Μέσα σε 24 ώρες, τα φορτηγά πλοία «Magic Seas» και «Eternity C» δέχθηκαν επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα από τους Χούθι, ακολουθούμενα από βομβιστική επίθεση στο «Eco Wizard» στη Βαλτική και έκρηξη στο «Vilamoura» ανοιχτά της Λιβύης. Τέσσερις επιθέσεις, σε τρία μέτωπα, με ένα κοινό: ελληνική πλοιοκτησία. Η συχνότητα και η γεωγραφική διασπορά των συμβάντων εγείρουν ερωτήματα για σχέδιο στοχοποίησης της ελληνικής ναυτιλίας, που αποτελεί κομβικό κρίκο στο παγκόσμιο εμπόριο.
Ο βασιλιάς χωρίς φρουρά
Στην παγκόσμια σκακιέρα, η ελληνόκτητη ναυτιλία εμφανίζεται ως ο «βασιλιάς χωρίς προστασία». Ενώ η απειλή των Χούθι εντείνεται, η παρουσία στρατιωτικής κάλυψης στην Ερυθρά Θάλασσα εξαφανίζεται: αμερικανικά πλοία έχουν αποσυρθεί λόγω Ιράν, η ελληνική φρεγάτα «Ψαρά» βρίσκεται σε άσκηση στον Ινδικό, η ιταλική φρεγάτα παραμένει ακίνητη στην Αίγυπτο και η γαλλική αποσπάστηκε στα Στενά του Ορμούζ. Το αποτέλεσμα; Σιγή ασυρμάτου στα καλέσματα βοήθειας των πληγωμένων πλοίων.
Η Μελίνα Τραυλού, πρόεδρος της Ένωσης Ελλήνων Εφοπλιστών, κρούει τον κώδωνα κινδύνου: οι επιθέσεις απειλούν τη διεθνή ναυσιπλοΐα, την οικονομία και τη σταθερότητα.
Γεωοικονομικά συμφέροντα πίσω από τα χτυπήματα;
Τα ερωτήματα πληθαίνουν: ποιοι ωφελούνται από την αποσταθεροποίηση στις θαλάσσιες οδούς; Ποιοι θέλουν να εγκαταλειφθεί η Διώρυγα του Σουέζ υπέρ σιδηροδρομικών διαδρόμων όπως ο IMEC; Εμπειρογνώμονες δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο υβριδικού σχεδίου εκφοβισμού, με στόχο όχι μόνο τη Δύση ή το Ισραήλ, αλλά ίσως και γεωοικονομικούς ανταγωνιστές όπως η Κίνα.
Ελλάδα: Διπλωματικές κινήσεις και παρέμβαση στον ΙΜΟ
Μπροστά στην επικίνδυνη κλιμάκωση, το υπουργείο Ναυτιλίας ενεργοποιείται:
- Παρεμβαίνει στον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό (IMO) ζητώντας διεθνή σύμπραξη για την αποκατάσταση της ασφάλειας.
- Βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με την επιχείρηση «Aspides» της Ε.Ε.
- Ενημερώνει τη ναυτιλιακή κοινότητα με συστάσεις ασφαλείας.
- Εκδίδει οδηγίες προστασίας για τους Έλληνες ναυτικούς, ακόμη και σε πλοία με ξένη σημαία.
Οι επιθέσεις με λεπτομέρειες
Οι επιθέσεις στις 6 και 7 Ιουλίου σε «Magic Seas» και «Eternity C» προκάλεσαν βυθίσεις και, δυστυχώς, απώλειες ζωών. Οι Χούθι δήλωσαν ότι στόχευσαν τα πλοία επειδή είχαν δρομολογηθεί προς Ισραήλ. Ανάλογα χτυπήματα καταγράφηκαν:
- Στη Βαλτική, με διπλή έκρηξη στο «Eco Wizard», ιδιοκτησίας StealthGas.
- Στη Λιβύη, με ζημιές και εισροή υδάτων στο «Vilamoura» της TMS Tankers.
Εκτός Σουέζ πλέον η ναυτιλία
Ο Δημήτρης Ρουμελιώτης της Xclusiv Shipbrokers σημειώνει ότι το μοντέλο αλλάζει: η παράκαμψη του Σουέζ έχει γίνει νέος κανόνας. Οι πρόσφατες επιθέσεις δεν άλλαξαν την ασφάλεια – απλώς επιβεβαίωσαν τον κίνδυνο.
Η εμπορική βιωσιμότητα πλήττεται: τα ασφάλιστρα πολέμου αυξήθηκαν ξανά στο 1% της αξίας του πλοίου. Για ένα πλοίο αξίας 100 εκατ. δολαρίων, το ασφαλιστικό κόστος ενός ταξιδιού ξεπερνά το 1 εκατ. δολάρια.
Ανησυχία και αβεβαιότητα
Η ναυτιλιακή κοινότητα κάνει λόγο για τέλος της εκεχειρίας των Χούθι από τον Δεκέμβριο του 2024. «Ό,τι θέλουν κάνουν», λένε οι ναυτικοί. Πλοία ελληνικών συμφερόντων στοχοποιούνται κατά σειρά: Βαφειάς, Οικονόμου, Μποδούρογλου, Σάββας. Η έλλειψη προστασίας είναι εμφανής. Η απορία παραμένει: πρόκειται για αντάρτικο επιθέσεων ή για οργανωμένη απόπειρα εκβιασμού;
Η απάντηση ίσως κρύβεται κάπου ανάμεσα στα συμφέροντα, στις συμμαχίες και στη σιωπή.