Την πρώτη γραμμή άμυνας για τη στήριξη των ομολόγων του ευρωπαϊκού Νότου ενεργοποίησε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ), διοχευτεύοντας δισεκατομμύρια ευρώ σε αγορές ομολόγων το δίμηνο Ιουνίου – Ιουλίου, με στόχο να θωρακίσει την Ιταλία και άλλες χώρες του Νότου, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg, τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την Τρίτη καταδεικνύουν σημαντική χρήση κεφαλαίων που απελευθερώθηκαν από τη λήξη χρέους στο χαρτοφυλάκιο του προγράμματος αγοράς ομολόγων της πανδημίας. Οι κινήσεις έγιναν πριν την ανακοίνωση του νέου εργαλείου της ΕΚΤ για την προστασία της μετάδοσης, γνωστού ως TPI.
Τα στατιστικά στοιχεία, που είναι διαθέσιμα μόνο σε διμηνιαία βάση, δείχνουν ότι η καθαρή συμμετοχή σε γερμανικά, γαλλικά και ολλανδικά ομόλογα μειώθηκε κατά 18,9 δισ. ευρώ έως τον Ιούλιο. Οι καθαρές αγορές χρέους από Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Ελλάδα ανήλθαν συνολικά σε 17,3 δισ. ευρώ το δίμηνο Ιουνίου – Ιουλίου 2022.
Οι αριθμοί αποτελούν τα πρώτα «σκληρά» στοιχεία που αποκαλύπτουν την παρέμβαση της ΕΚΤ στις αγορές χρέους, μετά την έκρηξη των αποδόσεων των ομολόγων τον Ιούνιο που ανάγκασε την πρόεδρο Κριστίν Λαγκάρντ να συγκαλέσει έκτακτη συνεδρίαση, στην οποία οι αξιωματούχοι συμφώνησαν στην ανάγκη ανταπόκρισης.
Η πρώτη γραμμή άμυνας
«Φαίνεται ότι η ΕΚΤ έχει ήδη ενεργοποιήσει την πρώτη γραμμή άμυνάς της», σχολιάζει ο Christoph Rieger, επικεφαλής των επιτοκίων της Commerzbank. «Αυτή είναι μακράν η μεγαλύτερη μείωση των γερμανικών συμμετοχών από τότε που η ΕΚΤ ξεκίνησε την ποσοτική χαλάρωση και περισσότερο από ό,τι περιμέναμε».
Ως αρχικό βήμα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής συμφώνησαν να είναι ευέλικτοι στην επανεπενδύσεις ποσών από την εξόφληση τίτλων του χαρτοφυλακίου του έκτακτου προγράμματος αγοράς στοιχείων ενεργητικού λόγω πανδημίας (PEPP) ύψους 1,66 τρισ. ευρώ.
Για να οργανώσουν την αγορά ομολόγων, χώρισαν την ευρωζώνη σε τρεις κατηγορίες: Δωρητές, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ολλανδίας, αποδέκτες που αποτελούνταν από την Ιταλία, την Ελλάδα, την Ισπανία και την Πορτογαλία και τους λεγόμενους ουδέτερους.
Η Λαγκάρντ έχει περιγράψει αυτή την ευελιξία ως την πρώτη γραμμή άμυνας της ΕΚΤ έναντι της αστάθειας στις αγορές, με ένα νέο εργαλείο αγοράς χρέους στο παρασκήνιο σε περίπτωση που απαιτηθούν πιο τολμηρές παρεμβάσεις.