Σήμερα (24/02), το γραφείο της Greenpeace στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, μαζί με την ουκρανική οργάνωση Ecoaction, δημοσίευσε χάρτη με τις περιβαλλοντικές καταστροφές στην Ουκρανία εξαιτίας της ρωσικής εισβολής, με αφορμή την θλιβερή πρώτη επέτειο από την έναρξη του πολέμου.
Ο συγκεκριμένος χάρτης καταγράφει πώς η εισβολή έχει καταστρέψει την ουκρανική φύση. Τα δεδομένα των καταστροφών συλλέχθηκαν από την Ecoaction, διασταυρώθηκαν μέσω σύγκρισης με δορυφορικές εικόνες και εισήλθαν στο χάρτη από τη Greenpeace. Συλλέχθηκαν περισσότερες από 900 περιπτώσεις, όμως, επιλέχθηκαν οι τριάντα για τον χάρτη, ώστε να αναδειχθούν οι σημαντικότερες περιβαλλοντικές ζημιές.
Όλες οι περιπτώσεις εντάχθηκαν σε κατηγορίες ανάλογα με τον τύπο της καταστροφής και συνοδεύονται από μικρή περιγραφή. Πέρα από τη συγκλονιστική τραγωδία της απώλειας χιλιάδων αθώων ανθρώπινων ζωών και τον ξεριζωμό εκατομμυρίων ανθρώπων, η περιβαλλοντική καταστροφή είναι άνευ προηγουμένου, για την πολύπαθη Ουκρανία.
Ακριβώς έναν χρόνο μετά τη ρωσική εισβολή, η γη και τα οικοσυστήματα έχουν υποστεί ζημιές, οι πύραυλοι προκαλούν πυρκαγιές, το έδαφος και το νερό ρυπαίνονται. Οι πυρκαγιές σε βιομηχανικές ζώνες εξαιτίας των βομβαρδισμών προκαλούν επιπλέον ρύπανση στον αέρα, το έδαφος και το νερό.
Ακόμη, οι εκρήξεις από πυραύλους και πυρομαχικά δημιουργούν ένα επικίνδυνο κοκτέιλ ουσιών και ενώσεων. Μονοξείδιο και διοξείδιο του άνθρακα, νιτρικό οξύ, οξείδιο του αζώτου, υποξείδιο του αζώτου, φορμαλδεΰδη, υδροκυανικό οξύ και άζωτο, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Μετά τις εκρήξεις, τα προϊόντα των χημικών αντιδράσεων απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα. Τα βασικά –το διοξείδιο του άνθρακα και οι υδρατμοί– δεν είναι τοξικά, ωστόσο, επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή. Τα οξείδια του θείου και του αζώτου μπορούν, επίσης, να προκαλέσουν όξινες βροχές, αλλάζοντας το pH του εδάφους και προκαλώντας καταστροφή στη βλάστηση, ειδικά τα κωνοφόρα. Οι όξινες βροχές είναι επικίνδυνες και για τους ανθρώπους, καθώς και άλλα θηλαστικά και πτηνά, αφού επηρεάζουν τους βλεννογόνους αδένες και τα αναπνευστικά όργανα.
Τα μεταλλικά θραύσματα των βλημάτων, επιπλέον, δεν είναι ασφαλή για το περιβάλλον. Ο χυτοσίδηρος σε μίξη με το ατσάλι είναι το συνηθέστερο υλικό για τα πυρομαχικά και περιέχουν όχι μονάχα σίδηρο και άνθρακα, αλλά και θείο και χαλκό. Αυτές οι ουσίες εισχωρούν στο έδαφος και ίσως φθάσουν μέχρι τα υπόγεια ύδατα, εισχωρώντας κατά συνέπεια στην τροφική αλυσίδα και επηρεάζοντας ανθρώπους και ζώα.
Ζημιά σε εκατομμύρια στρέμματα γης
Με βάση τις επίσημες πληροφορίες, από την 24 Φεβρουαρίου 2022, από την έναρξη δηλαδή της ρωσικής εισβολής, 12.4 εκατομμύρια στρέμματα γης σε περιοχές φυσικών πάρκων έχουν επηρεασθεί από τον πόλεμο. Οι εχθροπραξίες έχουν επηρεάσει μία περιοχή έκτασης 30 εκατομμυρίων στρεμμάτων σε ουκρανικά δάση και 4.5 εκατομμύρια στρέμματα δασών βρίσκονται υπό κατάληψη ή αποτελούν εμπόλεμες ζώνες.
