Στη μείωση των αθετήσεων των ρυθμίσεων μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού, που σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν ακόμη και το 40%, στοχεύει η Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους του υπουργείου Οικονομικών, ενεργοποιώντας μια νέα διαδικασία εντοπισμού των οφειλετών που δεν τήρησαν τους διακανονισμούς τους.

Στόχος της παρέμβασης είναι αφενός να αποτυπωθεί με ακρίβεια το πρόβλημα των αθετήσεων και αφετέρου να υπάρξει προσπάθεια αναβίωσης των ρυθμίσεων, όπου αυτό είναι εφικτό, πριν οι υποθέσεις οδηγηθούν σε αναγκαστικά μέτρα.

Εξωδικαστικός μηχανισμός: Το πρόβλημα με τα στοιχεία επικοινωνίας

Όπως προκύπτει από τα στοιχεία, σημαντικό μέρος των αθετήσεων δεν οφείλεται αποκλειστικά σε οικονομική αδυναμία, αλλά σε ένα δομικό πρόβλημα επικοινωνίας. Πολλοί οφειλέτες εντάχθηκαν στον εξωδικαστικό μηχανισμό μέσω συμβούλων, δηλώνοντας ως στοιχεία επικοινωνίας τα στοιχεία των ίδιων των συμβούλων.

Έτσι, παρότι έχουν συναινέσει στην άρση του απορρήτου τους, η πλατφόρμα του εξωδικαστικού δεν μπορεί να αντλήσει αυτόματα τα προσωπικά τους στοιχεία, με αποτέλεσμα οι εταιρείες διαχείρισης να αδυνατούν να επικοινωνήσουν απευθείας μαζί τους όταν παρουσιαστεί πρόβλημα στη ρύθμιση.

Η λύση μέσω του Μητρώου Επικοινωνίας Πολιτών

Το πρόβλημα αυτό αναμένεται να αντιμετωπιστεί με την αυτόματη άντληση στοιχείων επικοινωνίας από το Μητρώο Επικοινωνίας Πολιτών της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων. Με τον τρόπο αυτό, οι servicers θα μπορούν να έρθουν σε επαφή με τον ίδιο τον οφειλέτη, να διερευνήσουν τις αιτίες της αθέτησης και –όπου υπάρχει περιθώριο– να αναβιώσουν τη ρύθμιση.

Μέχρι και τον Οκτώβριο, οι επιτυχείς ρυθμίσεις του εξωδικαστικού μηχανισμού ανέρχονται σε 45.970 περιπτώσεις, σε σύνολο 78.630 αιτήσεων που έχουν υποβληθεί. Η αξία των οφειλών που έχουν ρυθμιστεί φτάνει τα 14,6 δισ. ευρώ, σε όρους αρχικής οφειλής.

Μεγάλες αποκλίσεις στα ποσοστά αθέτησης

Τα ποσοστά αθέτησης διαφέρουν σημαντικά ανά εταιρεία διαχείρισης. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία:

  • στη doValue τα ποσοστά αθέτησης ξεπερνούν το 40%,
  • στην Intrum διαμορφώνονται κοντά στο 30%.

Οι αποκλίσεις αυτές αποτυπώνουν τόσο τις διαφορετικές κατηγορίες χαρτοφυλακίων όσο και τη δυσκολία διαχείρισης υποθέσεων χωρίς αξιόπιστα στοιχεία επικοινωνίας.

Εξωδικαστικός μηχανισμός: Οι «άφαντοι» 900.000 οφειλέτες

Το πρόβλημα, ωστόσο, δεν περιορίζεται στον εξωδικαστικό μηχανισμό. Σύμφωνα με τις εταιρείες διαχείρισης, περίπου 900.000 οφειλέτες με μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν ουσιαστικά «άφαντοι», καθώς τα στοιχεία επικοινωνίας που είχαν οι τράπεζες την περίοδο μεταβίβασης των δανείων είναι πλέον ανακριβή ή ανενεργά.

Οι οφειλέτες αυτοί αποτελούν σχεδόν το 40% των συνολικά 2,3 εκατ. δανειοληπτών που βρίσκονται σε επαφή με servicers. Η αδυναμία επικοινωνίας δεν δυσχεραίνει απλώς τη διαχείριση οφειλών ύψους περίπου 25 δισ. ευρώ, αλλά καθιστά ανέφικτη κάθε προσπάθεια συναινετικής λύσης, οδηγώντας τελικά σε αναγκαστική εκτέλεση.

Δέκα χρόνια μετά την κορύφωση της κρίσης, όταν τα «κόκκινα» δάνεια είχαν φτάσει το 48% του χαρτοφυλακίου των τραπεζών, το ιδιωτικό χρέος εξακολουθεί να εμφανίζεται ως Λερναία Ύδρα.

Το εμπόδιο των ανακοπών στους πλειστηριασμούς

Το ζήτημα θα τεθεί τη Δευτέρα στη συνεδρίαση της ειδικής επιτροπής για το ιδιωτικό χρέος, με τη συμμετοχή των συναρμόδιων υπουργείων και της Τράπεζας της Ελλάδος. Κρίσιμο θέμα αποτελούν και οι ανακοπές πλειστηριασμών, οι οποίες –σύμφωνα με τους πιστωτές– φρενάρουν τη ρευστοποίηση ακινήτων και εντείνουν το στεγαστικό πρόβλημα.

Χιλιάδες ανακοπές εκκρεμούν στα δικαστήρια, πολλές εκ των οποίων αφορούν το ίδιο ακίνητο σε διαφορετικά στάδια, με εκδικάσεις που φτάνουν ακόμη και μετά το 2030.

Νέα πλατφόρμα από το υπουργείο Δικαιοσύνης

Το υπουργείο Δικαιοσύνης προχωρά στη δημιουργία ειδικής πλατφόρμας, μέσω της οποίας οι ενδιαφερόμενοι θα υποχρεούνται να επικαιροποιήσουν τις αιτήσεις ανακοπής, δηλώνοντας όλα τα συναφή δικόγραφα. Έτσι, οι υποθέσεις θα ομαδοποιηθούν και θα αποτυπωθεί ο πραγματικός αριθμός των εκκρεμοτήτων.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, μόλις το ένα τρίτο των ανακοπών αφορά μοναδικές περιπτώσεις πλειστηριασμών, γεγονός που δημιουργεί σήμερα πλασματική εικόνα συμφόρησης.

Οι πιστωτές εκτιμούν ότι η εκκαθάριση της νομικής εικόνας των ακινήτων θα επιταχύνει τις πωλήσεις, θα ενισχύσει το ενδιαφέρον των αγοραστών και θα μειώσει τον κίνδυνο ακύρωσης πλειστηριασμών, ο οποίος διατηρεί ακίνητα και νέους ιδιοκτήτες σε καθεστώς ομηρίας ακόμη και μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Διαβάστε ακόμη: