Στη λύση με το υγροποιημένο φυσικό αέριο αλλά και συνδυαστικά στη λειτουργία με ντίζελ, όσων μονάδων φυσικού αερίου μπορούν να χρησιμοποιήσουν το συγκεκριμένο καύσιμο, όπως φυσικά και στην ανάκληση του …εφτάψυχου λιγνίτη, έχει καταλήξει η κυβέρνηση σε περίπτωση που κλείσουν οι ρωσικές κάνουλες αερίου προς τα Βαλκάνια και φυσικά προς την Ελλάδα.

Στη χθεσινή σύσκεψη υπό τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, το ενεργειακό ενδιαφέρον ήταν στραμμένο στο δίμηνο Φεβρουαρίου – Μαρτίου, μέσα στο οποίο υπάρχει υψηλή κατανάλωση αερίου στη χώρα μας. Εάν η Ρωσία λόγω μιας απευκταίας σύρραξης με την Ουκρανία κλείσει τη στρόφιγγα προς τη χώρα μας, τότε το πρόβλημα επάρκειας θα είναι οξύτατο και γι αυτό το λόγο έχουν βγει από τα συρτάρια τα εναλλακτικά σχέδια τροφοδοσίας.

Από τον Απρίλιο και μετά οι καταναλώσεις μειώνονται δραστικά και ανεβαίνουν πάλι κατακαλόκαιρο, κυρίως από τέλος Ιουνίου, όλο τον Ιούλιο αλλά και τον Αύγουστο λόγω τουρισμού.

Ηδη η Ελλάδα παρήγγειλε τέσσερα νέα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (ΥΦΑ-LNG) από την Αλγερία, εκτός από τα 6 που είναι ήδη προγραμματισμένα συνολικά για το Φεβρουάριο δηλαδή συνολικά 10 φορτία, ενώ εξετάζονται λύσεις για έξτρα παραλαβές από Αίγυπτο και Νιγηρία.

Ο στόχος είναι, να βρίσκεται διαρκώς υπό μεγάλη πληρότητα ο σταθμός LNG στη Ρεβυθούσα με την έννοια της stand by παραμονής φορτίων ώστε να την ανεφοδιάζουν αυτόματα, όσο αυτό είναι δυνατόν τεχνικά.

Επίσης έχει γίνει ήδη κρούση προς το Μπακού, ώστε να αυξηθεί το αζέρικο αέριο που φτάνει στην Ελλάδα μέσω του αγωγού TAP, αφού εδώ υπάρχουν κοινά συμφέροντα Ελλάδας-Αζερμπαϊτζάν παρόλη την «αδελφική» σχέση Αγκυρας-Μπακού.

Υπάρχει πάντως και ένας σχετικός προβληματισμός για τη στάση της Τουρκίας σε περίπτωση κορύφωσης της κρίσης: θα περάσει ο Ερντογάν κατευθείαν στη χώρα μας όλες τις επιπλέον ποσότητες αζερικού αερίου την ώρα της υψηλής κατανάλωσης, ή θα αρχίσουν πάλι οι τούρκοι τα γνωστά εκβιαστικά παιχνίδια τους προφασιζόμενοι «τεχνικά προβλήματα και …πολλή λάσπη που μαζεύτηκε μέσα στους αγωγούς» για να μην μας δίνουν το αέριο που χρειαζόμαστε. Το έχουν ξανακάνει άλλωστε.

Υψηλόβαθμο στέλεχος του ΥΠΕΝ παρατηρεί: «αν μάλιστα την κρίσιμη στιγμή ο Ερντογάν κλείσει τελείως τη ροή από τον Turkish Stream προς την Ελλάδα, τότε η χώρα μας θα κληθεί να συνδράμει και τη Βουλγαρία, η οποία εξαρτάται κατά 100% από το ρωσικό φυσικό αέριο. Αυτό θα τίναζε στον αέρα τον ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας. Η βοήθεια προς τη Βουλγαρία μπορεί να γίνει με λειτουργία του ελληνοβουλγαρικού αγωγού σε αντίστροφη ροή (reverse flow), κάτι που ελέχθη και προς τον Πρωθυπουργό χθες».

«Δυστυχώς εάν κλείσει ο Πούτιν εντελώς την κάνουλα, δεν υπάρχει οποιαδήποτε λύση πλήρους αντικατάστασης του ρωσικού αερίου, αλλά προς το παρόν δεν υπάρχει λόγος πρόωρης ανησυχίας. Αν η κρίση κρατήσει 10- 15 ημέρες αντέχουμε σχετικά εύκολα, εάν όμως διαρκέσει πάνω από μήνα, τότε ναι, θα έχουμε πρόβλημα και μάλιστα μεγάλο» μας λέει πρόσωπου που πήρε μέρος στη σύσκεψη υπό τον Πρωθυπουργό.

Στέλεχος μεγάλου ενεργειακού φορέα εξάλλου μας πληροφόρησε πως «σε ένα …λογικό Φεβρουάριο, χωρίς σφοδρό ψύχος η Ελλάδα καταναλώνει περίπου 270.000 Μεγαβατώρες φυσικού αερίου την ημέρα. Οι 135.000 Μεγαβατώρες προέρχονται από το ρωσικό αέριο (κυμαίνεται από 44-50% συνήθως), σχεδόν 80.000 από LNG, περίπου 35.000 από αζερικό και περίπου 20.000 από τουρκικό» προσθέτει.