Ο Ντένις Τσουτσάγιεφ, υπεύθυνος του προγράμματος της Greenpeace στην Κεντρικής και Ανατολική Ευρώπη για την «πράσινη αποκατάσταση» της Ουκρανίας, τόνισε ότι «είναι περίπλοκο να καταγραφεί η καταστροφή στον χάρτη, αφού πιθανολογείται πως ένα μεγάλο μέρος των εδαφών που έχουν απελευθερωθεί, είναι γεμάτο νάρκες και άλλα εκρηκτικά, ενώ, οι ρωσικές δυνάμεις ακόμη καταλαμβάνουν σημεία της Ουκρανίας.
Αυτό, κάνει δύσκολη τη συλλογή δεδομένων σε αυτές τις περιοχές. Παρ’ όλα αυτά, είναι σημαντικό να στρέψουμε την προσοχή μας, στην περιβαλλοντική καταστροφή, ώστε η αποκατάσταση της φύσης να αποτελέσει ουσιαστικό κομμάτι των συζητήσεων για το μέλλον της Ουκρανίας. Αυτή η αποκατάσταση απαιτεί εργαλεία, ειδικές γνώσεις και δέσμευση, καθώς και σημαντικά κονδύλια, τα οποία πρέπει να δοθούν από τώρα και όχι, όταν τελειώσει ο πόλεμος», μιλώντας από το Κίεβο.
Η Γεβγένια Σασιάντκο, από την οργάνωση Ecoaction, υπογράμμισε ότι «ο πόλεμος επηρεάζει τη φύση όπως ακριβώς τους ανθρώπους και τις υποδομές μας. Όμως, η περιβαλλοντική ζημιά παραμένει αόρατη και συνήθως αγνοείται, το περιβάλλον είναι το σιωπηλό θύμα.
Θέλουμε να γίνουμε η φωνή του, ώστε όλοι να γνωρίζουν τις περιβαλλοντικές συνέπειες του ρωσικού πολέμου και η αποκατάσταση της φύσης, να συμπεριληφθεί στα σχέδια ανάκαμψης της Ουκρανίας. Όταν ολοκληρωθεί ο πόλεμος, θα νιώθουμε τις αρνητικές του επιπτώσεις στο περιβάλλον, για πολύ καιρό. Η ουκρανική κυβέρνηση υπόσχεται ότι θα χτίσει ξανά την πατρίδα μας και το περιβάλλον είναι μέρος όσων πρέπει να αποκατασταθούν».
Χάρη στη διεθνή παρακολούθηση, έχει γνωστοποιηθεί ότι περισσότερα από τριάντα ορυχεία λιγνίτη έχουν πλημμυρίσει από το 2014 και μετά την έναρξη της περυσινής εισβολής, άλλα δέκα έχουν πλημμυρίσει από τον περασμένο Ιούνιο, γεγονός το οποίο μπορεί να προκαλέσει μόλυνση των υδάτων στο έδαφος. Η περιοχή του Ντονμπάς κινδυνεύει με καταστροφή και αποτελεί ρίσκο για την υγεία του πληθυσμού.
Η ανασυγκρότηση πρέπει να αφορά –και– το περιβάλλον
Το γραφείο της Greenpeace στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη και η Ecoaction θεωρούν ότι η ανασυγκρότηση των πόλεων στην Ουκρανία πρέπει να συμβεί παράλληλα με την αποκατάσταση της φύσης. Η καταστροφή σε περίοδο πολέμου είναι τεράστια και αυτό, θα έχει μακροχρόνιες επιπτώσεις στη ζωή των ανθρώπων και των οικοσυστημάτων στις πληγείσες περιοχές. Γι’ αυτό, όπως τόνισαν, «καλούμε σε δράση, ζητώντας μηχανισμούς και καταμερισμό των οικονομικών πόρων για την αποκατάσταση της φύσης στην Ουκρανία. Τέλος, ενθαρρύνουμε την υποστήριξη ουκρανικών οργανώσεων που εργάζονται για αυτήν την αποκατάσταση και παρακολουθούν την κατάσταση από το πεδίο».
Διαβάστε ακόμη:
