Αντιμέτωπη με το «τέρας» του πληθωρισμού βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, η οποία είναι βέβαιο ότι θα ανακοινώσει την Πέμπτη πως τα χρόνια της τόνωσης της αγοράς ομολόγων έχουν τελειώσει και ότι ο υψηλός πληθωρισμός σημαίνει ότι επίκειται αύξηση των επιτοκίων.

Σύμφωνα με το Reuters, οι αγορές θέλουν περισσότερη σαφήνεια σχετικά με το τι θα ακολουθήσει και εάν η αυστηροποίηση της πολιτικής μπορεί να επιταχυνθεί για να ξεπεράσει τις αυξανόμενες τιμές.

«Αυτή θα μπορούσε να είναι η στιγμή για ένα νέο «whatever it takes (ό,τι χρειάζεται)» από την πρόεδρο της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ, καθώς υπάρχουν κάποιες αμφιβολίες για το αν η ΕΚΤ θα μπορούσε πραγματικά να προχωρήσει επιθετικά», δήλωσε ο επικεφαλής οικονομολόγος της LBBW, Moritz Kraemer.

Ακολουθούν πέντε ερωτήματα σχετικά με τις επόμενες κινήσεις της ΕΚΤ.

1. Τι θα κάνει η ΕΚΤ την Πέμπτη;

Η ΕΚΤ θα ανακοινώσει σχεδόν σίγουρα ότι οι αγορές ομολόγων της θα τελειώσουν στα μέσα του έτους, ανοίγοντας τον δρόμο για μια αύξηση επιτοκίων τον Ιούλιο, η οποία θα είναι η πρώτη αύξηση από το 2011.

Η Λαγκάρντ ανέφερε ότι το επιτόκιο καταθέσεων -0,50% θα πρέπει να είναι στο μηδέν ή «ελαφρώς υψηλότερο» μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου, υποδηλώνοντας αύξηση τουλάχιστον 50 μονάδων βάσης από τα τρέχοντα επίπεδα.

Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής είναι επίσης πιθανό να επαναλάβουν τη δέσμευσή τους να συνεχίσουν να επανεπενδύουν τα έσοδα από τα ομόλογα που λήγουν και πάλι στην αγορά, βοηθώντας στη στήριξη των ασθενέστερων οικονομιών της ευρωζώνης.

2. Είναι δυνατή μια μεγάλη αύξηση των επιτοκίων τον Ιούλιο;

Οι οικονομολόγοι και οι αγορές αναμένουν αύξηση του επιτοκίου κατά 25 μονάδες βάσης τον Ιούλιο, αλλά οι εικασίες για μεγαλύτερη κίνηση αυξήθηκαν και τροφοδοτήθηκαν περαιτέρω από τον πληθωρισμό της ευρωζώνης που έφτασε σε υψηλά ρεκόρ τον Μάιο.

Οι διοικητές των κεντρικών τραπεζών της Ολλανδίας, της Αυστρίας, της Λετονίας και της Σλοβακίας υποστηρίζουν  ότι μια αύξηση κατά 50 bps θα πρέπει να είναι μια επιλογή.

Οι δηλώσεις της Λαγκάρντ πριν από τα τελευταία νούμερα για τον πληθωρισμό έδειχναν άνοδο 25 μ.β. αλλά και άφησαν ανοιχτή την πόρτα για μεγαλύτερες κινήσεις τους επόμενους μήνες.

Με τον πληθωρισμό της ζώνης του ευρώ να επιταχύνεται στο 8,1% τον Μάιο, τέσσερις φορές τον στόχο του 2% της ΕΚΤ, η Λαγκάρντ θα πιεστεί για μεγάλη αύξηση των επιτοκίων.

3. Τι είναι τόσο σημαντικό για το ουδέτερο επιτόκιο;

Η Λαγκάρντ έχει επισημάνει περαιτέρω αυξήσεις επιτοκίων προς το ουδέτερο επίπεδο, ή ακόμα και πάνω από αυτό.  Το ουδέτερο επιτόκιο (neutral rate) είναι ένα μη παρατηρήσιμο επιτόκιο που ευθυγραμμίζει την οικονομική παραγωγή με τις δυνατότητές του. Εκτιμάται ότι διαμορφώνεται μεταξύ 1% και 2%, υποδηλώνοντας ότι η ΕΚΤ θα μπορούσε να αυξήσει τα επιτόκια αρκετά μέχρι το 2023. Ο Fabio Panetta της ΕΚΤ πιστεύει ότι η ομαλοποίηση της πολιτικής δεν πρέπει να έχει ως στόχο να επαναφέρει τα επιτόκια σε ουδέτερα επίπεδα.

4. Τι σημαίνει η αποδυνάμωση της οικονομικής ανάπτυξης για τις αυξήσεις επιτοκίων;

Η ΕΚΤ αντιμετωπίζει ένα στενό παράθυρο ευκαιρίας να ομαλοποιήσει τα επιτόκια πριν επιβραδυνθεί η ανάπτυξη και θα μπορούσε τελικά να αναγκαστεί να επιλέξει μεταξύ της καταπολέμησης του πληθωρισμού και της στήριξης της ανάπτυξης, αν και τελικά η εντολή της είναι η σταθερότητα των τιμών.

Ο υψηλός πληθωρισμός που συμπιέζει την κατανάλωση, ο πόλεμος στην Ουκρανία και τα lockdown στην Κίνα για την COVID-19 βλάπτουν την παγκόσμια οικονομία. Οι προβλέψεις της ΕΚΤ την Πέμπτη ενδέχεται να αναθεωρηθούν σημαντικά πτωτικά για την ανάπτυξη, ενώ οι εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό εκτιμάται ότι θα αναθεωρηθούν προς τα πάνω.

Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Reuters, οι οικονομολόγοι αποδίδουν μια μέση πιθανότητα 30% για ύφεση το επόμενο έτος.

Ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, προειδοποιεί ότι οποιαδήποτε μετατόπιση των επιτοκίων πέραν του Σεπτεμβρίου θα εξαρτηθεί από την εξέλιξη του πληθωρισμού και τον αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία.

5. Ανησυχεί η ΕΚΤ για το αδύναμο ευρώ;

Πρόσφατα σχόλια υποδηλώνουν ότι το νόμισμα είναι και πάλι στη λίστα ανησυχιών της ΕΚΤ. Ένα υπερβολικά αδύναμο ευρώ θα μπορούσε να απειλήσει τις προσπάθειες να κατευθύνει τον πληθωρισμό προς τον στόχο του, δήλωσε τον Μάιο ο υπεύθυνος χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ, Francois Villeroy de Galhau.

Ωστόσο, δημόσια, η ΕΚΤ είναι πιθανό να τηρήσει τη γραμμή που παρακολουθεί, αλλά δεν παρεμβαίνει στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.

Το ευρώ υποχωρεί κατά 6% έναντι του δολαρίου φέτος, αν και η πτώση οφείλεται στη σύσφιξη της Federal Reserve που ενίσχυσε το δολάριο.