μονάδα της «ΗΡΩΝ 1» θα εγκατασταθεί στην Κρήτη φέτος το φθινόπωρο αν και γίνονται αυτή την στιγμή εργώδεις προσπάθειες να προλάβει έστω αρχική εγκατάσταση το καλοκαίρι φέτος. Η μονάδα είναι διπλού καυσίμου και μπορεί να λειτουργήσει και με ντίζελ.
Οπότε το καλοκαίρι φέτος, η ΔΕΗ θα «παίξει» με την αναβάθμιση των τοπικών σταθμών ντίζελ.
Το βάρος θα σηκώσουν ο ΑΗΣ Λινοπεραμάτων και ο Ατμοηλεκτρικός Σταθμός στην Ξυλοκαμάρα Χανίων.
Συνεπώς η ολοκλήρωση της αγοραπωλησίας θα γίνει το αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ώστε να ξεκινήσουν οι εργασίες μεταφοράς, μόλις 145 ημέρες πριν την έναρξη της καλοκαιρινής περιόδου. Η «ΗΡΩΝ 1» αποτελείται από τρεις αεροστροβιλικές μονάδας, συνολικής ισχύος 147 Μεγαβάτ. Η μονάδα ανοικτού κύκλου βρίσκεται εγκατεστημένη στη Θήβα.
Υπάρχει και ο τρόπος με τον οποίο η ΔΕΗ θα αποζημιώνεται για τη λειτουργία της μονάδας στην Κρήτη. Όπως αποφασίστηκε στο ΥΠΕΝ, το 75% της αποζημίωσης για τη λειτουργία της μονάδας θα προέρχεται από τις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ). Από το CAPEX της ΔΕΗ θα καλύπτεται το υπόλοιπο 25%, με απόσβεση 10ετίας ή έως το 2030, ανάλογα με την απόφαση που θα λάβει η ΡΑΑΕΥ.
Η μορφή αποζημίωσης εμπίπτει στις κρατικές ενισχύσεις, οπότε θα πεί το «η έγκριση της Κομισιόν. Το σχέδιο του ΥΠΕΝ είναι σε πρώτη φάση να νομοθετηθεί, προχωρώντας στη συνέχεια στις Βρυξέλλες.
Στη συνέχεια, και μετά την ολοκλήρωση των διαβουλεύσεων με τη Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού, θα γίνει η επίσημη κοινοποίηση από την ελληνική πλευρά.
Η ΔΕΗ θα αναλάβει τα προσωρινά μέτρα κάλυψης του ελλείμματος ισχύος μέχρι την έναρξη λειτουργίας της «μεγάλης» διασύνδεσης της Κρήτης, γνώμονας της επιχείρησης είναι οι βραχυπρόθεσμες λύσεις να συνδυαστούν με τις μονάδες ψυχρής εφεδρείας που θα πρέπει να υπάρχουν μακροπρόθεσμα στο νησί, μετά την ολοκλήρωση του Κρήτη-Αττική.
Για το καλοκαίρι του 2024, το έλλειμμα ισχύος προσδιορίζεται περίπου στα 200 Μεγαβάτ, το οποίο θα καλυφθεί σε σημαντικό βαθμό με τον «μικρό Ήρωνα» στην περίπτωση που έως τότε βρίσκεται στο νησί. Για το υπόλοιπο έλλειμμα, θα επιστρατευθούν ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη.
Ο ΑΔΜΗΕ υπόλογος για καθυστερήσεις
Την ταχύτατη υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής επιδιώκει πλέον ο Διαχειριστής που φαίνεται να έχει καθυστερήσει, σύμφωνα με πηγές του ΥΠΕΝ.
Κύκλοι του ΑΔΜΗΕ «απαντούν» εμμέσως στο Υπουργείο λέγοντας πως «με ταχείς ρυθμούς εξελίσσεται η υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής που υλοποιεί η θυγατρική του ΑΔΜΗΕ, η ‘Αριάδνη Interconnection’».
Αναφορικά με τις μονάδες εκτάκτων αναγκών, ο ΑΔΜΗΕ υπολόγιζε ότι θα χρειαστεί ένα τοπικό συμβατικό δυναμικό ισχύος περί τα 400 Μεγαβάτ. Στην πρόσφατη επίσκεψή τους στην Κρήτη, τα στελέχη της διοίκησης αναθεώρησαν αυτό το νούμερο στα 500 Μεγαβάτ. Σε κάθε περίπτωση, τα δεδομένα για τους σταθμούς ψυχρής εφεδρείας στο νησί θα αλλάξουν άρδην από την έναρξη λειτουργίας του Great Sea Interconnector (Κρήτη-Κύπρος) η οποία τοποθετείται περί το 2030.
Όπως μας λένε διευκρινιστικά (ή απολογούμενοι, διαλέγετε και παίρνετε) από τον ΑΔΜΗΕ:
Το χρονοδιάγραμμα που προβλέπει ολοκλήρωση των κατασκευαστικών εργασιών και έναρξη της ηλέκτρισης στο τέλος του τρέχοντος έτους και θέση του project σε πλήρη λειτουργία το καλοκαίρι του 2025, πέντε χρόνια μετά τη συμβασιοποίησή του το καλοκαίρι του 2020, αποτυπώνει αυτή την πραγματικότητα.
Η σύγκριση του έργου με άλλα έργα ηλεκτρικών διασυνδέσεων ανάλογων προδιαγραφών που υλοποιούνται αυτή την περίοδο στην Ευρώπη είναι ενδεικτική.