Ελλάδα – Ο εφτάψυχος λιγνίτης

«Με τα έξτρα φορτία που έχουμε προγραμματίσει, το πιθανό έλλειμμα από ρωσικό το δίμηνο Φεβρουαρίου – Μαρτίου, που θα κυμανθεί από 2,7-3,1 εκατομμύρια μπορεί να αναπληρωθεί. Το μεγάλο ζήτημα είναι τι θα γίνει εάν παραταθεί η κρίση» μας λέει το πρόσωπο που μετείχε στην σύσκεψη και συνεχίζει: «φυσικά θα παίξουν μεγάλο ρόλο και τα καπρίτσια του καιρού αφού μία σφοδρή κακοκαιρία θα εκτινάξει τη ζήτηση».

Ξένοι αναλυτές σε Βρυξέλλες και Λονδίνο υπολογίζουν πως «η ιλιγγιώδης αύξηση της ζήτησης για φορτία LNG, θα φτάσει τις τιμές στο φυσικό αέριο, ακόμη και πάνω από τα 200 ευρώ και το κλείσιμο φορτίων LNG θα είναι πολύ δύσκολο στις αγορές παγκοσμίως».

Εννοείται ότι πλέον και με κυβερνητική εντολή, η ΔΕΗ είναι έτοιμη να θέσει σε πλήρη λειτουργία όλες τις λιγνιτικές μονάδες που μπορούν να δουλέψουν. Επίσης όλες οι μονάδες που λειτουργούν με φυσικό αέριο, αλλά μπορούν εναλλακτικά να ρολάρουν και με ντίζελ, προετοιμάζονται μεθοδικά για φουλ απόδοση. Τέτοιες είναι οι μονάδες της ΔΕΗ σε Κομοτηνή και Λαύριο, καθώς και κάποιες ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών.

Η μεγάλη αξία των σταθμών ΥΦΑ σε περίοδο κρίσης

«Πάμε και ερχόμαστε και σε περίοδο κρίσης καταλήγουμε στο βασικό συμπέρασμα: Οι τερματικοί σταθμοί LNG αποτελούν αξιόπιστες, ασφαλείς και ανεξάρτητες πηγές προμήθειας» μας λέει έλληνας που υπηρετεί χρόνια στην Κομισιόν και ασχολείται με τα ενεργειακά και συνεχίζει: «άρα γίνεται αδήριτη ανάγκη η κατασκευή του νέου τερματικού σταθμού εισαγωγής, αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη. Θα καταστήσει δυνατή την υλοποίηση του κάθετου διαδρόμου φυσικού αερίου στη βαλκανική χερσόνησο τροφοδοτώντας το Εθνικό Σύστημα αλλά και το νέο ελληνοβουλγαρικό αγωγό IGB με ποσότητες φυσικού αερίου από πολλαπλούς προμηθευτές. Το FSRU θα εξασφαλίσει την απρόσκοπτη παροχή φυσικού αερίου τόσο στην Ελλάδα όσο και στις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων που λόγω και της γεωγραφικής τους θέσης δεν έχουν πρόσβαση σε LNG» παρατηρεί.

Σήμερα η Ευρώπη ανησυχεί πάρα πολύ καθώς ο μεγαλύτερος προμηθευτής αερίου στην γηραιά ήπειρο είναι έτοιμος να κλείσει για ακόμα μια φορά τη στρόφιγγα.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, μαζί και η ελληνική τρέχουν και δεν φτάνουν και εξετάζουν μαζί με τους ηλεκτροπαραγωγούς και τους διαχειριστές των συστημάτων αερίου σενάρια για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ολοι μαζί φτάνουν στο ίδιο συμπέρασμα: «Για να καλυφθούν οι τακτικές και κυρίως οι έκτακτες ανάγκες μόνο το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) μπορεί να τους καλύψει, με την αυτονομία που αυτό προσφέρει».

Το σχέδιο της Αλεξανδρούπολης όπου συμμετέχουν με ίσα μερίδια η ΔΕΠΑ Εμπορίας, η Bulgartransgaz, ο όμιλος Κοπελούζου, ο ΔΕΣΦΑ και η Gaslog του Πίτερ Λιβανού, όταν ολοκληρωθεί θα προμηθεύσει με αέριο και τον TAP σε περίπτωση διακοπής της παροχής από την Τουρκία.

Η Ελλάδα προμηθεύεται με ρωσικό αέριο μέσω της Βουλγαρίας στην οποία διαμετακομίζεται μέσω του Turkish Stream. Από τη γειτονική Τουρκία καταφθάνει στην Ελλάδα και το αζέρικο αέριο μέσω του TAP. Άρα τι πρόκειται να γίνει όταν η Τουρκία αισθανθεί ότι χρειάζεται τις ποσότητες του TAP για να καλύψει τις δικές της ανάγκες; Δεν είναι λίγες οι φορές που στο παρελθόν η Τουρκία ελάττωσε ή διέκοψε τη ροή προς την Ελλάδα στον διασυνδετήριο αγωγό Ελλάδας – Τουρκίας (ITG) και κατά προτίμηση σε περιόδους πολύ υψηλής ζήτησης.

«Σε κάθε περίπτωση η αξία των τερματικών LNG είναι μεγάλη και τα οφέλη που προσφέρουν στην ενεργειακή ασφάλεια τόσο των χωρών που τα φιλοξενούν, όσο και των γειτονικών είναι ανεκτίμητη» λέει ο έλληνας των Βρυξελλών και καταλήγει: «Αν αναλογιστεί κανείς και την αποτυχία του Eastmed, το FSRU στην Αλεξανδρούπολη όταν λειτουργήσει σε μερικά χρόνια, θα προσφέρει την πλησιέστερη και ασφαλέστερη οδό για τη διάθεση του φυσικού αερίου των κοιτασμάτων της Ανατολικής Μεσογείου προς τη ΝΑ Ευρώπη, ιδιαίτερα σε τεταμένες περιόδους όπως η παρούσα».