Έστω και αργά, έστω και μετά τις τεράστιες καταστροφές που προκάλεσε η «Μήδεια» στο περιβαλλοντικό και ενεργειακό δυναμικό της Αττικής και της Εύβοιας, αφήνοντας μία εβδομάδα χωρίς ρεύμα (και χωρίς νερό) χιλιάδες κατοίκους στα Βόρεια Προάστια, ο ΔΕΔΔΗΕ επαναδημοσιοποίησε το επενδυτικό πρόγραμμα που θα συνεφέρει το σύστημα διανομής ρεύματος: το κόστος του είναι περίπου 1-1,2 δις ευρώ και το βάθος υλοποίησης μία πενταετία. Η χρηματοδότηση προβλέπεται να γίνει κυρίως από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Άλλωστε το επενδυτικό πρόγραμμα του ΔΕΔΔΗΕ υποστηρίζουν αναφανδόν, τόσο ο μέτοχός του που είναι η ΔΕΗ όσο και το ΥΠΕΝ όπως δήλωσε και επίσημα ο υπουργός, ΠΕΝ κ. Κ. Σκρέκας, κατά τη διάρκεια απαντήσεων προς βουλευτές στη Βουλή.
Αναλυτικά το επενδυτικό πρόγραμμα του ΔΕΔΔΗΕ όπως υποβλήθηκε στη ΔΕΗ και στο ΥΠΕΝ:
Α) Εκτεταμένες υπογειοποιήσεις δικτύου
Το επενδυτικό σχέδιο προβλέπει υπογειοποιήσεις δικτύων σε περιοχές με πυκνή βλάστηση, στο κέντρο μεγάλων πόλεων, σε τουριστικές περιοχές αλλά και σε αρχαιολογικούς χώρους. Επίσης προβλέπει την πλήρη ανακαίνιση γραμμών μέσης τάσης ηλεκτρικής ενέργειας στην Αττική, θωράκιση δικτύων σε ακραία καιρικά φαινόμενα, ακόμη και αισθητικές αναβαθμίσεις με την πρόσληψη αρχιτεκτόνων και αρχαιολόγων ως συμβούλων. Το κόστος αυτής της δράσης θα ξεπεράσει τα 250 εκατομμύρια ευρώ σε βάθος πενταετίας, με άντληση του βασικού πυρήνα κεφαλαίων το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και το νέο ΕΣΠΑ.
Ο κ. Σκρέκας στη Βουλή τόνισε ότι εντάχθηκαν ήδη στο πρόγραμμα υπογειοποιήσεις καλωδίων άνω των 2.000 χλμ για τα επόμενα χρόνια. Παράλληλα, μετά από απόφαση που ελήφθη την περασμένη εβδομάδα σε συνεννόηση με τη διοίκηση του ΔΕΔΔΗΕ, πρόκειται άμεσα να ανατεθεί μελέτη προτεραιοποίησης των περιοχών υπογειοποίησης ώστε να ξεκινήσουν τα έργα φέτος.
Στο ΔΕΔΔΗΕ ξεχώρισαν τρεις κατηγορίες περιοχών βασικής προτεραιότητας για την υπογειοποίηση των γραμμών:
α) Περιοχές με δάση, μέσα από τα οποία διέρχονται γραμμές μέσης τάσης και υπάρχει κίνδυνος το καλοκαίρι, όπως π.χ. το Τατόι, η Πάρνηθα, η Πεντέλη και τα βουνά στην Εύβοια.
β) Οικισμοί και περιοχές πόλεων με πυκνή βλάστηση, όπως ο βόρειος τομέας Αττικής, όπου η χιονόπτωση μπορεί να προκαλέσει πτώση δέντρων.
γ) Παραδοσιακοί και ελκυστικοί προορισμοί όπως τα νησιά Κρήτη, Ρόδος, Σάμος, Λέσβος, Κεφαλονιά, Κέρκυρα όπου το θέμα είναι και αισθητικού χαρακτήρα.
