Ο χρυσός διανύει μία από τις πιο λαμπρές περιόδους της ιστορίας του και η δισεκατομμυριούχος οικογένεια Μουθούτ της Ινδίας βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της έκρηξης. Η οικογενειακή εταιρεία, που εδώ και σχεδόν εννέα δεκαετίες χορηγεί δάνεια με ενέχυρο χρυσό, αποκομίζει τεράστια κέρδη, καθώς ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές αξιοποιούν τις υψηλές τιμές του πολύτιμου μετάλλου για να μετατρέψουν κοσμήματα σε άμεση ρευστότητα.

Η εκτόξευση της ζήτησης οδήγησε τη μετοχή της Muthoot Finance σε ιστορικό υψηλό, ανεβάζοντας τη συνολική περιουσία της οικογένειας πάνω από τα 13 δισ. δολάρια, σύμφωνα με τον δείκτη δισεκατομμυριούχων του Bloomberg.
«Η αγορά βρίσκεται σε έκρηξη», δηλώνει ο Τζορτζ Αλεξάντερ Μουθούτ, 70 ετών, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας και επικεφαλής τρίτης γενιάς. «Ακόμη και για τους πλούσιους, σήμερα θεωρείται πλέον “της μόδας” να παίρνουν δάνειο με ενέχυρο χρυσό».

Η άνοδος μιας… σκιώδους αυτοκρατορίας

Η εκρηκτική πορεία της Muthoot αντικατοπτρίζει τη ραγδαία ανάπτυξη του σκιώδους τραπεζικού τομέα στην Ινδία, ο οποίος λειτουργεί ως κρίσιμος μοχλός χρηματοδότησης της οικονομίας. Τα δάνεια με ενέχυρο χρυσό αυξήθηκαν κατά 35% στους 12 μήνες έως τον Ιούνιο, φθάνοντας τα 13,4 τρισ. ρουπίες (περίπου 151 δισ. δολάρια) — ο ταχύτερος ρυθμός ανάπτυξης σε οποιαδήποτε κατηγορία καταναλωτικών δανείων.

Ωστόσο, η επιτυχία φέρνει και έντονο ανταγωνισμό. Η Bain Capital συμφώνησε να επενδύσει περίπου 500 εκατ. δολάρια για το 18% της Manappuram Finance, ενώ η Mitsubishi UFJ Financial Group συζητά την εξαγορά του 20% της Shriram Finance έναντι 2,6 δισ. δολαρίων.

Παρά το γεγονός ότι η Muthoot σχεδιάζει να επεκτείνει το δίκτυό της των 7.500+ καταστημάτων κατά περίπου 200 ετησίως, οι αναλυτές αμφισβητούν κατά πόσο θα διατηρήσει αδιαμφισβήτητα τα πρωτεία της. Σε πρόσφατη τηλεδιάσκεψη αποτελεσμάτων, ο Μουθούτ εμφανίστηκε καθησυχαστικός:
«Δεν υπάρχει λόγος για βιαστικές ή σπασμωδικές αντιδράσεις. Τα επιχειρησιακά προβλήματα θα τους προλάβουν».

Η Ινδία και η αιώνια λατρεία για τον χρυσό

Καμία χώρα δεν αγαπά τον χρυσό όσο η Ινδία. Τα νοικοκυριά κατέχουν περίπου 34.600 τόνους, αξίας 3,8 τρισ. δολαρίων — περισσότερους από τα συνολικά κρατικά αποθέματα των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Γαλλίας, της Ρωσίας και της Κίνας μαζί.

Ο χρυσός είναι άρρηκτα δεμένος με την ινδική κουλτούρα: από θρησκευτικές τελετές και τη Diwali, έως τους παραδοσιακούς γάμους. Η χρήση του ως ενέχυρο χρονολογείται αιώνες πίσω, όταν οι τοπικοί χρυσοχόοι παρείχαν μικρά δάνεια με βάση την αξία των κοσμημάτων. Όσο ανεβαίνει η τιμή του χρυσού, τόσο αυξάνονται τα δάνεια και τα κέρδη εταιρειών όπως η Muthoot.

Ο πελάτης, η διαδικασία και η παράδοση

«Είναι πολύ πιο εύκολο να δανειστείς από τη Muthoot», λέει ο Σαντάρς, 27χρονος οδηγός από το Μπενγκαλούρου, που έλαβε δάνειο 500.000 ρουπιών το 2023, χρησιμοποιώντας μέρος της οικογενειακής προίκας. Το επιτόκιο, 1,25% τον μήνα, ήταν χαμηλότερο από εκείνο της State Bank of India.

Το επιχειρηματικό μοντέλο παραμένει απλό: έλεγχος καθαρότητας με πέτρα Kasauti και νιτρικό οξύ, δάνειο έως 75% της αξίας, φύλαξη σε θησαυροφυλάκιο και επιστροφή του κοσμήματος με την εξόφληση. Τα επιτόκια κυμαίνονται στο 1%–1,5% μηνιαίως, με ετήσιο πραγματικό κόστος που μπορεί να ξεπεράσει το 19%.

Η Muthoot φυλάσσει σήμερα 209 τόνους χρυσού, αξίας σχεδόν 28 δισ. δολαρίων — περισσότερους από τα επίσημα αποθέματα της Σιγκαπούρης.

Ανταγωνισμός, υπεροχή και επόμενη γενιά

Παρά την κυριαρχία της, το 90% των εσόδων της εταιρείας εξακολουθεί να προέρχεται από τον χρυσό, γεγονός που —κατά τους αναλυτές— περιορίζει τη διαφοροποίηση. Ωστόσο, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια παραμένουν χαμηλά, μόλις 2,3%, επίπεδο αντίστοιχο των εμπορικών τραπεζών.

Η μετοχή της Muthoot έχει αυξηθεί για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, +73% μόνο φέτος, διπλασιάζοντας τις περιουσίες των τεσσάρων βασικών μελών της οικογένειας. Ήδη προετοιμάζεται η επόμενη γενιά, με τον Τζορτζ Μουθούτ Τζέικομπ, 42 ετών, να αναλαμβάνει ηγετικό ρόλο μετά τις σπουδές του στην Αγγλία.

Σε πιο ευαίσθητα ζητήματα, όπως η μελλοντική ηγεσία από γυναίκες της οικογένειας, ο πατριάρχης εμφανίζεται διστακτικός — μια απάντηση που δείχνει πως, ακόμη και σε μια αυτοκρατορία δισεκατομμυρίων, η παράδοση παραμένει ισχυρότερη από την αλλαγή.

Διαβάστε ακόμη: