Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης διόρθωσε την «εορταστική» αύξηση και τον Ιανουάριο διαμορφώθηκε στις -46,3 μονάδες, έναντι -40,3 μονάδες τον Δεκέμβριο.
Όπως επισημαίνει και το ΙΟΒΕ, επανήλθε έτσι στα επίπεδα του Νοεμβρίου. Και αυτόν τον μήνα οι Έλληνες καταναλωτές εμφανίζονται ως οι περισσότερο απαισιόδοξοι στην ΕΕ, με τους καταναλωτές στην Εσθονία με επίπεδο δείκτη –34,1 και την Σλοβενία (-28,2) να ακολουθούν. Σημειώνεται επιδείνωση προσδοκιών τόσο για την οικονομική κατάσταση της χώρας όσο και την προσωπική τους. Παρά τη μικρή αποκλιμάκωση του πληθωρισμού η πίεση παραμένει, ενώ η παρατεταμένη καλοκαιρία στο μεγαλύτερο μέρος του μήνα, συνεχίζει να αμβλύνει την επίπτωση του ενεργειακού κόστους.
Άλλωστε η ισχυρή άνοδος των επιτοκίων δεν έχει ακόμη μειώσει αποτελεσματικά τον πληθωρισμό ο οποίος αναμένεται να παραμείνει πρόβλημα προσεχώς. Στις χαμηλότερες θέσεις αυτής της κατάταξης, για τέταρτη φορά μέσα στο 2023 βρίσκεται η Λιθουανία (+2,4) αλλά και η Πολωνία (+1,6) με την τιμή του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης να συνεπάγεται ουσιαστικά αισιοδοξία από τους καταναλωτές της χώρας. Οι μέσοι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -16,2 μονάδες στην ΕΕ και στις -16,1 μονάδες στην Ευρωζώνη.
Αναλυτικά:
- Μικρή υποχώρηση στις εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών τους τελευταίους 12 μήνες Οι αρνητικές εκτιμήσεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προηγούμενους 12 μήνες κλιμακώνονται ήπια τον Ιανουάριο στις -52,7 μονάδες (έναντι – 45,6). Το 65% (από 61%) των νοικοκυριών εκτίμησε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ μόλις το 2% θεωρεί πως επήλθε μικρή βελτίωση. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -14,9 και -15,2 μονάδες αντίστοιχα.
- Περισσότερο απαισιόδοξες οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών. Οι προβλέψεις των καταναλωτών για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους τους προσεχείς 12 μήνες υποχώρησαν ήπια τον Ιανουάριο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -45,2 (από -38,6) μονάδες τον Δεκέμβριο. Το 59% (από 53%) των νοικοκυριών αναμένει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής του κατάστασης, ενώ το 6% προβλέπει μικρή βελτίωση. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -6,0 και -5,8 μονάδες αντίστοιχα.
- Περισσότερο απαισιόδοξες οι προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας. Ο αρνητικός δείκτης των προβλέψεων των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας τους το προσεχές 12-μηνο παρουσίασε αισθητή ενίσχυση τον Ιανουάριο και διαμορφώθηκε στις -44,0 (από –35,4) μονάδες. Το 62% (από 54%) των καταναλωτών προέβλεψε ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 18% (από 21%) το οποίο αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις -26,0 και -23,0 μονάδες αντίστοιχα.
- Οριακή υποχώρηση στην πρόθεση για μείζονες αγορές. Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές τους προσεχείς 12 μήνες (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.) εξασθένισε οριακά με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -42,0 (από -41,7) μονάδες. Το 51% (από 53%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 7% (από 5%) αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -17,0 μονάδες στην ΕΕ και στις -19,0 μονάδες στην Ευρωζώνη.
- Αισθητή εξασθένιση της πρόθεσης για αποταμίευση Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες εξασθένισε αισθητά τον Ιανουάριο και διαμορφώθηκε στις –65,0 μονάδες (από -61,6). Το 82% των νοικοκυριών δεν θεωρεί πιθανή την αποταμίευση στο επόμενο 12μηνο, ενώ το 16% τη θεωρεί πιθανή ή πολύ πιθανή. Οι σχετικοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις +5,0 μονάδες τόσο στην ΕΕ όσο και στην Ευρωζώνη.
- Μικρή επιδείνωση στις προβλέψεις για την ανεργία Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας τους προσεχείς 12 μήνες κλιμακώθηκε τον Ιανουάριο, στις +12,0 μονάδες, από +9,1 τον Δεκέμβριο. Το ποσοστό των νοικοκυριών που προέβλεψε μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας ενισχύθηκε στο 36% (από 32%), με το 22% των ερωτηθέντων να αναμένει ελαφρά μείωσή της. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +19,0 και +17,0 μονάδες.
- Κλιμάκωση των προβλέψεων για άνοδο των τιμών Ο θετικός δείκτης για τις προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες κλιμακώθηκε αισθητά τον Ιανουάριο και διαμορφώθηκε στις +31,0 μονάδες, έναντι +24,8 μονάδων τον Δεκέμβριο. Το 60% (από 51%) των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 15% (από 18%) αναμένει σταθερότητα. Οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +11,0 μονάδες αντίστοιχα.
- Εξασθένιση του ποσοστού που «αντλεί από τις αποταμιεύσεις του» Σχετικά με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» διαμορφώθηκε στο 67%, ενώ στο 8% από 11% υποχώρησε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν το 19% (από 21%) του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διαμορφώθηκε στο 6%.
- Ενίσχυση του ποσοστού των νοικοκυριών που είναι αβέβαια για τη μελλοντική οικονομική κατάστασή τους Στο ερώτημα το οποίο αξιολογεί το βαθμό αβεβαιότητας των νοικοκυριών ως προς τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, το 63% έκρινε τον Ιανουάριο ότι η οικονομική κατάστασή του μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, από 56% τον προηγούμενο μήνα. Τον Ιανουάριο, εξετάζονται σε τριμηνιαία βάση στην έρευνα καταναλωτών τρία πρόσθετα ζητήματα, τα οποία εξειδικεύουν περισσότερο την πρόθεση για μείζονες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητο, κατοικία) και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως πρόδρομοι δείκτες για την ιδιωτική κατανάλωση. Αναλυτικά:
- Αισθητή επιδείνωση παρουσίασε τον Ιανουάριο η πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -93,2 (από -88,0 τον Οκτώβριο) μονάδες. Αυτή η επίδοση παραμένει αισθητά δυσμενέστερη από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς δείκτες, οι οποίοι διαμορφώθηκαν στις -66,0 (από -67,4) και – 68,4 (από -69,8) μονάδες, στην ΕΕ και την Ευρωζώνη αντίστοιχα. Το 97,6% (από 95,6%) των καταναλωτών στην Ελλάδα δηλώνει ότι δεν είναι πιθανό να αγοράσει αυτοκίνητο εντός του προσεχούς 12μήνου.
- Υποχώρηση σημειώθηκε στην πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -94,5 (από -91,8) μονάδες, ισοζύγιο επίσης αρκετά χειρότερο από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς δείκτες, καθώς αυτός διαμορφώθηκε στην ΕΕ στις -79,1 (από -79,6) και στην Ευρωζώνη στις -80,8 (από – 81,1) μονάδες. Το 2,4% (από 3,3%) των νοικοκυριών εγχωρίως δηλώνει ότι ίσως να προβεί σε αγορά ή κατασκευή κατοικίας τον επόμενο χρόνο.
- Μικρή εξασθένιση καταγράφηκε στο δείκτη της πρόθεσης πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση/ανανέωση της κατοικίας εντός των επόμενων 12 μηνών, ο οποίος διαμορφώθηκε τον Ιανουάριο στις -77,5 (από -72,0) μονάδες. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες κινήθηκαν αντίθετα στην ΕΕ και διαμορφώθηκαν στις -49,6 (από -49,9) μονάδες και στις -51,6 (από -52,0) μονάδες στην Ευρωζώνη. Το ποσοστό των νοικοκυριών στην Ελλάδα που δηλώνει ότι είναι αρκετά ή πολύ πιθανό να πραγματοποιήσει σημαντικές δαπάνες αυτού του είδους εντός ενός έτους υποχώρησε στο 11,0% (από 12,6%).
