Σε στρατηγικές κινήσεις για την ενίσχυση των κεφαλαιακών τους μαξιλαριών, μέσω ομολογιακών εκδόσεων, προχωρούν συντεταγμένα οι ελληνικές τράπεζες τους επόμενους μήνες.
Ισχυρός σύμμαχός τους σε αυτή την προσπάθεια είναι το θετικό επενδυτικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί για τα ελληνικά assets διεθνώς ύστερα από τις δύο αναβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας στο τέλος της περασμένης χρονιάς, από την Standard & Poor΄s στις 20 Οκτωβρίου και από την Fitch την 1η Δεκεμβρίου, με την οποία τα ελληνικά κρατικά ομόλογα μπαίνουν από τον Ιανουάριο στους βασικούς δείκτες ομολόγων – πυξίδα για τις τοποθετήσεις των διεθνών επενδυτών.
Λαμβάνοντας υπόψη τα στοιχεία του Ενιαίου Συμβουλίου Εξυγίανσης στο τέλος Ιουνίου 2023 (SRB MREL Dashboard) και τις επιπλέον εκδόσεις ομολόγων εντός του 2023, απομένουν περίπου 5,5 δισ. ευρώ που οι ελληνικές τράπεζες πρέπει να καλύψουν από αντίστοιχες ομολογιακές εκδόσεις το 2024 και το 2025.
Οι Έλληνες τραπεζίτες, όπως το είχαν ήδη διαμηνύσει με την ευκαιρία των αποτελεσμάτων γ’ τριμήνου στους αναλυτές τόσο ο Φ. Καραβίας της Eurobank, όσο και ο Χρ. Μεγάλου της Πειραιώς, καθώς και ο Βασίλης Ψαλτης της Alpha, με τον Π. Μυλωνά της ΕΤΕ να κλείνει τον κύκλο, θα έπρατταν προληπτικά όπως χαρακτηριστικά είχαν αναφέρει – και αυτό ακριβώς άρχισαν και κάνουν τις τελευταίες εβδομάδες, εκδίδοντας νέες σειρές ομολόγων στο πλαίσιο των MREL απαιτήσεων (όπου MREL είναι οι Ελάχιστες Απαιτήσεις Επιλέξιμων Ιδίων Κεφαλαίων).
Οι κινήσεις ανά τράπεζα
Την αρχή έκανε τον περασμένο Νοέμβριο η Eurobank που ανακοίνωσε την επιτυχή έκδοση ομολόγων senior preferred (υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας) 500 εκατ. ευρώ και μάλιστα με σημαντικά μειωμένη απόδοση από 6,25% σε 5,87%.
Πρόκειται για τη δεύτερη έκδοση που πραγματοποίησε το 2023 η Eurobank, με στόχο την κάλυψη της κεφαλαιακής απαίτησης MREL, καθώς στις αρχές του έτους είχε αντλήσει πάλι 500 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 7%. Στο τέλος του έτους, ο δείκτης MREL αναμένεται να προσεγγίσει το 25%, με τον στόχο για όλες τις τράπεζες να διαμορφώνεται στο 27,5% στο τέλος του 2025.
Τη σκυτάλη έλαβε λίγες ημέρες αργότερα, η Τράπεζα Πειραιώς, με την επίσης πολύ επιτυχημένη έκδοση ομολόγων 500 εκατ. ευρώ, η οποία έκλεισε μέσα σε λίγες ώρες, μετά την πολύ υψηλή προσφορά που είχε ως αποτέλεσμα, το επιτόκιο να διαμορφωθεί στο 6,865% από 7,125%.
Σημειώνεται ότι η Τράπεζα Πειραιώς είχε ήδη πετύχει τον στόχο της 1ης/1/2024 με ΜREL 21,8%, με πιο πρόσφατη έκδοση τον περασμένο Ιούλιο όπου άντλησε 500 εκατ. ευρώ μέσω senior preferred bond.
Οι επιτυχείς εκδόσεις της Eurobank και της Τράπεζας Πειραιώς στρώνουν το “χαλί” για τις επόμενες ομολογιακές εκδόσεις που σχεδιάζουν όλες οι συστημικές τράπεζες το 2024, οι οποίες αναμένεται να ανέλθουν σε 2,5 δισ. ευρώ.
Τις επόμενες εβδομάδες και η διοίκηση της Εθνικής Τράπεζας αναμένεται να εξετάσει σοβαρά το ενδεχόμενο να βγει στις αγορές υιοθετώντας μια προληπτική στρατηγική έναντι ενδεχόμενης επιδείνωσης των συνθηκών στις κεφαλαιαγορές εντός του 2024. Θυμίζεται ότι η τελευταία ομολογιακή έκδοση της τράπεζας πραγματοποιήθηκε τον Σεπτέμβριο με την άντληση 500 εκατ. ευρώ μέσω Τier 2.
Έχοντας ισχυρό ατού την επιτυχημένη διάθεση του ποσοστού 22% του Δημοσίου σε ιδιώτες επενδυτές πριν από λίγες εβδομάδες, η Εθνική Τράπεζα αναμένεται να ενισχύσει περαιτέρω τον δείκτη ΜREL ο οποίος διαμορφώνεται σήμερα στο 24,5% υπερβαίνοντας τον στόχο του 22,7% για τον Ιανουάριο του 2024.
Τον πήχυ των ελάχιστων απαιτήσεων MREL έχει ξεπεράσει και η Alpha Bank, καθώς είχε ήδη πετύχει 24,43% τον Σεπτέμβριο του 2023, έναντι 19,94% που είναι ο στόχος για το 2023 και 22,39% για το 2024. Έως τις αρχές του 2026 απομένουν κεφάλαια 900 εκατ. ευρώ τα οποία σκοπεύει να συγκεντρώσει μέσω 1-2 ομολογιακών εκδόσεων, όπως έχει αναφέρει σχετικά η διοίκηση στους αναλυτές.
Παρότι τα χρονικά περιθώρια δεν πιέζουν την τράπεζα, δεν αποκλείεται να προβεί σε προληπτική έκδοση το προσεχές διάστημα, αξιοποιώντας το πολύ θετικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στις αγορές για την τράπεζα μετά την πρόσφατη επιτυχημένη είσοδο του ιταλικού κολοσσού UniCredit ως στρατηγικού επενδυτή με ποσοστό 9% στο μετοχικό της κεφάλαιο.
Εκδόσεις 13 δισ. από το 2018
Όπως αναφέρεται στην Ενδιάμεση Έκθεση Νομισματικής Πολιτικής της ΤτΕ, οι τέσσερεις σημαντικές ελληνικές τράπεζες έχουν εκδώσει ομόλογα συνολικής αξίας περίπου 13 δισ. ευρώ από το 2018, με βασικό σκοπό την κάλυψη της Ελάχιστης Απαίτησης Ιδίων Κεφαλαίων και Επιλέξιμων Υποχρεώσεων (MREL).
Από το υφιστάμενο υπόλοιπο ύψους περίπου 12,6 δισ. ευρώ, τα 7,5 δισ. ευρώ έχουν αντληθεί μέσω έκδοσης τίτλων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας (senior), ενώ τα 5,1 δισ. έχουν αντληθεί με την έκδοση τίτλων χαμηλής εξοφλητικής προτεραιότητας (subordinated).
Το μεσοσταθμικό τοκομερίδιο του συνόλου των εκδόσεων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας είναι 5,3% και εκείνο των τίτλων χαμηλής προτεραιότητας 7,5%.
Παρά την αυστηροποίηση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών διεθνώς κατά το τρέχον έτος, οι αποδόσεις των ομολόγων των τραπεζών στη δευτερογενή αγορά ακολούθησαν πτωτική πορεία, μετά την άνοδό τους τον Μάρτιο λόγω των τραπεζικών προβλημάτων στις ΗΠΑ.
Οι αποδόσεις των ελληνικών τραπεζικών ομολόγων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας βρίσκονται πλέον σε παρόμοια επίπεδα με τις αποδόσεις ευρωπαϊκών τραπεζικών ομολόγων με αντίστοιχη πιστοληπτική αξιολόγηση (highyield), ενώ σύγκλιση παρουσιάζουν τα ελληνικά τραπεζικά ομόλογα Tier 2 προς τους αντίστοιχους τίτλους άλλων ευρωπαϊκών τραπεζών.
Ενδεικτικά, μετά την ανακοίνωση των θετικών προοπτικών από τον οίκο S&P τον Απρίλιο για την κρατική πιστοληπτική αξιολόγηση της Ελλάδος, ο μέσος όρος των αποδόσεων των τραπεζικών ομολόγων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας, σταθμισμένος ως προς την αξία των υποκείμενων ομολόγων, έχει μειωθεί κατά 255 μ.β.
Η πρόσφατη αναβάθμιση της κρατικής πιστοληπτικής αξιολόγησης της Ελλάδας στην Επενδυτική Κατηγορία και η βελτίωση της πιστοληπτικής αξιολόγησης των τραπεζών, η οποία οδηγεί σε μείωση της απόστασής τους από την Επενδυτική Κατηγορία, αναμένεται να μετριάσουν τις επιπτώσεις που ασκούν οι αυξήσεις των επιτοκίων στο κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών από τις αγορές ομολόγων.
Η σκυτάλη στις επιχειρήσεις
Σημειώνεται ότι το 2023, και ειδικά κατά το δεύτερο εξάμηνο, υπήρξαν ομολογιακές εκδόσεις και από επιχειρήσεις.
Στην εγχώρια αγορά, έως τα μέσα Δεκεμβρίου του 2023 είχαν εκδοθεί από ελληνικές μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις ομόλογα συνολικού ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ, με υφιστάμενο υπόλοιπο περίπου 4,1 δισ. ευρώ.
Από το 2013, ελληνικές μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις έχουν εκδώσει σε διεθνείς αγορές, μέσω θυγατρικών τους, ομόλογα συνολικής αξίας περίπου 12,6 δισ. ευρώ, ενώ το υφιστάμενο υπόλοιπο, μετά τις ενδιάμεσες λήξεις, είναι 4,8 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, το ξεκίνημα του 2024 φέρνει δύο ακόμη δημόσιες εκδόσεις εισηγμένων για τους εγχώριους και αλλοδαπούς επενδυτές.
Οι εκδόσεις αφορούν τα ομόλογα που σχεδιάζουν η Autohellas του ομίλου Βασιλάκη με στόχο την άντληση έως και 200 εκατ. ευρώ και η Intralot του ομίλου Κόκκαλη με σχεδιασμό την άντληση έως 130 εκατ. ευρώ.
Με δεδομένο ότι η ΕΚΤ θα διατηρήσει για τουλάχιστον 6-8 μήνες το βασικό παρεμβατικό επιτόκιο στο 4% και ενώ τα τρέχοντα επιτόκια χορηγήσεων προσεγγίζουν ή και υπερβαίνουν το 6%-6,5%, οι εισηγμένες εταιρείες έχουν κάθε λόγο να αντλούν μακροπρόθεσμα κεφάλαια με «κλειδωμένο» επιτόκιο 4%-5%, ψαλιδίζοντας το κόστος και περιορίζοντας το ρίσκο.