Οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος από τον Απρίλιο έως και τις 21 Οκτωβρίου έχουν αυξηθεί κατά 211% στην Ελλάδα και κατά 199% σε χώρες της Ευρώπης. Για την ίδια περίοδο το φυσικό αέριο έχει ανατιμηθεί κατά 365%!
Πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες ενέργειας προσπαθούν να εξηγήσουν στους πελάτες τους την πρωτόγνωρη κατάσταση στη διεθνή κι ευρωπαϊκή αγορά που έχει σαν αποτέλεσμα το κύμα των αυξήσεων στις τιμές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου. Οι λογαριασμοί φτάνουν «φουσκωμένοι» στους καταναλωτές και οι προμηθευτές αδυνατούν να σηκώσουν όλο το βάρος του πρόσθετου ενεργειακού κόστους. Έτσι προχωρούν σε κινήσεις απευθείας ενημέρωσης των πελατών τους (αποστολή ενημερωτικών επιστολών και αναρτήσεις στις ιστοσελίδες τους) προκειμένου να τους προετοιμάσουν για το δύσκολο επτάμηνο που ακολουθεί.
Τα στοιχεία για την Ελλάδα έδωσε στη δημοσιότητα η εταιρία παραγωγής και προμήθειας ενέργειας ΗΡΩΝ του Ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Οι πέντε αιτίες των μεγάλων αυξήσεων
Α) Αύξηση ζήτησης ενέργειας
Μετά την άρση του lockdown παγκοσμίως, ο κόσμος επιστρέφει στην κανονικότητα. Οι οικονομίες ανακάμπτουν. Η ζήτηση και η παραγωγή σταδιακά αυξάνονται. Όμως, η ζήτηση ανεβαίνει με ταχύτερους ρυθμούς σε σχέση με την προσφορά των προϊόντων. Οι βιομηχανίες και οι μεταφορές αδυνατούν να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση και απαιτούν μεγαλύτερες ποσότητες ενέργειας, με αποτέλεσμα την άνοδο των τιμών.
Β) Δυσκολίες στην τροφοδοσία του φυσικού αερίου
Στην Ελλάδα και συνολικά στην Ευρώπη η ηλεκτρική ενέργεια παράγεται κυρίως από το φυσικό αέριο. Οι ποσότητες του καυσίμου φτάνουν στις χώρες με αγωγούς από τη Ρωσία και το Αζερμπαϊτζάν ή και σε υγροποιημένη μορφή με δεξαμενόπλοια. Γεωπολιτικοί λόγοι, η απουσία υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη χώρα μας, αλλά και η αστοχία ευρωπαϊκών χωρών να προβλέψουν την αυξημένη ζήτηση προκάλεσαν πρωτοφανείς αυξήσεις στις τιμές της ενέργειας.
Γ) Αύξηση των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου (CO2)
Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας επηρεάζονται από το κόστος των ρύπων που εκλύονται για την παραγωγή της. Οι βιομηχανίες που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα είναι υποχρεωμένες να αγοράζουν σε δημοπρασίες δικαιώματα ρύπων για την περιβαλλοντική επιβάρυνση που προκαλείται. Οι τιμές των δικαιωμάτων CO2 έχουν σε ένα χρόνο τριπλασιαστεί.
Δ) Η κλιματική αλλαγή επιβαρύνει την ήδη προβληματική ενεργειακή συγκυρία
Ο περυσινός βαρύς χειμώνας μείωσε τα διαθέσιμα αποθέματα φυσικού αερίου στη Β. Ευρώπη. Η αναπλήρωση τους θα επιβαρύνει την φετινή ζήτηση.Η καλοκαιρινή ξηρασία αύξησε τις ανάγκες για συνεχή κλιματισμό. Παράλληλα, οι λιγότερες βροχές μείωσαν την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδροηλεκτρικούς σταθμούς. Λόγω ανέμων χαμηλότερης έντασης σε σχέση με άλλες χρονιές είχαμε μικρότερη παραγωγή αιολικής ενέργειας.
Τυφώνες στις νότιες πολιτείες των Η.Π.Α οδήγησαν σε προσωρινή αναστολή εξαγωγής φυσικού αερίου μειώνοντας την προσφορά του σε παγκόσμια κλίμακα.
Ε) Η καθυστέρηση της μετάβασης σε μορφές φθηνότερης «πράσινης» ενέργειας.
Αν η Ελλάδα και η Ευρώπη είχαν εφαρμόσει νωρίτερα τη στρατηγική της ενεργειακής μετάβασης με την ανάπτυξη περισσότερων έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας, το πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης θα ήταν σημαντικά μικρότερο.
Χαρακτηριστικό είναι ότι 11 ευρωπαϊκές ενώσεις από μία ευρεία γκάμα βιομηχανιών έντασης ενέργειας με ανοιχτή τους επιστολή καλούν τους Ευρωπαίους ηγέτες σε άμεση υποστήριξη για την αντιμετώπιση της αλματώδους αύξησης των τιμών ενέργειας, καθώς και λήψη διαρθρωτικών μέτρων που θα εξασφαλίζουν ενέργεια με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα, αλλά και σε προσιτή τιμή.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση ο ΗΡΩΝ κινούμενος στα πρότυπα ομοειδών του εταιρειών στην Ε.Ε. έστησε στην ιστοσελίδα του www.heron.gr, ειδικό section μέσα από το οποίο περιγράφει τη σημερινή εικόνα της διεθνούς ενεργειακής κατάστασης, μεταφέρει τις προβλέψεις για αποκλιμάκωση των τιμών την Άνοιξη του 2022 και επιπλέον δίνει χρηστικές πληροφορίες για εξοικονόμηση ενέργειας. Παρουσιάζει, επίσης, τις εναλλακτικές λύσεις για τον περιορισμό των επιπτώσεων μέσα από τα προγράμματα του.
Tο γεωπολιτικό παιχνίδι της Μόσχας
Λόγω της αυξημένης ζήτησης φυσικού αερίου στην ΕΕ όμως, παίζεται και μια «χοντρή παρτίδα πόκερ» μεταξύ Μόσχας-Βερολίνου-Βρυξελλών που αποτελεί μία ακόμη αλλά βασική αιτία των υπέρμετρων αυξήσεων στο φυσικό αέριο, σύμφωνα με πλήθος (και Ελλήνων) διπλωματών αλλά και πολλών τεχνοκρατών της Κομισιόν.
«Ο Πρόεδρος Πούτιν ουσιαστικά εκβιάζει την Ευρώπη για το φυσικό αέριο, αφού ξεκαθάρισε ότι μόνο μέσω του Nord Stream 2 θα γίνει η αύξηση των προμηθειών φυσικού αερίου, αυξάνοντας δραματικά τη μονομερή εξάρτηση της ΕΕ από τη Μόσχα. Η Γερμανία ήδη υπέκυψε στον εκβιασμό και το αποδέχτηκε αλλά ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέρριψε ευθύνες για τις τιμές ρεκόρ και στην υπόλοιπη Ευρώπη τη στιγμή που ήρθαν αντιμέτωπες με έλλειμμα 70 δισ. κυβικών μέτρων οι ευρωπαϊκές αγορές» μας λένε σχεδόν με ένα στόμα έλληνας διπλωμάτης σε μεγάλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα και έλληνας τεχνοκράτης στις Βρυξέλλες με 20ετή θητεία εκεί».
«Η Ρωσία μπορεί να αυξήσει τις προμήθειες φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω του αγωγού Nord Stream 2 μόλις συμφωνήσει και τυπικά η Γερμανία», δήλωσε ξεκάθαρα ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.
Ο ίδιος επέρριψε την ευθύνη για την κρίση στο φυσικό αέριο και τις τιμές ρεκόρ στην ενεργειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Οι ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου είναι αντιμέτωπες με ένα έλλειμμα 70 δισ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου», σημείωσε ο κ. Πούτιν, προσθέτοντας ότι «αυτό συνέβη αν και η Ρωσία είχε αυξήσει τις εξαγωγές φυσικού αερίου». Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η Ρωσία είναι σε θέση να ξεκινήσει γρήγορα να προμηθεύει την Ευρώπη μέσω του Nord Stream 2.
Όπως μεταδίδουν οι Financial Times, ο κ. Πούτιν ανέφερε ότι η Gazprom θα μπορούσε να αυξήσει τη ροή φυσικού αερίου κατά επιπλέον 17,5 δισ. κυβικά μέτρα μέσω του νέου αγωγού «μεθαύριο» αν οι εποπτικές αρχές τoν ενέκριναν «αύριο».
Το ποσό αντιστοιχεί περίπου στο 10% του φυσικού αερίου που έστειλε η Ρωσία στην Ευρώπη και την Τουρκία το 2020.
Υπενθυμίζεται ότι ο εκπρόσωπος της Ρωσίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κάλεσε την Τρίτη τις γερμανικές αρχές να επισπεύσουν την πιστοποίηση του Nord Stream 2 πριν από τη διορία της 8ης Φεβρουαρίου 2022.Όπως τόνισε ο Ρώσος εκπρόσωπος Βλαντιμίρ Τσιζόφ, «μια τέτοια κίνηση θα ωφελούσε τους Ευρωπαίους καταναλωτές».