Είναι θέμα χρόνου το ψηφιακό χρήμα να κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στις ζωές μας. Τα κρυπτονομίσματα έφεραν μια επανάσταση που έθεσε τα θεμέλια αυτής της αλλαγής, όμως δεν πρόκειται να αντικαταστήσουν το χρήμα όπως το ξέραμε.
Θα παίξουν το ρόλο τους (κάποιοι λένε το ρόλο των μετρητών), αλλά πρωταγωνιστές στη νέα οικονομική τάξη πραγμάτων αναμένεται να είναι τα CBDC, τα “τραπεζικά κρύπτο”. Από τα παραδοσιακά κρυπτονόμισμα, όπως το Bitcoin, θα επιβιώσουν όσα εξελίσσουν το οικονομικό σύστημα με ρεαλιστικό τρόπο, ή όσα προσφέρουν μια εναλλακτική οδό παρακάμπτοντάς το (διότι και το μαύρο χρήμα πάντα θα βρίσκει διέξοδο)…
Γράφουν οι Νίνα Καλασνίκοβα, Γιάννης Τσιρογιάννης
Το 2020 πιθανότατα θα σημειωθεί στην ιστορία ως η αρχή μιας νέας οικονομικής ψηφιακής εποχής. Καθώς ήταν η χρονιά όπου με αφορμή τον covid-19 και την άνοδο της αγοράς των κρυπτο υπογραμμίστηκε η ανάγκη βελτίωσης των χρηματοοικονομικών συστημάτων…
Ήταν η χρονιά που τα ψηφιακά νομίσματα της κεντρικής τράπεζας ή αλλιώς τα CBDC (Central Bank Digital Currency) μπήκαν στη συζήτηση της διεθνούς χρηματοοικονομικής πολιτικής.
Καταλυτικής σημασίας ήταν και η ανακοίνωση της Facebook για το κρυπτονόμισμα Libra, που ήθελε να λανσάρει το 2020. Αυτή η ανακοίνωση προκάλεσε θύελλες αντιδράσεων και κινητήρια δύναμη παραγωγής ιδεών, καθώς επτά κεντρικές τράπεζες αποκάλυψαν τα μελλοντικά τους σχέδια για κατασκευή CBDCs…
Ωστόσο, στην προσπάθεια αυτή, οι κεντρικές τράπεζες αντιμετωπίζουν πολυάριθμα προβλήματα καθημερινά, καθώς πέφτουν διαρκώς στις ίδιες δικές τους νομοθετικές και ρυθμιστικές παγίδες.
Ένα απο αυτά είναι η πλήρης κατανόηση των οικονομικών, χρηματοοικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων της έκδοσης ενός ψηφιακού νομίσματος: πρέπει να εξεταστεί πως θα γίνει η επίτευξη των πολλαπλών οφελών, διαφυλάσσοντας παράλληλα τη σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος και ικανοποιώντας τις ανάγκες των πολιτών.
Μεγάλης σημασίας επίσης, είναι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ρυθμιστικές αρχές, με τον ερχομό και την αποδοχή των κρυπτονομισματων, διότι μαζί με αυτά αυξάνονται και οι εγκληματικές ενέργειες: ξέπλυμα χρήματος, εξαπάτηση θυμάτων από κεφάλαια, εξαπάτηση επενδυτών, αγορά παράνομων αγαθών κ.α…. Επομένως οι κεντρικές τράπεζες βρίσκονται σε μία δυσμενή κατάσταση, ως προς την κατασκευή ενός digital asset και ως προς τη διαχείριση των ρυθμιστικών αρχών.
Θα διατηρήσουν την κυριαρχία τους οι τράπεζες;
Μεγάλη πρόοδο έκανε η Σουηδία πρόσφατα, δημοσιεύοντας το πρώτο μοντέλο CBDC το οποίο θα μπορούσε να ειναι χρήσιμο και πρακτικό, ενώ τόσο Γαλλία, Γερμανία και άλλες οικονομικά αναπτυγμένες χώρες αναμένεται να λανσάρουν τα αντίστοιχα ψηφιακά “τραπεζικά κρύπτο”.
Όσο περνάει ο χρόνος η τεχνολογία προχωράει ολοένα και πιο γρήγορα. Οι κεντρικές τράπεζες πλέον δεν έχουν να αντιμετωπίσουν μόνο τον ερχομό καινούριων νομισμάτων, αλλά έναν ολόκληρο καινούργιο κόσμο αποκεντρωμένων διατραπεζικών συστημάτων (DeFi).
«Θα μπορέσουν να προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα οικονομική τάξη πραγμάτων και να διατηρήσουν τη θέση τους ως ρυθμιστές της νομισματικής τους πολιτικής, ή το 2020-21 ήταν η αρχή της μεγαλύτερης τεχνολογικής, αποκεντρωμένης χρηματοοικονομικής επανάστασης του κόσμου ;»
Ερχόμενοι στο σήμερα, την Τετάρτη 25 Ιουνίου, η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών (BIS) έριξε για πρώτη φορά «πραγματικά πυρά» προς την κατεύθυνση του Bitcoin, τονίζοντας πως τα CBDC είναι μονόδρομος για το πάντρεμα ψηφιακού χρήματος με το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Ταυτόχρονα επιτίθεται στα stablecoins, δηλαδή τα κρυπτονομίσματα που διατηρούν σταθερή ισοτιμία 1:1 με το δολάριο, αλλά και στις μεγάλες τεχνολογικές (Big Tech) που πάνε να κλέψουν το ψωμί από τις τράπεζες στη σκληρή κούρσα του ψηφιακού χρήματος. Η BIS στην ουσία λέει πως «ξεχάστε το. Αυτό το παιχνίδι ανήκει στις τράπεζες, αν θέλετε πάρτε ό,τι απομείνει…»
Η Τράπεζα αναφέρει ότι είναι πλέον σαφές ότι τα κρυπτονομίσματα δεν είναι χρήματα αλλά κερδοσκοπικά περιουσιακά στοιχεία, τονίζοντας ότι σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται «για τη διευκόλυνση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, των επιθέσεων ransomware και άλλων οικονομικών εγκλημάτων».
BIS: Ναι στα CBDC, όχι στο Bitcoin
Η Τράπεζα των Διεθνών Διακανονισμών δημοσίευσε την ετήσια οικονομική της έκθεση της, εστιάζοντας στα κρυπτονομίσματα, ιδίως το bitcoin, καθώς και τα ψηφιακά νομίσματα των κεντρικών τραπεζών (CBDC).
Η BIS εξήγησε ότι «αρκετές πρόσφατες εξελίξεις έχουν θέσει μια σειρά πιθανών καινοτομιών που περιλαμβάνουν ψηφιακά νομίσματα στην ατζέντα» των κεντρικών τραπεζών. «Το πρώτο από αυτά είναι η αυξανόμενη προσοχή που λαμβάνουν τα bitcoin και άλλα κρυπτονομίσματα», αναφέρει η έκθεση.
«Το δεύτερο είναι η συζήτηση για τα σταθερά νομίσματα και το τρίτο είναι η είσοδος μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών στις υπηρεσίες πληρωμών και στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες γενικότερα».
Μέχρι τώρα, είναι σαφές ότι τα κρυπτονομίσματα είναι κερδοσκοπικά περιουσιακά στοιχεία και όχι χρήματα, και σε πολλές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται για τη διευκόλυνση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, επιθέσεων ransomware και άλλων οικονομικών εγκλημάτων.
Η έκθεση ερευνά επίσης και τα σταθερά νομίσματα, υποστηρίζοντας ότι «είναι τόσο καλά όσο η διακυβέρνηση πίσω από την υπόσχεση της υποστήριξης».
Αυτά τα νομίσματα «έχουν τη δυνατότητα να κατακερματίσουν τη ρευστότητα του νομισματικού συστήματος και να μειώσουν τον ρόλο του χρήματος ως μηχανισμού συντονισμού».
Η BIS κατέληξε στο συμπέρασμα: «Για να αξιοποιηθεί πλήρως το δυναμικό των CBDC για αποτελεσματικότερες διασυνοριακές πληρωμές, η διεθνής συνεργασία θα είναι υψίστης σημασίας. Η συνεργασία σε σχέδια CBDC θα ανοίξει επίσης νέους τρόπους για τις κεντρικές τράπεζες να αντιμετωπίσουν την υποκατάσταση ξένου νομίσματος και να ενισχύσουν τη νομισματική κυριαρχία».
Η BIS κλείνει το μάτι στο «φιλοτραπεζικό» XRP;
Με λίγα λόγια, η BIS μας λέει αυτό που πολλοί εξηγούμε χρόνια τώρα: Το Bitcoin μελλοντικά δεν έχει καμία θέση στο οικονομικό σύστημα, παρά μόνο ως κερδοσκοπικό asset, του οποίου ωστόσο η ελκυστικότητα νομοτελειακά θα φθίνει με τα χρόνια. Τα CBDC από την άλλη, τα «τραπεζικά κρύπτο» ας πούμε, είναι το μέλλον του χρηματοπιστωτικού συστήματος, και ήδη λανσάρονται από όλες τις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη.
Όσο για τα υπόλοιπα κρύπτο γενικότερα (υπάρχοντα και όσα δεν έχουν ακόμη δημιουργηθεί) σαφέστατα θα έχουν θέση στο οικονομικό σύστημα, αν και εφόσον επιλύουν ρεαλιστικά προβλήματα. Αν δηλαδή βελτιστοποιούν το υπάρχον σύστημα, ή αν είναι αρκετά ικανά να το παρακάμπτουν…
Πάντως επικεφαλής της BIS χρησιμοποίησε μια ατάκα που είχε ξεστομίσει πρόσφατα η Rosie Rios της Ripple: «το τρένο έχει φύγει από το σταθμό». «Κλείνει το μάτι» στο XRP (Ripple) η Τράπεζα Διεθνών Διακανονισμών;
Δε θα ήταν απίθανο, αφού οι Διεθνείς Διακανονισμοί, δηλαδή οι διασυνοριακές συναλλαγές αποτελούν ειδικότητα του XRP, το οποίο περηφανεύεται πως έχει τον ταχύτερο και αποδοτικότερο διακανονισμό, και ήδη οι επικεφαλής της τράπεζας έχουν έρθει σε επαφή με την Ripple. Τα συμπεράσματα δικά σας…