Ιστορική στιγμή για την τιμή του χρυσού, που ξεπέρασε για πρώτη φορά τα $4.000 δολάρια, τροφοδοτούμενος από το αμερικανικό shutdown, καθώς οι ανησυχίες για την οικονομία των ΗΠΑ πρόσθεσαν νέα δυναμική σε μια ήδη ισχυρή άνοδο.
Πρόκειται για ένα ορόσημο για το χρυσό, που πριν από δύο χρόνια διαπραγματευόταν κάτω από τα 2.000 δολάρια, με αποδόσεις που τώρα ξεπερνούν αυτές των μετοχών. Ο χρυσός έχει σημειώσει άνοδο άνω του 50% φέτος, εν μέσω αβεβαιότητας σχετικά με το παγκόσμιο εμπόριο, την ανεξαρτησία της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ και τη δημοσιονομική σταθερότητα των ΗΠΑ.
Οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις έχουν επίσης ενισχύσει τη ζήτηση για ασφαλή περιουσιακά στοιχεία φέτος, ενώ οι κεντρικές τράπεζες συνέχισαν να αγοράζουν το πολύτιμο μέταλλο με αυξημένο ρυθμό.
Όπως επισημαίνει το Bloomberg, οι επενδυτές αναζητούν προστασία από πιθανές διαταραχές της αγοράς μετά το αδιέξοδο χρηματοδότησης της κυβέρνησης στην Ουάσιγκτον. Η έναρξη του κύκλου νομισματικής χαλάρωσης της Fed έχει επίσης αποτελέσει «ευλογία» για το χρυσό, ο οποίος δεν αποδίδει τόκους.
Οι επενδυτές ανταποκρίθηκαν συσσωρεύοντας κεφάλαια σε διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια, με τα ETF που υποστηρίζονται από τον χρυσό να σημειώνουν τη μεγαλύτερη μηνιαία εισροή κεφαλαίων εδώ και περισσότερο από τρία χρόνια τον Σεπτέμβριο.
«Η υπέρβαση των 4.000 δολαρίων από το χρυσό δεν έχει να κάνει μόνο με τον φόβο, αλλά και με την ανακατανομή», δήλωσε η Τσαρού Τσανάνα, στρατηγική αναλύτρια της Saxo Capital Markets Pte. «Με τα οικονομικά στοιχεία σε παύση και εν αναμονή νέων μειώσεων επιτοκίων, οι πραγματικές αποδόσεις μειώνονται, ενώ οι μετοχές με υψηλή συμμετοχή τεχνητής νοημοσύνης φαίνονται υπερτιμημένες. Οι κεντρικές τράπεζες έθεσαν τις βάσεις για αυτή την άνοδο, αλλά τώρα οι λιανικές αγορές και τα ETF οδηγούν την επόμενη φάση».
Ο χρυσός ανέβηκε κατά 0,7% στα 4.010,84 δολάρια την ουγγιά νωρίτερα σήμερα και διαπραγματευόταν στα 4.009,75 δολάρια στις 10:56 π.μ. στη Σιγκαπούρη.
Οι αυξήσεις στην τιμή του χρυσού συνήθως έρχονται μετά από ευρύτερες οικονομικές και πολιτικές πιέσεις. Το μέταλλο ξεπέρασε τα 1.000 δολάρια ανά ουγγιά μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση, τα 2.000 δολάρια κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid και τα 3.000 δολάρια όταν τα σχέδια της κυβέρνησης Τραμπ για την επιβολή δασμών έπληξαν τις παγκόσμιες αγορές τον Μάρτιο.
Oι αιτίες της ανόδου
Το πολύτιμο μέταλλο έχει πλέον ξεπεράσει τα 4.000 δολάρια, μεταξύ άλλων, λόγω της επίθεσης του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ κατά της Fed, συμπεριλαμβανομένων των απειλών κατά του προέδρου Τζέρομ Πάουελ και της προσπάθειας να εκδιώξει την κυβερνήτη Λίζα Κουκ, η οποία αποτελεί την πιο σαφή δοκιμασία μέχρι στιγμής για την αυτονομία της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ.
Μια ευέλικτη Fed που θα μείωνε τα επιτόκια και θα ωθούσε τον πληθωρισμό προς τα πάνω θα μπορούσε να δημιουργήσει μια κατάσταση Goldilocks για το χρυσό. Ο χρυσός θεωρείται ως αντιστάθμισμα του πληθωρισμού και συνήθως επιβαρύνεται από τα υψηλά κόστη δανεισμού, τα οποία κάνουν τα μετρητά ή τα ομόλογα πιο ελκυστικά.
«Αναμένουμε ότι ο χρυσός θα φτάσει σε κυκλική κορύφωση όταν η αγορά θα ανησυχεί περισσότερο για τις προοπτικές της ανεξαρτησίας της Fed», έγραψαν οι αναλυτές της Macquarie Bank Ltd. σε σημείωμα της 30ης Σεπτεμβρίου. «Ωστόσο, σε περίπτωση που μια συμβιβασμένη Fed διαπράξει σαφή λάθη πολιτικής, η απόδοση του χρυσού θα είναι φυσικά ακόμη ισχυρότερη».
Ο χρυσός βρίσκεται σε πορεία για την καλύτερη ετήσια απόδοσή του από τη δεκαετία του 1970, μια δεκαετία κατά την οποία ο ραγδαίος πληθωρισμός και το τέλος του χρυσού κανόνα προκάλεσαν 15πλάσια άνοδο του πολύτιμου μετάλλου. Εκείνη την εποχή, ο τότε πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον πίεσε την Fed να μειώσει τα επιτόκια. Η κεντρική τράπεζα υπό τον τότε πρόεδρο Αρθουρ Μπερνς κατέβαλε μόνο «περιορισμένες προσπάθειες» για να διατηρήσει την ανεξαρτησία της και τελικά επέτρεψε τον ασταθή πληθωρισμό για «πολιτικούς λόγους», σύμφωνα με μια πρόσφατη δικαστική υποβολή από διάφορους διακεκριμένους εμπειρογνώμονες της νομισματικής πολιτικής.
Διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο
«Ο λόγος για τον οποίο οι επενδυτές αγοράζουν χρυσό — και πρέπει να αγοράζουν χρυσό — είναι λόγω της αξίας του ως μέσο για διαφοροποιημένο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο», δήλωσε ο Στίβεν Μίλερ σύμβουλος επενδυτικής στρατηγικής στην GSFM. «Αυτό το κλίμα βρίσκεται στα αρχικά του στάδια και ο χρυσός θα γίνει όλο και πιο αποδεκτός ως αναπόσπαστο μέρος της συνετής επενδυτικής συμπεριφοράς», είπε, προσθέτοντας ότι μπορεί να δει τις τιμές να φτάνουν τα 4.500 δολάρια μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους.
Ο δισεκατομμυριούχος Ρέι Ντάλιο της Bridgwater δήλωσε από την πλευρά του, ότι ο χρυσός είναι «σίγουρα» πιο ασφαλής από το δολάριο και η ρεκόρ άνοδος του θυμίζει τη δεκαετία του 1970. Οι δηλώσεις του ιδρυτή της εταιρείας hedge fund Bridgewater Associates ήρθαν μετά την αναφορά του ιδρυτή της Citadel, Κεν Γκρίφιν, ότι η άνοδος του χρυσού αντανακλά την ανησυχία για το αμερικανικό νόμισμα.
«Η άνοδος του μετάλλου στο ορόσημο των 4.000 δολαρίων αντανακλά όχι μόνο την αυξανόμενη ζήτηση για ασφαλή καταφύγια, αλλά και την εντεινόμενη δυσπιστία στα χρεόγραφα, καθώς εντείνονται οι δημοσιονομικοί κίνδυνοι και οι γεωπολιτικές εντάσεις», δήλωσε η Χέμπε Τσεν, αναλύτρια της Vantage Markets στη Μελβούρνη. «Βραχυπρόθεσμα, μετά από μια τέτοια αδιάκοπη άνοδο, φαίνεται πιθανή μια φάση σταθεροποίησης».
Ο ρόλος των κεντρικών τραπεζών
Οι κεντρικές τράπεζες υπήρξαν βασικός μοχλός της ανόδου του χρυσού, καθώς μετατράπηκαν από καθαροί πωλητές σε καθαρούς αγοραστές μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση. Ο ρυθμός των αγορών διπλασιάστηκε μετά την απόφαση των ΗΠΑ και των συμμάχων τους να παγώσουν τα συναλλαγματικά αποθέματα της Ρωσίας το 2022, μετά την εισβολή στην Ουκρανία.
Αυτό ώθησε πολλές κεντρικές τράπεζες να εξετάσουν το ενδεχόμενο διαφοροποίησης, ενώ ο πληθωρισμός και οι εικασίες ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα αντιμετώπιζε τους ξένους πιστωτές λιγότερο ευνοϊκά ανέδειξαν περαιτέρω την ελκυστικότητα του χρυσού για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής.
Η αυξημένη αγορά από τις κεντρικές τράπεζες αποτελεί «διαρθρωτική αλλαγή στη συμπεριφορά διαχείρισης των αποθεματικών και δεν αναμένουμε αναστροφή στο εγγύς μέλλον», έγραψε η Λίνα Τόμας, στρατηγική αναλύτρια εμπορευμάτων της Goldman Sachs Group, σε σημείωμα τον Σεπτέμβριο. «Η βασική μας πρόβλεψη είναι ότι η τρέχουσα τάση συσσώρευσης στον επίσημο τομέα θα συνεχιστεί για άλλα τρία χρόνια», δήλωσε η Τόμας.
Η Goldman αύξησε την πρόβλεψή της για το χρυσό για τον Δεκέμβριο του 2026 σε 4.900 δολάρια ανά ουγγιά αυτή την εβδομάδα, από 4.300 δολάρια.
Μεταξύ των άλλων πολύτιμων μετάλλων, το ασήμι ενισχύθηκε 1,1% στα 48,37 δολάρια ανά ουγγιά, ενώ η πλατίνα και το παλλάδιο σημείωσαν άνοδο. Ο δείκτης Bloomberg Dollar Spot Index αυξήθηκε κατά 0,2%.