Για παράδειγμα, η ηλεκτρική διασύνδεση Μαυροβουνίου-Ιταλίας (MON.ITA) που χρειάστηκε πάνω από επτά χρόνια για να ολοκληρωθεί και οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις Γερμανίας – Νορβηγίας (NORD.LINK) και Ηνωμένου Βασιλείου – Νορβηγίας (NSL), έργα ανάλογης τεχνολογίας για τα οποία απαιτήθηκαν περί τα έξι χρόνια από την συμβασιοποίησή τους έως τη θέση της σε εμπορική λειτουργία.
Τόσο στον Σταθμό Μετατροπής στην Αττική (Λίμνη Κουμουνδούρου) όσο και στο άλλο άκρο της διασύνδεσης (Δαμάστα Ηρακλείου Κρήτης) τα βασικά έργα Πολιτικού Μηχανικού που αφορούν τις κύριες κτιριακές εγκαταστάσεις του Σταθμού έχουν σχεδόν ολοκληρωθεί.
Σε πολύ προχωρημένη φάση βρίσκονται οι εργασίες για τα βοηθητικά κτίρια και οι λοιπές εργασίες διαμόρφωσης των εξωτερικών χώρων. Στον Κουμουνδούρο η εγκατάσταση των μετασχηματιστών μετατροπέων έχει ολοκληρωθεί και είναι σε εξέλιξη η εγκατάσταση του κρίσιμου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού στο χώρο του Converter Hall.
Στη Δαμάστα, η μεταφορά και εγκατάσταση των μετασχηματιστών μετατροπέων θα λάβει χώρα εντός του Φεβρουαρίου ενώ πραγματοποιούνται οι προκαταρκτικές εργασίες για την εκκίνηση εγκατάστασης του κρίσιμου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού.
Αναφορικά με το καλωδιακό τμήμα της διασύνδεσης, εντός του 2023 ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση και προστασία των υποβρύχιων καλωδίων υπερύψηλής τάσης σε όλο το μήκος της διαδρομής των 336 χλμ. από την Αττική έως την Κρήτη (συνολικά εγκαταστάθηκαν 672 χλμ. ενεργειακών καλωδίων και 672 χλμ. οπτικών ινών).
Πρόσφατα ολοκληρώθηκε με επιτυχία και η δοκιμή (μετά την εγκατάσταση) των ενεργειακών καλωδίων.
Σχετικά με την πρόοδο των υπόγειων καλωδιακών τμημάτων (μήκους 32 και 13 χλμ. σε Αττική και Κρήτη αντίστοιχα), στην Αττική προχωρά εντατικά η κατασκευή της υπόγειας όδευσης από το ΚΥΤ Κουμουνδούρου προς το σημείο εξόδου στην Πάχη και έχει ολοκληρωθεί το 90% της υποδομής και το 70% της τοποθέτησης των καλωδίων.
Στην Κρήτη η πρόοδος των εργασιών οδοποιίας για τα υπόγεια καλώδια μήκους 13 χλμ. ξεπερνά το 60%. Σε προχωρημένο στάδιο είναι και οι εργασίες υποδομής για τα υπόγεια καλωδιακά τμήματα και έχει αρχίσει η τοποθέτηση των καλωδίων.
Οι ξενοδόχοι της Ελούντας δεν θέλουν αιολικά
Σύσσωμοι οι μεγαλο-ξενοδόχοι της Ελούντας (μαζί τους και οι αλλοδαποί) λένε ‘όχι’ σε αιολικά πάρκα της περιοχής που δρομολογούνται.
Για το λόγο αυτό ο ΔΕΔΔΗΕ τρέχει την πλήρη ηλεκτροδότηση της τουριστικής περιοχής στην Ελούντα.
Ένας από τους τρείς προαναφερθέντες και εμπλεκόμενους με ΥΠΕΝ-ΡΑΑΕΥ-ΔΕΔΔΗΕ στηρίζει τα αιολικά αναφανδόν, ο δεύτερος δηλώνει «πολύ σκεπτικός» και ο τρίτος αναφέρει πως «δεν είναι καθόλου απαραίτητα, αλλά πάνε να μας τα φορτώσουν!».
«Να προσέχουν όμως και οι τρείς, διότι τουλάχιστον δύο έλληνες μεγαλοξενοδόχοι της Ελούντας έχουν απευθείας επαφή με τον Πρωθυπουργό, χωρίς να χρειάζονται μεσάζοντες» μας λέει ενεργειακός παράγων.
Έτσι, σε φάση ολοκλήρωσης βρίσκεται η διασύνδεση της Σπιναλόγκας με την Κρήτη, σύμφωνα με τον ΔΕΔΔΗΕ, με την πόντιση 2 καλωδίων.
Όπως λένε από το ΔΕΔΔΗΕ, η ηλεκτροδότηση της νήσου Σπιναλόγκα, που βρίσκεται στην Ελούντα, είναι στην τελική του φάση.
Η πόντιση των δύο υποβρύχιων καλωδίων για την ηλεκτρική διασύνδεση Πλάκας-Σπιναλόγκα υλοποιήθηκε με επιτυχία και τώρα προχωράμε με την κατασκευή των απαραίτητων υποδομών στα άκρα (Πλάκα-Σπιναλόγκα) για να ολοκληρωθεί το σημαντικό αυτό έργο.