Πρόσθετα κονδύλια συνολικού ύψους 1,5 δις, ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης προβλέπει για την Ελλάδα το ευρωπαϊκό σχέδιο για την ενεργειακή κρίση που ανακοινώθηκε χθες από την ΕΕ.
Πρόκειται για πόρους που δεν θα πέσουν άμεσα στην αγορά για να ελαφρύνουν τους λογαριασμούς ηλεκτρικής ενέργειας αλλά θα κατευθυνθούν για συγκεκριμένες επενδύσεις στον τομέα της ενεργειακής μετάβασης αλλά και σε προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας, σε πράσινες τεχνολογίες, όπως είναι το υδρογόνο και το βιομεθάνιο αλλά και σε μονάδες παραγωγής και έργα υποδομής που θα συμβάλλουν στην ενεργειακή αυτοτέλεια κάθε κράτους-μέλους. Για το σκοπό αυτό κάθε χώρα καλείται να καταθέσει τις προτάσεις τις μέχρι 30 Ιουνίου.
Τα νέα κεφάλαια θα αντληθούν από τα αδιάθετα δάνεια του Ταμείου ύψους 225 δισ. ευρώ καθώς και από νέα κονδύλια που έχουν συγκεντρωθεί από δημοπρασίες δικαιωμάτων εκπομπών και φτάνουν τα 20 δισ. ευρώ.
Ο στρατηγικός σχεδιασμός της Ευρώπης προβλέπει νέες επενδύσεις ύψους 210 δισ. ευρώ μέχρι το 2027, με στόχο την απεξάρτηση από τις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία που σήμερα κοστίζουν 100 δισ. ετησίως στους Ευρωπαίους πολίτες.
Από τους πόρους αυτούς, κεφάλαια 113 δισ. ευρώ αφορούν επενδύσεις στις ΑΠΕ και στην ανάπτυξη βασικών υποδομών για το υδρογόνο μέχρι το 2030), 56 δισ. σε επενδύσεις ενεργειακής αποδοτικότητας και σε αντλίες θερμότητας, 41 δισ. ευρώ για το πρασίνισμα της βαριάς βιομηχανίας στην Ε.Ε, 37 δισ. για παραγωγή βιομεθανίου και 29 δισ. για την αναβάθμιση των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
Στην μάχη αυτή, η Κομισιόν ετοιμάζεται να ρίξει έργα συνολικής ισχύος 1.236 GW μέχρι το 2030 με σκοπό το μερίδιο της πράσινης ενέργειας να φτάσει το 45% από 40% που ήταν ο προηγούμενος στόχος.
Οι κατευθύνσεις που παρουσιάστηκαν χθες για την αδειοδότηση περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την πρόβλεψη για ειδικές περιοχές όπου θα εγκαθίστανται ΑΠΕ με πολύ γρήγορες διαδικασίες αδειοδότησης (ενός χρόνου), κάτι που ευθυγραμμίζεται και με το νέο εθνικό σχεδιασμό για τις ΑΠΕ ενώ σύντομα θα εκδοθούν από την Κομισιόν οδηγίες και παρατηρήσεις για κάθε κράτος – μέλος ξεχωριστά.
Στο ίδιο οπλοστάσιο, θα ενταχθούν και τα διμερή συμβόλαια (PPA’s), για τα οποία οι Βρυξέλλες ζητούν να συμπεριληφθούν στα νέα μέτρα και να εφαρμοστούν από τα κράτη – μέλη. Η Ελλάδα είναι από τις χώρες που δεν έχει αναπτύξει την συγκεκριμένη αγορά, παρά τις ενστάσεις της βιομηχανίας ότι θα αποτελούσαν ένα αποτελεσματικό εργαλείο για την αντιμετώπιση της ακρίβειας.
Σαρωτικό είναι το προτεινόμενο σχέδιο και για την ανάπτυξη της ηλιακής ενέργειας. Η Κομισιόν προτείνει να εγκαθίστανται ανά έτος μέχρι το 2030 περίπου 45 GW νέων φωτοβολταϊκών ετησίως ενώ το 2020 είχαν εγκατασταθεί 18 GW.
Το σχέδιο, το οποίο είναι πολύ φιλόδοξο προβλέπει την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες σε όλα τα δημόσια και επαγγελματικά κτίρια με επιφάνεια οροφής άνω των 250 τετραγωνικών μέτρων ως τις 31 Δεκεμβρίου 2027. Αντίστοιχα από 31 Δεκεμβρίου 2029 σε όλες τις νεόδμητες κατοικίες.
Στις ίδιες προβλέψεις υπάρχει επίσης και ο σχεδιασμός για την λειτουργία μιας ενεργειακής κοινότητας σε κάθε πόλη με πληθυσμό άνω των 10.000 κατοίκων μέχρι το 2025. Προτείνονται μάλιστα διάφορα σχήματα για την ταχύτερη στροφή νοικοκυριών και επιχειρήσεων προς την πράσινη ενέργεια.
Μεταξύ αυτών προτείνονται εθνικά προγράμματα για ταχύτατη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στις στέγες, με παράλληλη επιδότηση δράσεων εξοικονόμησης (π.χ. μόνωση της στέγης και συστημάτων αποθήκευσης. Προτείνεται επίσης η αξιοποίηση των εθνικών οδών και των σιδηροδρομικών αξόνων για εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ολλανδίας όπου φωτοβολταϊκά θα τοποθετηθούν στις μπάρες ασφαλείας των δρόμων με την παραγόμενη ενέργεια να καλύπτει τις ανάγκες 250.000 νοικοκυριών.
