Πόση διαφορά μπορεί να κάνει ένα γράμμα σε μία λέξη; Τεράστια και αυτό αποδεικνύεται στην περίπτωση εκατοντάδων φυτών, φυκιών και άλλων ειδών που πρόκειται να αλλάξουν ονομασία, επειδή κρίθηκε ρατσιστική ή προσβλητική.

Έπειτα από ιστορική ψηφοφορία επιτροπής βοτανολόγων κατά το Διεθνές Βοτανικό Συνέδριο στη Μαδρίτη αποφασίστηκε ότι ο όρος «caffra» και τα παράγωγά του σε ονόματα ειδών θα αλλάξει με την εξάλειψη του γράμματος «c». Από εδώ και στο εξής, λοιπόν, είδη όπως τα Cylindrocystis caffra, Anthostomella caffrariae και Dovyalis caffra, θα έχουν το δεύτερο συνθετικό «affra» αφού η αρχική του μορφή ήταν προσβλητική, με την λέξη να χρησιμοποιείται κατά την περίοδο του Απαρτχάιντ, ως περιφρόνηση κατά των μαύρων.

Η πρόταση, όπως αναφέρει το Nature News, εγκρίθηκε με 351 ψήφους υπέρ και 205 κατά, με τη συζήτηση σχετικά με την ανάγκη αλλαγής επιστημονικών ονομάτων με ρατσιστικές αναφορές να έχει ξεκινήσει από το 2021.

Τρανταχτά παραδείγματα τα ζωικά είδη Anophthalmus hitleri, ένα είδος κολεοπτέρου χωρίς μάτια και το Hypopta mussolinii, ένα είδος πεταλούδας, την ονομασία των οποίων εμπνεύστηκαν οι επιστήμονες, που τα κατέγραψαν για πρώτη φορά, από τον Αδόλφο Χίτλερ και τον Μπενίτο Μουσολίνι αντίστοιχα.

Σε αυτή την περίπτωση, όμως, πριν ένα χρόνο η Διεθνής Επιτροπή Ζωολογικής Ονοματολογίας έκρινε πως η μετονομασία ειδών για ηθικούς λόγους θα κινδύνευε να απειλήσει τη σταθερότητα της επιστημονικής ονοματολογίας, με την απάντηση να προκαλεί αντιδράσεις στην επιστημονική κοινότητα και το ζήτημα να παραμένει ακόμα ανοιχτό.

Οι βοτανολόγοι, εντούτοις, αποφάσισαν ότι περισσότερα από 200 είδη φυτών, μυκήτων και φυκιών δε θα πρέπει πλέον να φέρουν προσβλητικά ή ρατσιστικά ονόματα, ενώ συγκροτείται ειδική επιτροπή που θα αξιολογεί τις ονομασίες που δίνονται στα είδη, οι οποίες πλέον θα μπορούν να απορριφθούν αν κριθούν υποτιμητικές για μία ομάδα, φυλή, ή κοινότητα. Παρά την εξουσία της, η επιτροπή δε θα μπορεί να λάβει αποφάσεις σχετικά με ονομασίες που έχουν εκχωρηθεί στο παρελθόν. Για παράδειγμα, τα είδη φυτών Hibbertia που παραπέμπουν στον Άγγλο έμπορο Τζορτζ Χίμπερτ, ο οποίος όχι μόνο εκμεταλλεύτηκε και επωφελήθηκε οικονομικά από το δουλεμπόριο, αλλά αντιτάχθηκε και στην κατάργησή του.

Ο Κέβιν Τιλ, ειδικός στην ταξινόμηση φυτών, μιλώντας στο Nature News και αναφερόμενος στη δημιουργία επιτροπής δεοντολογίας, έκανε λόγο για «μία καλή αρχή».

Την ίδια στιγμή, η βοτανολόγος Σάντι Κναπ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας στο Λονδίνο, η οποία προέδρευσε της εξαήμερης συνόδου, σε δηλώσεις της στον Observer χαρακτήρισε την απόφαση τροποποίησης των ονομάτων «μνημειώδες πρώτο βήμα» και «πολύ σημαντική αρχή».

Όπως είπε: «Η απόφαση των βοτανολόγων θα πρέπει να καταστήσει σαφές στην επιστημονική κοινότητα που εμπλέκεται στην ονοματοδοσία των οργανισμών ότι πρέπει να ανοίξουν συζητήσεις και να αποκτήσουν μεγαλύτερη επίγνωση και σεβασμό σχετικά με τα ονόματα που πρέπει να επιτρέπονται». Πρόσθεσε δε, ότι έγινε ένα πρώτο βήμα, αλλά πρέπει να ακολουθήσουν περισσότερες αλλαγές στους κανόνες.

Ανάλογες αποφάσεις έχουν ληφθεί και στο παρελθόν σε άλλες χώρες, όταν για παράδειγμα πριν περίπου 10 χρόνια στη Σουηδία άλλαξε η ονομασία τεσσάρων διαφορετικών ειδών πτηνών από «νέγρος» σε «μαύρο πουλί», ενώ τα πτηνά «τσιγγάνοι» πλέον καταγράφονται με την επίσημη ονομασία τους Οασίν.

Διαβάστε ακόμη: