Ξαφνικός κίνδυνος προέκυψε για χιλιάδες επενδυτές που βγαίνουν έξω από το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη στέγη».

Αυτό διότι ακόμα και μικρές, αλλά απαραίτητες μετατροπές στα τεχνικά χαρακτηριστικά της εγκατάστασης βγάζουν την αίτηση εκτός προδιαγραφών!

Σχεδόν όλες οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί έχουν συνολική ισχύ της τάξης των 100 MW, ενώ η απορρόφηση των κονδυλίων για το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη στέγη» είναι κάτω από 30% και ο προϋπολογισμός του προγράμματος φτάνει τα 240 εκατομμύρια ευρώ.

Για παράδειγμα οι επενδυτές πλέον, στο ηλιακό πάνελ της στέγης προσθέτουν και μπαταρία, προκειμένου να επωφεληθούν από την επιδότηση του προγράμματος.

Κάτι που αφορά τόσο τις νέες αιτήσεις, όσο και υφιστάμενες που προχωρούν σε τροποποίηση, προκειμένου να συμπεριλάβουν και μπαταρία.

Εκεί ακριβώς η διαδικασία πέφτει πάνω σε τοίχο: ο υποψήφιος καταναλωτής που θέλει να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά με net metering, έως και 10,8 kW, μέσω του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στη στέγη», καταθέτει στον ΔΕΔΔΗΕ τα χαρακτηριστικά της εγκατάστασης που θέλει να κάνει, σε ότι αφορά για παράδειγμα τον εξοπλισμό, τον τύπο και την ισχύ των πάνελ και αντίστοιχα της μπαταρίας και υπάρχει ο κίνδυνος, το σύστημα να μην το αναγνωρίσει και να ακυρώσει την αίτηση.

Οι κινήσεις του ΔΕΔΔΗΕ

Ο ΔΕΔΔΗΕ με τη σειρά του, προβλέπει και δέχεται ότι μπορεί να υπάρξει απόκλιση +- 3% στα χαρακτηριστικά ισχύος που αναγράφει η αρχική αίτηση του επενδυτή σε σχέση με την τελική εγκατάσταση.

«Κατά την κατάθεση του φακέλου προς τον Διαχειριστή, ο επενδυτής μπορεί είτε να επιλέξει διαφορετικό εξοπλισμό, είτε ακόμα κάποια συγκεκριμένα υλικά την περίοδο της κατασκευής να μην υπάρχουν στην αγορά. Όμως η πλατφόρμα του προγράμματος «Φωτοβολταϊκά στη στέγη»  δεν δέχεται την απόκλιση, με αποτέλεσμα να μπλοκάρει η όλη διαδικασία. Έτσι χιλιάδες υποψήφιοι κινδυνεύουν να πληρώσουν για την κατασκευή του συστήματος, να συνδεθούν με το δίκτυο και να αποκλειστούν κατά τη διάρκεια ελέγχου, μη λαμβάνοντας επιδότηση, αφού κάνουν όλα τα έξοδα!» επισημαίνει τεχνικός σύμβουλος επενδυτών και συνεχίζει: «παρά τα επανειλημμένα ηλεκτρονικά ερωτήματα προς την εφαρμογή pvstegi.gov.gr, η απάντηση που παίρνουμε είναι ότι η αρχική αίτηση των επενδυτών προς τον ΔΕΔΔΗΕ θα πρέπει να είναι ίδιας κατασκευής και ισχύος με την αίτηση και τα παραστατικά της επιδότησης, χωρίς να αποδέχεται την απόκλιση του ΔΕΔΔΗΕ! Με δύο λόγια, ο Διαχειριστής αυτοαναιρείται και πετάει εκτός συστήματος χιλιάδες επενδυτές».

Επίσης η πλατφόρμα δεν αποδέχεται την τροποποίηση της αίτησης επιδότησης αλλά μόνο την ακύρωση και την επανυποβολή.

Αυτό σημαίνει ότι κάποιος που έχει ήδη κατασκευάσει το έργο κινδυνεύει να κάνει ακύρωση και να μην εγκριθεί η εκ νέου υποβολή της αίτησης για επιδότηση.

«Μύλος και δη ελληνικότατος» σχολιάζει ο σύμβουλος.

Οι υποψήφιοι επενδυτές ζητούν από το ΥΠΕΝ και το ΔΕΔΔΗΕ να γίνουν οι κατάλληλες τροποποιήσεις ώστε να γίνεται δεκτή η απόκλιση του 3% από το πρόγραμμα επιδότησης και να δίνεται δυνατότητα τροποποίησης των αιτήσεων για επιδότηση, αντί για ακύρωση και επανυποβολή.

Έντονη κριτική της αγοράς στο πρόγραμμα

Έντονη κριτική ασκούν έμπειροι μηχανικοί και άλλοι οικονομικοί παράγοντες της αγοράς στο πρόγραμμα ««Φωτοβολταϊκά στη στέγη» και ζητούν βασικές αλλαγές και προσαρμογές στον τομέα των «distributors» ηλιακού εξοπλισμού.

Βασικά ζητήματα η έλλειψη χρηματοδότησης και η στρέβλωση στον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στη στέγη».

Υπάρχουν ήδη μερικές χιλιάδες οικιακοί καταναλωτές που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να προχωρήσουν σε μια τέτοια επένδυση.

Όπως λένε οι μηχανικοί, «η αρχική εκδήλωση ενδιαφέροντος δεν είναι μικρή, αλλά όχι και του επιπέδου που θα θέλαμε» και εστιάζουν στο κομμάτι της χρηματοδότησης ως την βασική αδυναμία.

Ως γνωστόν, το πρόγραμμα προβλέπει επιδότηση κατά ένα μέρος για τα φωτοβολταϊκά πάνελ και σχεδόν το συνολικό κόστος για την μπαταρία.

Όμως η καταβολή της επιδότησης επέρχεται της εγκατάστασης του συστήματος με αποτέλεσμα, η τυχόν έλλειψη αρχικού κεφαλαίου να καθιστά απαγορευτική την όποια υλοποίηση του έργου.

Ακόμα και σε περιπτώσεις που εταιρείες εγκατάστασης επιλέγουν να χρηματοδοτήσουν το έργο με ίδια κεφάλαια και να αποζημιωθούν μετά, με την λήψη της επιδότησης, τις αποθαρρύνει το γεγονός ότι υπάρχει ασάφεια ως προς τον χρόνο καταβολής της επιδότησης από το πρόγραμμα.

Την ίδια στιγμή, το αυξημένο κόστος του χρήματος καθιστά απαγορευτικό, τον όποιο τραπεζικό δανεισμό με αποτέλεσμα, όπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς, να παρατηρείται μια σημαντική καθυστέρηση στην περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου.

Χρειάζεται στροφή στην αυτοπαραγωγή

Επίσης, η λογική του προγράμματος είναι όπως λένε σε λάθος κατεύθυνση: κινείται στη γραμμή του net-metering, όταν όλη η Ευρώπη επιλέγει το μοντέλο της αυτοπαραγωγής.

Ο τρόπος που λειτουργούν τα οικιακά φωτοβολταϊκά (net-metering) σημαίνει πως χρησιμοποιούν το δίκτυο σαν μπαταρία, με συνέπεια η παραγωγή που εγχέουν σε αυτό να συμψηφίζεται με την κατανάλωση της κατοικίας οποιοδήποτε χρονικό διάστημα μέσα στο 24ώρο.

Επομένως, στη πράξη η προσθήκη της μπαταρίας δεν έχει όφελος για τον ιδιώτη αλλά και για το ίδιο το δίκτυο, δεδομένου ότι δεν συμβάλει στο βαθμό που θα μπορούσε να συμβεί, δηλαδή στην αποσυμφόρηση του δικτύου, άρα να ανοίξει δρόμο για περισσότερες ΑΠΕ στο σύστημα.

«Υπάρχει ακόμη και το ζήτημα του συμψηφισμού. Συγκεκριμένα, κατά το μοντέλο net metering πραγματοποιείται συμψηφισμός ενέργειας και όχι συμψηφισμός αξίας, πράγμα που σημαίνει ότι προκύπτει μια διαφορά αξίας μετά της αξίας της ενέργειας που εκχέεται στο σύστημα και στην ενέργεια που απορροφάται. Η διαφορά ωστόσο δεν αποτυπώνεται κάπου και σκορπίζει με τον ένα ή τον άλλο τρόπο στο σύνολο της αγοράς και τον καταναλωτή» μας λέει έμπειρος μηχανικός των ηλιακών πάνελ.

Ο ίδιος μηχανικός προτείνει «το ΥΠΕΝ να εξετάσει εναλλακτικά της επιδότησης κίνητρα προκειμένου να προωθήσει περαιτέρω την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες τόσο των νοικοκυριών όσο και των επαγγελματιών. Τέτοια κίνητρα μπορεί να είναι φορολογικά και με χρονικό ορίζοντα ώστε να πείθουν τον καταναλωτή για την προοπτική του εγχειρήματος. Επίσης, κύκλοι της αγοράς κάνουν λόγο για μια ορισμένη προκαταβολή της επιδότησης ώστε αφενός το πρόγραμμα να καταστεί πιο ελκυστικό και αφετέρου να λυθεί ως ένα βαθμό το ζήτημα της χρηματοδότησης που υπάρχει».

Είναι πλέον ξεκάθαρο πως οι βασικοί πυλώνες ζήτησης για τον κλάδο αφορούν σε μικρομεσαία έργα – clusters (ενεργειακές κοινότητες), σε επαγγελματικό net-metering και τα οικιακά συστήματα.

Για την ώρα, όπως επεξηγούν οι ίδιες πηγές, το οικιακό κομμάτι καταλαμβάνει ένα μικρό μέρος της αγοράς, ωστόσο, προοπτικά, οι εκτιμήσεις αναφέρουν ότι θα αυξηθεί σημαντικά επιδρώντας ολοένα και περισσότερα στους κύκλους εργασιών των εταιρειών.

