Ένα πολύτιμο έργο τέχνης του 16ου αιώνα, η εικόνα της Παναγίας με το Βρέφος του Ιταλού ζωγράφου Αντόνιο Σολάριο, επιστρέφει στη γενέτειρά του, έπειτα από πέντε δεκαετίες απουσίας λόγω κλοπής. Η απόφαση της Μπάρμπαρα ντε Ντόζα, κατοίκου του Νόρφολκ, να παραδώσει οικειοθελώς το έργο στο Δημοτικό Μουσείο του Μπελούνο, έβαλε τέλος σε ένα πολύχρονο και σύνθετο ιστορικό διεκδίκησης.

Το έργο είχε κλαπεί το 1973 από το μουσείο στην περιοχή Βένετο της βόρειας Ιταλίας, μαζί με άλλους πίνακες. Μερικά από αυτά βρέθηκαν γρήγορα στην Αυστρία, ωστόσο ο πίνακας του Σολάριο παρέμεινε άφαντος. Ο τότε σύζυγος της Ντε Ντόζα, ο εκλιπών βαρόνος ντε Ντόζα, φέρεται να τον αγόρασε εκείνη την εποχή “καλή τη πίστει”, αγνοώντας την προέλευσή του.

Το έργο βρισκόταν επί χρόνια στην κατοικία τους, το μανόρ του East Barsham στο Νόρφολκ —μια έπαυλη του 16ου αιώνα που είχε κάποτε επισκεφθεί ο Ερρίκος Η΄. Το 2017, η Μπάρμπαρα ντε Ντόζα επιχείρησε να πουλήσει τον πίνακα μέσω δημοπρασίας, αλλά έγινε αντιληπτός από γνώστη συνδεδεμένο με το Μουσείο του Μπελούνο. Έτσι ξεκίνησε μια νέα φάση διαπραγματεύσεων.

Παρά την ύπαρξη της σχετικής καταχώρησης της Interpol και των Καραμπινιέρων στις βάσεις δεδομένων με κλεμμένα έργα τέχνης, η Ντε Ντόζα αρχικώς αρνούνταν να επιστρέψει τον πίνακα, επικαλούμενη τον βρετανικό Νόμο Περιορισμών του 1980, που υπό προϋποθέσεις επιτρέπει σε έναν καλόπιστο αγοραστή να αποκτήσει νομική κυριότητα ενός κλεμμένου αντικειμένου μετά από έξι χρόνια. Ωστόσο, ο ειδικός σε υποθέσεις κλεμμένης τέχνης, Κρίστοφερ Μαρινέλο, που ηγήθηκε των προσπαθειών ανάκτησης εθελοντικά (pro bono), κατέρριψε τη νομική βάση του επιχειρήματος της.

Μετά από πολλά χρόνια επιμονής και διαβουλεύσεων, η Ντε Ντόζα υπαναχώρησε και παρέδωσε άνευ όρων το έργο στο ιταλικό μουσείο. Ο Μαρινέλο χαρακτήρισε την απόφαση ως πράξη με υψηλό αίσθημα ευθύνης και “απόδειξη ότι ακόμα υπάρχει ανθρωπιά”, τονίζοντας ότι σπάνια οι κάτοχοι κλεμμένων έργων προχωρούν σε τέτοιες κινήσεις.

Η αποστολή του πίνακα στη Βενετία έγινε εφικτή χάρη στη χρηματοδότηση της εταιρείας ασφάλισης έργων τέχνης Arte Generali, η οποία κάλυψε τα έξοδα μεταφοράς, αν και δεν είχε εμπλοκή στην υπόθεση.

Ο δήμαρχος του Μπελούνο, Όσκαρ Ντε Πελεγκρίν, δήλωσε συγκινημένος: «Η επιστροφή του πίνακα στην πόλη είναι σαν να επιστρέφει ένα κομμάτι της ψυχής και της ταυτότητάς μας».

Σημειώνεται ότι το μουσείο εξακολουθεί να αναζητεί και άλλα κλεμμένα έργα, όπως μια άλλη Παναγία με το Βρέφος του 19ου αιώνα, από τον Πλάτσιντο Φάμπρις. Ο Μαρινέλο κάλεσε τους πολίτες να επικοινωνήσουν μαζί του με οποιαδήποτε πληροφορία σχετική με τα αγνοούμενα έργα.

Διαβάστε ακόμη: