Το δημογραφικό απειλεί την Ελλάδα, που το 2070 θα είναι μία συρρικνωμένη χώρα γερόντων, όπως δείχνουν τα στοιχεία.
Είναι χαρακτηριστικό πως με βάση τις εκτιμήσεις, το 2070 στην Ελλάδα η πολυπληθέστερη ομάδα του πληθυσμού θα είναι οι γυναίκες άνω των 90 ετών.
Το 2070, τα παιδιά ηλικίας έως τεσσάρων ετών θα είναι η μικρότερη πληθυσμιακή ομάδα και στα δύο φύλα.
Τα δεδομένα δείχνουν πως μεγαλύτερη συρρίκνωση αναμένεται στις παραγωγικές ηλικίες και ειδικά στις ηλικίες 40-60 ετών, ενώ μεγάλη μείωση αναμένεται στον γυναικείο πληθυσμό 30-45 ετών, που είναι και οι κύριες αναπαραγωγικές ηλικίες για τις γυναίκες.
Οι ειδικοί προειδοποιούν πως η ηλικιακή πυραμίδα η οποία ήδη είναι διογκωμένη στις μέσες ηλικίες λόγω της παρατεταμένα χαμηλής γονιμότητας, το 2070 θα έχει αντιστραφεί.
Τα στοιχεία παρουσιάστηκαν από την υπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας Σοφία Ζαχαράκη, κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου όπου παρουσιάστηκαν τα κυβερνητικά μέτρα για την αντιμετώπιση του δημογραφικού, στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Δράσης.
Ωστόσο, τα στοιχεία για την Ελλάδα του 2070 είναι απογοητευτικά, εάν η κατάσταση συνεχίσει να εξελίσσεται όπως σήμερα.
Το δημογραφικό πρόβλημα στη σύγχρονη Ελλάδα
Ο πληθυσμός της χώρας μας γερνάει και μειώνεται, ως αποτέλεσμα της επί 40 χρόνια εξαιρετικά χαμηλής γονιμότητας, της αύξησης του προσδόκιμου ζωής και της διατήρησης (παρά την προσφάτως σχετική μείωση) της εκροής του brain-drain.
Τα στοιχεία της απογραφής του 2021, κατέγραψαν μείωση του πληθυσμού κατά 3,5% σε σχέση με το 2011 και κατά σχεδόν 5% σε σχέση με το 2001.
Από το 2011 μέχρι και σήμερα, το φυσικό ισοζύγιο είναι αρνητικό αφού οι θάνατοι υπερτερούν αριθμητικά των γεννήσεων. Το 2022, οι γεννήσεις έπεσαν για πρώτη φορά στην ιστορία της χώρας κάτω από τις 80.000, έναντι 150.000 το 1980.
Ο μισός πληθυσμός της Ελλάδας είναι σήμερα πάνω από 46 ετών (έναντι 39 ετών που ήταν το 2000).
Περισσότερο από 1 στους 5 κατοίκους της χώρας είναι πάνω από 65 ετών (16% το 2000).
Το ποσοστό των άνω των 80 ετών είναι 6% (διπλάσιο σε σχέση με αυτό του 2000).
Πώς αναμένεται να εξελιχθεί ο πληθυσμός της χώρας
Όπως επισημάνθηκε στην παρουσίαση της Σοφίας Ζαχαράκη, η αλλαγή στην ηλικιακή κατανομή του πληθυσμού δεν περιγράφεται με την απλή μετάβαση σε μια νέα στατική κατάσταση.
Αντίθετα, πρόκειται για μια δυναμική διαδικασία, με διαφορετικό κάθε φορά διακύβευμα και οικονομικό – κοινωνικό αποτύπωμα.
Έτσι, κατά την πρώτη δεκαετία της νέας χιλιετίας, 2000-2010, καταγράφηκε μείωση του πληθυσμού κάτω των 50 ετών με ταυτόχρονα, διαφαινόμενες ελλείψεις εργατικού δυναμικού.
Την επόμενη δεκαετία, 2010-2020, έχουμε γήρανση του εργατικού δυναμικού και αύξηση της πληθυσμιακής ομάδας των 55-64 ετών με ανάγκη να δοθεί έμφαση στην ενίσχυση παραγωγικότητας των άνω των 55 ετών.
Η δεκαετία που διανύουμε, 2020-2030, αναμένεται να κλείσει με σημαντική αύξηση των «νέων» συνταξιούχων 65-79 ετών και σύμφωνα με την υπουργό, απαιτείται η δημιουργία ευκαιριών για την αξιοποίηση των συνταξιούχων.
Την επόμενη δεκαετία, 2030-2040, αναμένεται αύξηση των άνω των 80 Ελλήνων, γεγονός που θα απαιτεί μεγαλύτερη έμφαση στη μακροχρόνια φροντίδα.