Το 2023 είναι μια μεταβατική χρονιά για τον κλάδο με τα μικρά έργα να υποχωρούν και την θέση τους να παίρνουν με ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο στον κύκλο εργασιών τα πολύ μεγάλα έργα, τα λεγόμενα «utility scale pv».

Τους 20.000 θα πλησιάσουν οι υποψήφιοι – Οι μισοί κινδυνεύουν με αποκλεισμό!

Στις 15.000 ήταν οι αιτήσεις για φωτοβολταϊκά στέγης στις αρχές Σεπτεμβρίου ενώ με μπαταρία είναι το 60% των αιτήσεων.

Στις αρχές Οκτωβρίου οι αιτήσεις θα πλησιάζουν τις 20.000 με τους μισούς να κινδυνεύουν με αποκλεισμό.

Οι καταναλωτές προτιμούν τη λύση του net-metering προκειμένου να περιορίσουν κατακόρυφα το ανταγωνιστικό σκέλος του λογαριασμού τους.

Από τις σχεδόν 15.000 αιτήσεις, το 60% αφορά σε φωτοβολταϊκά στέγης με μπαταρία και επομένως εντάσσονται στο πρόγραμμα επιδότησης «Φωτοβολταϊκά στη στέγη».

Ήδη όμως υπάρχει ένα σημαντικό μέρος των καταναλωτών που δεν επιλέγουν την ένταξή τους στο πρόγραμμα, ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, προχωρούν σε τροποποίηση της άδειας παραγωγής προκειμένου να ενσωματώσουν μπαταρία στο σύστημά τους και επομένως να επωφεληθούν του προγράμματος.

Σχεδόν όλες οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί έχουν συνολική ισχύ της τάξης των 100 MW, ενώ η απορρόφηση των κονδυλίων για το πρόγραμμα «Φωτοβολταϊκά στις στέγες» είναι κάτω από 30% ενώ ο προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 240 εκατομμύρια ευρώ.

Επιπλέον, από το σύνολο των μονάδων που έχουν αιτηθεί για την κατοχύρωση ηλεκτρικού «χώρου» στην πλατφόρμα του pvstegi, το λιγότερο από 10% έχει συνδεθεί στο δίκτυο, ενώ λίγο παραπάνω είναι το σύνολο των έργων που έχουν εγκατασταθεί.

Μέγα πρόβλημα η χρηματοδότηση

Μεγάλο πρόβλημα είναι η αβεβαιότητα που υπάρχει σχετικά με την εκταμίευση της επιδότησης, καθώς, αυτή ενδεχόμενα να μπλοκάρει εκ των υστέρων.

Ο νόμος ορίζει ότι σε περίπτωση που υπάρχει κάποια παρατυπία (π.χ. στην οικοδομή με αυθαίρετους ή μη τακτοποιημένους χώρους) τότε δεν θα γίνεται εκταμίευση της επιδότησης.

Η πλατφόρμα κατά την διαδικασία υποβολής της αίτησης δεν «ζητάει» την διασταύρωση των στοιχείων, όπως συμβαίνει στην πλατφόρμα του «Εξοικονομώ» και επομένως υπάρχει το ενδεχόμενο εκ των υστέρων να διαπιστωθεί κάτι και ο ΔΕΔΔΗΕ, με την σειρά του, να αρνηθεί την καταβολή της επιδότησης.

Συνεπώς υπάρχει αβεβαιότητα στους επενδυτές ενώ δεν είναι γνωστό πότε θα καταβληθεί η επιδότηση.

Επίσης ο επενδυτής καταθέτει στο ΔΕΔΔΗΕ φάκελο με τα χαρακτηριστικά της εγκατάστασης που θέλει κάνει όπως εξοπλισμό, τύπο και ισχύ πάνελ, τύπο και ισχύ μπαταρίας.

Ο ΔΕΔΔΗΕ προβλέπει ότι μπορεί να υπάρξει απόκλιση +- 3% στα χαρακτηριστικά που αναγράφει ο φάκελος, πράγμα που, ωστόσο, δεν δέχεται η πλατφόρμα pvstegi με αποτέλεσμα να μπλοκάρει η όλη διαδικασία.

Οι αποκλίσεις είναι αναμενόμενες καθώς από την κατάθεση του φακέλου έως την εγκατάσταση του φωτοβολταϊκού μεσολαβεί ένα δίμηνο ή τρίμηνο , όπου ο υποψήφιος μπορεί να επιλέξει διαφορετικό εξοπλισμό και επομένως να προκύψουν αποκλίσεις, πάντα εντός των ορίων που προβλέπει ο νόμος.

«Για παράδειγμα, ένας επενδυτής επιλέγει μια διαφορετική μπαταρία ή πάνελ που η ισχύς τους είναι διαφορετική σε σχέση με την αρχική δήλωση του εξοπλισμού» μας λέει ο έμπειρος μηχανικός των ηλιακών πάνελ και καταλήγει με νόημα: «ε αυτός ο επενδυτής που έχει δώσει ένα σωρό λεφτά, κινδυνεύει να μείνει εκτός πλατφόρμας λόγω των αποκλίσεων».

Διαβάστε ακόμη: