Το κόστος της εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα πρόκειται να αποσυνδεθεί από τις τιμές του φυσικού αερίου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σηματοδοτώντας μια ιστορική αλλαγή στη δυναμική μεταξύ των δύο αγορών, σύμφωνα με τον επικεφαλής της έρευνας για τους φυσικούς πόρους της περιοχής ΕΜΕΑ της Goldman Sachs Group Inc.
Η Ε.Ε. βρίσκεται αντιμέτωπη με «μια πλήρη ρήξη του ιστορικού αφηγήματος όπου λιγότερο φυσικό αέριο σήμαινε πάντα χαμηλότερες εκπομπές άνθρακα», δήλωσε σε συνέντευξή του ο Μικέλε Ντε Λα Βίνια της Goldman Sachs.
Η εξέλιξη αυτή αντανακλά τη μεταβαλλόμενη δυναμική που επηρεάζει την αγορά άνθρακα, συμπεριλαμβανομένης της συρρίκνωσης των ανώτατων ορίων εκπομπών, με τη βιομηχανία να αντικαθιστά τους παραγωγούς ενέργειας ως τους μεγαλύτερους αγοραστές αδειών ρύπανσης και «μια πλήρη αλλαγή στην αγορά φυσικού αερίου», όπως τόνισε.
Μέχρι τώρα, οι τιμές του φυσικού αερίου είχαν την τάση να κινούνται παράλληλα με την τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Αλλά αυτή η σχέση είναι απίθανο να διαρκέσει, προσέθεσε ο αναλυτής.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πυροδότησε ένα νέο κύμα ενεργειακών επενδύσεων στην Ευρώπη, καθώς το μπλοκ προσπάθησε να αντιμετωπίσει τα κενά στον εφοδιασμό.
Ο αγώνας δρόμου αυτός δεν οδήγησε μόνο σε μια αύξηση της παραγωγής ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, αλλά με το φυσικό αέριο να έχει λάβει την έγκριση στην «πράσινη» φορολογική νομοθεσία της Ε.Ε., η προσφορά του πρόκειται, τώρα, να αυξηθεί σημαντικά.
Η Goldman προβλέπει ότι οι επενδύσεις σε υποδομές θα αυξήσουν τις παγκόσμιες προμήθειες υγροποιημένου φυσικού αερίου κατά 50% την επόμενη πενταετία, οδηγώντας σε μείωση των τιμών του φυσικού αερίου στο μισό κατά την περίοδο αυτή.
Αυτό έχει σημαντικές επιπτώσεις στον πληθωρισμό και θα έχει τελικά μεγάλο αντίκτυπο στις τιμές του άνθρακα, δήλωσε ο ίδιος.
Αν υποθέσουμε ότι η τιμή του φυσικού αερίου θα μειωθεί κατά 50%, «τότε στην πραγματικότητα, ακόμη και με υψηλότερη τιμή άνθρακα, δεν θα καταγράψουμε πληθωρισμό στην ενέργεια στην Ευρώπη, δεν θα έχουμε πλήγμα για τους καταναλωτές ή τη βιομηχανία», σημείωσε ο Ντε Λα Βίνια.
«Αν μη τι άλλο, η υψηλότερη τιμή του άνθρακα θα είναι ένας χρήσιμος τρόπος για να διασφαλιστεί το γεγονός ότι οι τιμές της ενέργειας δεν θα πέσουν τόσο πολύ ώστε η ανάπτυξη της ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές να τεθεί υπό αμφισβήτηση από οικονομικής άποψης», προσέθεσε.
Οι ανησυχίες για τον πληθωρισμό μπορεί να κάνουν την Ε.Ε. λιγότερο διατεθειμένη να επιτρέψει στην τιμή των εκπομπών άνθρακα «να αυξηθεί πολύ περισσότερο από ό,τι είναι αυτή τη στιγμή σε ένα περιβάλλον υψηλών τιμών ενέργειας. Γι’ αυτόν το λόγο το φθηνότερο φυσικό αέριο θα πρέπει στην πραγματικότητα να σημαίνει υψηλότερες τιμές άνθρακα. Όχι μόνο λόγω της οικονομικής προσιτότητας, αλλά και επειδή το φθηνότερο φυσικό αέριο σημαίνει ότι η ευρωπαϊκή βαριά βιομηχανία μπορεί να ανακάμψει και καθώς ανακάμπτει, παράγει περισσότερες εκπομπές αερίων, γεγονός που θα οδηγήσει σε μια πιο σφιχτή αγορά άνθρακα από το 2026 και ύστερα».
«Η βιομηχανία έχει στραφεί στην ανάπτυξη μιας νέας υποδομής για το υγροποιημένο φυσικό αέριο», δήλωσε, προσθέτοντας πως «αυτή είναι τώρα έτοιμη να τεθεί σε λειτουργία».
Η εξέλιξη αυτή έχει τη δυνατότητα να οδηγήσει την τιμή των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών (ΣΕΔΕ) της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε έως και 130 ευρώ ανά τόνο έως το 2028, δήλωσε ο Ντε Λα Βίνια.
Φέτος, οι τιμές έχουν διαμορφωθεί κατά μέσο όρο γύρω στα 66 ευρώ/τόνο, σύμφωνα με το BloombergNEF.
Η αγορά άνθρακα της Ε.Ε. πρόκειται να περιοριστεί σημαντικά τις επόμενες δεκαετίες, καθώς η Ένωση έχει θέσει στόχο την επίτευξη του net zero μέχρι τα μέσα του αιώνα. Οι αναλυτές του BloombergNEF προβλέπουν ότι οι τιμές των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα στην Ε.Ε. θα αυξηθούν σε σχεδόν 150 ευρώ/τόνο έως το 2030.
Εκτός από την περιορισμένη προσφορά, οι τιμές θα οδηγηθούν επίσης υψηλότερα από «τις αυξανόμενες υποχρεώσεις συμμόρφωσης για τον περιορισμό των εκπομπών από βιομηχανίες των οποίων οι επιλογές μείωσης των εκπομπών είναι πιο δαπανηρές από ό,τι οι αντίστοιχες στον τομέα της ενέργειας», δήλωσε ο αναλυτής του BloombergNEF, Χουάν Τσανγκ.
Ταυτόχρονα, οι συμμετέχοντες στη χρηματοπιστωτική αγορά έχουν αγοράσει δικαιώματα αναμένοντας υψηλότερες τιμές, όπως υπογράμμισε ο Ντε Λα Βίνια.
Ως περιουσιακό στοιχείο, τα δικαιώματα άνθρακα που διαπραγματεύονται στο ΣΕΔΕ μπορούν να προσφέρουν αξία αν οι επενδυτές πιστεύουν ότι οι τιμές θα αυξηθούν, «κάτι που πρόκειται να κάνουν, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας», όπως σημείωσε.
«Σαφώς σε περίοδο πλεονάσματος η αγορά τείνει να είναι πιο αδύναμη, κάτι που έχουμε δει τα τελευταία δύο χρόνια», τόνισε, προσθέτοντας πως «από το 2026, αυτό το πλεόνασμα είναι πιθανό να μετατραπεί σε έλλειμμα».
Οι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα είναι επί του παρόντος μειωμένες αφού η Ε.Ε. προώθησε την αύξηση της προσφοράς για να βοηθήσει στη δημιουργία εσόδων για τα κράτη-μέλη και να απομακρυνθεί από τις ρωσικές ενεργειακές προμήθειες, όπως δήλωσε ο Τσανγκ.
Για πολλές βιομηχανίες, εξακολουθεί να είναι φθηνότερο να υπερβούν τα ανώτατα όρια εκπομπών από το να επενδύσουν σε τεχνολογίες μείωσης η απομάκρυνσης του διοξειδίου του άνθρακα από την ατμόσφαιρα. Αλλά με τις υψηλότερες τιμές για τα δικαιώματα εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα να βρίσκονται προ των πυλών, αυτό φαίνεται ότι σύντομα θα αλλάξει.
Οι εκπομπές τομέων που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ μειώθηκαν κατά 16% πέρυσι, αντιπροσωπεύοντας τη μεγαλύτερη ετήσια μείωση που έχει καταγραφεί ποτέ.
Η Ε.Ε., η οποία έχει θέσει ως στόχο τη μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% μέχρι το 2030, μειώνει σταδιακά την προσφορά δικαιωμάτων του ΣΕΔΕ στο πλαίσιο μιας καθορισμένης στρατηγικής, προσπαθώντας να αναγκάσει βασικούς τομείς να απαλλαγούν από τον άνθρακα.
Από το 2005, όταν ξεκίνησε το ΣΕΔΕ της Ε.Ε., οι εκπομπές που παράγονται από τις εταιρείες τις οποίες αυτό συμπεριλαμβάνει έχουν μειωθεί κατά 41%, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ε.Ε.
Αυτό οδήγησε σε μείωση των συνολικών εκπομπών κατά 28% σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την πάροδο του χρόνου, ο κατάλογος των κλάδων που καλύπτονται από το ΣΕΔΕ διευρύνθηκε, με πρόσφατη προσθήκη τη ναυτιλία.