Β) Εγκατάσταση ψηφιακών μετρητών
Πρόκειται για την προμήθεια και εγκατάσταση 7,5 εκατομμυρίων «έξυπνων» μετρητών κατανάλωσης ρεύματος. Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 800 εκατ. ευρώ εκ των οποίων θα χρηματοδοτηθεί από το Ταμείο Ανάκαμψης κατά το ήμισυ, ενώ το υπόλοιπο θα χρηματοδοτηθεί με δάνεια.
Όπως επισημαίνουν στελέχη του ΔΕΔΔΗΕ, οι έξυπνοι μετρητές έχουν αμφίδρομη επικοινωνία με τον προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέλεσμα ο τελευταίος να γνωρίζει πότε η παροχή ρεύματος αντιμετωπίζει πρόβλημα. Όπως για παράδειγμα όταν έχει διακοπεί η ηλεκτροδότηση.
Η διασύνδεση των νέων ρολογιών με το Κέντρο Τηλεμέτρησης του ΔΕΔΔΗΕ, θα δώσει τη δυνατότητα στον Διαχειριστή να εντοπίζει σε όλο το δίκτυο διανομής ηλεκτρικής ενέργειας τις βλάβες κι έτσι η επέμβαση για την αποκατάσταση τους να γίνεται ταχύτερα. Ο ΔΕΔΔΗΕ μάλιστα θα βλέπει… απευθείας τις διακοπές ηλεκτροδότησης ή την πτώση τάσης σε οποιοδήποτε σημείο του συστήματος ηλεκτροδότησης (χαμηλή τάση).
Το έργο, σύμφωνα με πληροφορίες, πρόκειται να προκηρυχθεί τον Σεπτέμβριο, με τις σχετικές αποφάσεις για το αν ο διαγωνισμός θα γίνει μαζικά ή κατά ομάδες για την προμήθεια των έξυπνων μετρητών κατανάλωσης ρεύματος να λαμβάνονται το καλοκαίρι. Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι στις προθέσεις του Διαχειριστή είναι να αναλάβουν δύο με τρεις εταιρίες το έργο της αποψίλωσης και της εγκατάστασης ώστε να υπάρχει ανταγωνισμός.
Γ) Επενδύσεις για την κλιματική αλλαγή
Το νέο πενταετές πλάνο του Διαχειριστή, προβλέπει μεταξύ άλλων επενδύσεις ετησίως της τάξης των 60-70 εκατομμυρίων ευρώ για μία νέα κατηγορία έργων. Πρόκειται για εκείνα που αφορούν την προστασία του δικτύου από την κλιματική αλλαγή. Δηλαδή αλλαγή όδευσης υφιστάμενων γραμμών μεταφοράς από δασικές περιοχές ή η αντιπυρική τους προστασία. Αυτά προβλέπεται να ξεκινήσουν το 2022 και να ολοκληρωθούν το 2025-26. Το πακέτο επενδύσεων για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποσκοπεί και στη θωράκιση του δικτύου διανομής με αφορμή τα ακραία καιρικά φαινόμενα που εκδηλώνονται όπως πρόσφατα αλλά και τις πυρκαγιές τις θερινές περιόδους.
Δ) Ενίσχυση υποσταθμών
Στο έργο προβλέπεται αύξηση της ισχύος 24 υποσταθμών Υψηλής/Μέσης τάσης για τη διείσδυση ΑΠΕ συνολικής ισχύος 1.755 MW σύμφωνα με τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται στα 70 εκατομμύρια ευρώ εκ των οποίων προτείνεται τα 42 να χορηγηθούν με τη μορφή επιδοτήσεων και τα 28 εκατ. ευρώ μέσα από δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης.
Ε) Προστασία δικτύων σε «ευαίσθητες» ζώνες
Η πρόταση αφορά στην αντικατάσταση γυμνών αγωγών με συνεστραμμένα καλώδια, υπογειοποιήσεις γραμμών διανομής όπου είναι εφικτό και στην εγκατάσταση αντιπυρικών δικτύων, εκεί όπου δεν μπορεί να αλλάξει η όδευση. Ετσι θα περιοριστούν κατά 30% οι διακοπές ρεύματος.. Το συνολικό ύψος της πρότασης υπολογίζεται σε 100 εκατ. ευρώ, με τουλάχιστον τα μισά να χρηματοδοτούνται από το Ταμείο.