Η ανάδειξη της Αλεξανδρούπολης σε νέα ενεργειακή πύλη για ολόκληρη την Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη, ξεκίνησε με την έναρξη της Εμπορικής Λειτουργίας του Τερματικού Σταθμού LNG Αλεξανδρούπολης.
Ήταν μια προσωπική δικαίωση για το Χρήστο Κοπελούζο που είχε βάλει ένα προσωπικό στοίχημα, να λειτουργήσει ο Σταθμός μέσα στον Οκτώβριο και δικαιώθηκε.
Η Gastrade, ανακοίνωσε επίσημα ότι σήμερα, 1η Οκτωβρίου 2024, θέτει σε εμπορική λειτουργία τον Τερματικό Σταθμό LNG Αλεξανδρούπολης. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ενεργειακά έργα σε Ευρωπαϊκό, Περιφερειακό, Εθνικό και τοπικό επίπεδο, που σχεδιάστηκε, κατασκευάστηκε, ανήκει και θα λειτουργείται από την Gastrade. Ένα έργο-ορόσημο που οραματίστηκε πριν από 15 χρόνια ο Δημήτρης Κοπελούζος.
Αποτέλεσμα μεγάλων συνεργασιών, με πρωτοποριακή σύλληψη για τα δεδομένα της εποχής το έργο συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια και στη διαφοροποίηση των πηγών και των οδών προμήθειας ενέργειας της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, αναβαθμίζοντας καθοριστικά τον ρόλο και τη σημασία της Ελλάδας στον σύγχρονο ενεργειακό χάρτη της Ευρώπης, καθιστώντας την ενεργειακή πύλη για εννέα και πλέον χώρες.
Ξεκίνησε η εμπορική λειτουργία του σταθμού ΥΦΑ της Αλεξανδρούπολης
Ο Τερματικός Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης αποτελείται εκτός από το FSRU, από ένα υποθαλάσσιο και χερσαίο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου, ο οποίος συνδέει το FSRU με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς («ΕΣΜΦΑ») και μέσω αυτού θα παραδίδει φυσικό αέριο εκτός από την Ελλάδα και στη Βουλγαρία, τη Ρουμανία, τη Βόρεια Μακεδονία, τη Σερβία, τη Μολδαβία και την Ουκρανία στα ανατολικά, καθώς και την Ουγγαρία και Σλοβακία στα δυτικά.
Η Πλωτή Μονάδα, που ονομάστηκε «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΙΣ» προς τιμήν της πόλης και των κατοίκων της, που αγκάλιασαν το φιλόδοξο αυτό σχέδιο από την αρχή, διαθέτει τεχνολογία αιχμής, με μέγιστη δυναμικότητα επαναεριοποίησης 5,5 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων ετησίως…
Η υλοποίηση του έργου άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά με τη λήψη της Τελικής Επενδυτικής Απόφασης (FID) στις 27 Ιανουαρίου 2022 από τη Gastrade.
Στη συνέχεια, οι χερσαίες και υπεράκτιες κατασκευαστικές εργασίες στην Αλεξανδρούπολη προχώρησαν ταχύτατα, ενώ τον Φεβρουάριο του 2023 ξεκίνησε η κατασκευή της πλωτής μονάδας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG (FSRU) στη Σιγκαπούρη.
Το FSRU απέπλευσε από το ναυπηγείο Seatrium στις 26 Νοεμβρίου 2023, φτάνοντας στα νερά του Θρακικού Πελάγους στις 17 Δεκεμβρίου 2023, όπου και αγκυροβόλησε στη μόνιμη θέση του.
Με την επιτυχή ολοκλήρωση όλων των δοκιμών λειτουργίας και την έκδοση από το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος της άδειας Λειτουργίας του το περασμένο καλοκαίρι, το έργο τέθηκε σε λειτουργική ετοιμότητα επιτρέποντας επίσημα την έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του Έργου.
Μεγάλες συνεργασίες και προοπτικές
Ήδη 14 ελληνικές και διεθνείς εταιρείες συμμετέχουν εμπορικά στο έργο δεσμεύοντας σχεδόν το σύνολο της δυναμικότητας του με χρονικό ορίζοντα τουλάχιστον μέχρι το 2030.
Ταυτόχρονα, η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του έργου, σηματοδοτεί την επέκταση της πρωτοβουλίας του Κάθετου Διαδρόμου, ενισχύοντας σημαντικά τη δυναμική του με στόχο τη δημιουργία ενός κόμβου συναλλαγών φυσικού αερίου στην Κεντρική και Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Η ομάδα της Gastrade, μαζί με τους στρατηγικούς εταίρους και μετόχους της, Χρήστο και Ελμίνα Κοπελούζου, Gaslog, ΔΕΠΑ Εμπορίας, Bulgartransgaz και ΔΕΣΦΑ, συνέβαλε στην επιτυχή ολοκλήρωση αυτού του έργου.
Σημαντική η συμμετοχή και μεγάλης αμερικάνικης εταιρίας
Μια από τις σημαντικότερες κινήσεις, όχι μόνον για το project του FSRU Αλεξανδρούπολης, αλλά και συνολικά για τις ενεργειακές εξελίξεις στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης είναι η ανακοίνωση της αμερικανικής εταιρείας LNG Venture Global που υπέγραψε πενταετή συμφωνία με την Gastrade για την επαναεριοποίηση έως και 1 εκατομμυρίου μετρικών τόνων LNG στο FSRU της Αλεξανδρούπολης με διάρκεια πέντε ετών.
Η συμπερίληψη της Venture Global, παραγωγού LNG με έδρα στις Ηνωμένες Πολιτείες, ως Χρήστη του Τερματικού Σταθμού LNG Αλεξανδρούπολης αποτελεί σημαντικό επίτευγμα για την Gastrade και υποστηρίζει τις εναλλακτικές οδούς εφοδιασμού στη Νοτιοανατολική και Κεντρική Ευρώπη.
Αποτελεί ωστόσο και μια ξεκάθαρη ένδειξη της σημασίας που αποδίδουν οι Αμερικανοί στο έργο. Αυτή άλλωστε υπήρξε η στρατηγική του εμπνευστή του project Δημήτρη Κοπελούζου, ήδη από το 2008. Δηλαδή η τροφοδότηση των αναγκών μιας σειράς χωρών, μέχρι την Ουκρανία, με αμερικανικό LNG που θα φτάνει στην Αλεξανδρούπολη, σε υποκατάσταση του ρωσικού αερίου. Η στρατηγική αυτή, μέσα από βήματα όπως η συμφωνία της Gastrade με την Venture Global φαίνεται ότι υλοποιείται σταδιακά.
Όταν ξεκίνησε το έργο, η δεσμευμένη δυναμικότητα του Τερματικού Σταθμού ήταν 2,5 bcm/έτος επί συνολικής ικανότητας επαναεριοποίησης 5,5 bcm/έτος.
Στα επόμενα χρόνια, η δεσμευμένη δυναμικότητα του Τερματικού Σταθμού έφτασε το 75-80% και τώρα με την υπογραφή της συμφωνίας με την αμερικανική εταιρεία για 1,25 bcm/έτος, η δυναμικότητα του Τερματικού Σταθμού έχει ουσιαστικά καλυφθεί.
Αυτό σημαίνει, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, ότι δημιουργείται επίσης πεδίο για την ανάπτυξη και υλοποίηση δεύτερου FSRU στην Αλεξανδρούπολη, όπως έχει σχεδιάσει ο Όμιλος Κοπελούζου.
Επίσημα η Venture Global ανακοίνωσε δεσμευτική μακροχρόνια συμφωνία χρήσης τερματικού με τη Gastrade, κάτι που θα επιτρέψει την επαναεριοποίηση και πώληση του LNG από τους σταθμούς της Venture Global στη Λουιζιάνα σε αγορές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.
Με βάση τη συμφωνία, η Venture Global εξασφάλισε περίπου 1 εκατ. τόνους ετησίως σε δυνατότητα επαναεριοποίησης στο νέο τερματικό LNG της Αλεξανδρούπολης για πέντε χρόνια με έναρξη το 2025. Η δυναμικότητα της Venture Global αντιστοιχεί στο 25% της συνολικής δυναμικότητας του τερματικού ή σε περίπου 12 φορτία ετησίως.
Το νέο τερματικό της Αλεξανδρούπολης και ο Κάθετος Διάδρομος είναι κρίσιμα έργα ενεργειακών υποδομών στην Ελλάδα στηρίζονται από ευρωπαϊκή συγχρηματοδότηση, όπως και από την αμερικανική κυβέρνηση μέσω του Development Finance Corporation (DFC).
“Η Venture Global είναι ενθουσιασμένη που επεκτείνει τη δυνατότητα επαναεριοποίησης στο νέο τερματικό LNG της Αλεξανδρούπολης”, δήλωσε ο διευθύνων σύμβουλος της Venture Global, Μάικ Σαμπέλ.
Η Venture Global είναι ένας μακροχρόνιος, προμηθευτής αμερικανικού LNG, που προέρχεται από φυσικές δεξαμενές πλούσιες σε φυσικό αέριο της Βόρειας Αμερικής. Η πρώτη εγκατάσταση της Venture Global, Calcasieu Pass, ξεκίνησε την παραγωγή LNG τον Ιανουάριο του 2022. Η δεύτερη εγκατάσταση της εταιρείας, Plaquemines LNG, είναι υπό κατασκευή και αναμένεται να ξεκινήσει την παραγωγή LNG το 2024. Η εταιρεία κατασκευάζει και αναπτύσσει επί του παρόντος πάνω από 74 MTPA ονομαστικής παραγωγικής ικανότητας για να παρέχει καθαρή, προσιτή ενέργεια στον κόσμο. Η Venture Global αναπτύσσει έργα Συλλογής και Αποθήκευσης Διοξειδίου του Άνθρακα (CCS) σε κάθε μία από τις εγκαταστάσεις LNG της.
Οι δηλώσεις των συντελεστών
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Gastrade Κωστής Σιφναίος ανέφερε χαρακτηριστικά:
«Είμαστε όλες και όλοι, η ομάδα της Gastrade, πραγματικά υπερήφανοι και ενθουσιασμένοι που φθάσαμε στο τέλος της μεγάλης αυτής διαδρομής με επιτυχία και παραδίδουμε στη χώρα μας και σε όλη τη περιοχή γύρω μας ένα τόσο σημαντικό έργο. Το όραμά μας είναι να λειτουργήσει το έργο αυτό στην αγορά με τρόπο φιλικό για τη κοινωνία της Αλεξανδρούπολης, το περιβάλλον και τους πελάτες μας, προσφέροντας μια σταθερή και αξιόπιστη εναλλακτική πρόταση για όλη την περιφέρειά μας. Θέλουμε να γίνουμε σημείο αναφοράς για τη ποιότητα των υπηρεσιών που θα προσφέρουμε».
«Χρειάστηκαν το όραμα ενός ανθρώπου, δεκαπέντε χρόνια προσπάθειας και δύο σχεδόν χρόνια εντατικής τεχνικής προετοιμασίας, ώστε η Ελλάδα, η Αλεξανδρούπολη, να αποκτήσουν ένα έργο τομή για τα ενεργειακά δεδομένα της ευρύτερης ευρωπαϊκής περιφέρειας. Ο Τερματικός Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης, είναι πολλά περισσότερα από ένα επιχειρηματικό έργο. Είναι μια απτή απόδειξη των δυνατοτήτων που έχουμε στην Ελλάδα να δημιουργούμε ευρωπαϊκές υποδομές που απαντούν σε προβλήματα των καιρών μας, δίνοντας ευκαιρίες και προοπτικές για ένα καλύτερο και βιώσιμο ενεργειακά μέλλον» τονίζει η ιδρύτρια μέτοχος της Εταιρείας κυρία Ελμίνα Κοπελούζου.
«Η GasLog είναι περήφανη για το γεγονός ότι έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη του έργου από την αρχή, τη μετατροπή ενός πλοίου μεταφοράς LNG σε FSRU, την παράδοση της πλωτής μονάδας στην Αλεξανδρούπολη και την επιτυχή έναρξη λειτουργίας του Τερματικού Σταθμού Αλεξανδρούπολης, συμβάλλοντας ως μέτοχος αλλά και ως φορέας λειτουργίας του FSRU, τηρώντας παράλληλα τη δέσμευσή μας για την παροχή αξιόπιστων και καινοτόμων υπηρεσιών LNG σε παγκόσμια κλίμακα», δήλωσε ο κος Paolo Enoizi, Διευθύνων Σύμβουλος της GasLog.
«Η σημερινή μέρα σηματοδοτεί την έναρξη ενός νέου κεφαλαίου στο ενεργειακό τοπίο της περιοχής μας. Ο Τερματικός Σταθμός LNG Αλεξανδρούπολης, σχεδιασμένος με όραμα στραμμένο προς το μέλλον, αντιπροσωπεύει μια απτή λύση στις πιεστικές προκλήσεις της ενεργειακής ασφάλειας και της διαφοροποίησης των πηγών εφοδιασμού στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Μέσω αυτού του έργου, διασφαλίζουμε πρόσβαση σε πιο αξιόπιστες και ποικίλες πηγές ενέργειας, δημιουργώντας νέες οικονομικές ευκαιρίες για την τοπική κοινότητα και ενισχύουμε τη γεωπολιτική θέση του έθνους μας. Είμαστε πολύ περήφανοι για την καθοριστική συμβολή της ΔΕΠΑ Εμπορίας στην επιτυχή υλοποίηση αυτής της στρατηγικής υποδομής, η οποία θα αποφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα τόσο στην Ελλάδα όσο και στις γειτονικές της χώρες», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς, Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Εμπορίας.
«Η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του FSRU Αλεξανδρούπολης αποτελεί σημαντικό ορόσημο για τη διασφάλιση της διαφοροποίησης του χαρτοφυλακίου προμηθειών και για την εξασφάλιση της ενεργειακής ασφάλειας όχι μόνο για τη Βουλγαρία, αλλά και για την περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Η απόφαση, που ελήφθη το 2020, από τη Βουλγαρία και την Bulgartransgaz να γίνουν μέτοχοι με μερίδιο 20% στην Gastrade A.E. αποδείχθηκε στρατηγική. Σήμερα, το FSRU Αλεξανδρούπολης είναι αναμφίβολα μια κρίσιμη υποδομή που εξασφαλίζει πρόσβαση σε προμήθειες φυσικού αερίου από ασφαλείς και αξιόπιστες πηγές, όπως οι ΗΠΑ, το Κατάρ, η Αίγυπτος κ.λπ. Ο αυξανόμενος ρόλος του LNG για την περιοχή και η παρουσία αυτής της νέας δυνατότητας αποθήκευσης και επαναεριοποίησης LNG είναι υψίστης σημασίας για τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης που στοχεύουν να διαφοροποιήσουν τον εφοδιασμό τους και να ανεξαρτητοποιηθούν από το ρωσικό φυσικό αέριο. Θα βελτιώσει επίσης την ρευστότητα και ολοκλήρωση της ενεργειακής αγοράς στην περιοχή μας,» σχολίασε ο Kiril Ravnachki, Εκτελεστικός Διευθυντής της Bulgartransgaz.
«Η έναρξη της εμπορικής λειτουργίας του Τερματικού Σταθμού LNG της Αλεξανδρούπολης (Alexandroupolis FSRU) αποτελεί ορόσημο, εδραιώνοντας την Ελλάδα ως βασική ενεργειακή πύλη για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και ευρύτερα. Ο νέος αυτός σταθμός εισαγωγής LNG, σε συνδυασμό με τον σταθμό LNG της Ρεβυθούσας και τις επενδύσεις του ΔΕΣΦΑ για την αύξηση της εξαγωγικής δυναμικότητας του ελληνικού δικτύου, καθώς και με πρωτοβουλίες όπως ο TAP, ο IGB και ο Κάθετος Διάδρομος, ενισχύουν περαιτέρω τις ενεργειακές υποδομές και τη διασυνδεσιμότητα της περιοχής,» πρόσθεσε η κυρία Maria Rita Galli, Διευθύνων Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ.