Οι Ευρωπαίοι υπουργοί Ενέργειας κατάφεραν αυτό που ένας διπλωμάτης αποκάλεσε «θαύμα» τον Ιούλιο, όταν χρειάστηκαν μόλις έξι ημέρες για να συμφωνήσουν στη μείωση της ζήτησης φυσικού αερίου. Έκτοτε, τα χρονοδιαγράμματα του μπλοκ έχουν ξεφύγει και τώρα φαίνεται απίθανο τα βασικά νέα μέτρα να είναι σε ισχύ μέχρι το χειμώνα, εκτιμά το πρακτορείο Bloomberg.
Οι υπουργοί έθεσαν άλλη μια νέα προθεσμία κατά τη συνάντησή τους την Τρίτη, και τώρα στοχεύουν να καταλήξουν σε συμφωνία για την τελευταία δέσμη προτάσεων για την τιθάσευση των τιμών της ενέργειας στις 24 Νοεμβρίου. Αλλά ακόμη και αν τα καταφέρουν, βασικά μέτρα, όπως ένα νέο σημείο αναφοράς της αγοράς, δεν θα τεθούν σε εφαρμογή πριν από την άνοιξη.
Τα σχέδια για τα ανώτατα όρια τιμών παραμένουν βυθισμένα σε τεχνικές λεπτομέρειες και πολιτικές διαμάχες.
Ανάσα στην Ευρώπη αλλά…
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η αγορά δίνει ανάσες στους Ευρωπαίους αξιωματούχους: υπάρχει πλεόνασμα φυσικού αερίου στην Ευρώπη αυτή τη στιγμή, καθώς οι προσπάθειες για την εισαγωγή φορτίων υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) συνέπεσαν με τον ασυνήθιστα ζεστό καιρό. Αλλά καθώς ο κίνδυνος μιας ολοκληρωμένης ενεργειακής κρίσης υποχωρεί, υποχωρεί και η ώθηση για δράση.
“Η Επιτροπή θα πρέπει να συμπληρώσει τα υπόλοιπα μέρη του παζλ”, δήλωσε ο Jozef Sikela, υπουργός Βιομηχανίας της Τσεχικής Δημοκρατίας, η οποία ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ.
“Το παιχνίδι δεν έχει τελειώσει, πρέπει να έχουμε ένα μέτρο έκτακτης ανάγκης, ανεξάρτητα από το πού βρισκόμαστε αυτή τη στιγμή”.
Τον Ιούλιο, καθώς η Μόσχα συμπίεζε τις προμήθειες φυσικού αερίου και προκάλεσε επανεξέταση της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, το μπλοκ συμφώνησε έναν εθελοντικό στόχο 15% για τη μείωση της ζήτησης, με δυνατότητα να τον καταστήσει υποχρεωτικό, εάν χρειαστεί.
Έκτοτε, η ΕΕ προχώρησε στο να επιτρέψει στις κυβερνήσεις να περιορίσουν τα κέρδη και τα έσοδα των ενεργειακών εταιρειών και να διοχετεύσουν τα έσοδα στους καταναλωτές.
Αυτά ήταν τα εύκολα μέτρα.
Ο γόρδιος δεσμός του πλαφόν
Τα πιο δύσκολα μέτρα – με τον μεγαλύτερο δυνητικό αντίκτυπο – έχουν κολλήσει σε διπλωματικές συζητήσεις, καθώς τα κράτη μέλη κατηγορούν την Επιτροπή για κωλυσιεργία.
Το βασικό ερώτημα τώρα είναι αν η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να καταλήξει σε ένα πλαφόν για τις τιμές του φυσικού αερίου.
Μια ιδέα που κερδίζει έδαφος είναι ένας δυναμικός διάδρομος τιμών στη βασική ολλανδική διευκόλυνση μεταφοράς τίτλων και σε άλλους κόμβους. Η επίτροπος Ενέργειας Kadri Simson δήλωσε ότι μπορεί να είναι δυνατόν να υπάρξει πρόταση για το μέτρο αυτό πριν από τη συνεδρίαση της 24ης Νοεμβρίου. Μία τέτοια εξέλιξη θα ήταν μόνο η αρχή μιας διαδικασίας πολλών εβδομάδων.
“Η Επιτροπή θα επεξεργαστεί γρήγορα τις λεπτομέρειες”, δήλωσε η ίδια σε συνέντευξη Τύπου την Τρίτη.
Το έταιρο πλαφόν είναι αυτό που θα περιορίσει την τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο υποστηρίζεται από μια ηχηρή ομάδα κρατών μελών.
Ωστόσο, η Επιτροπή δημοσίευσε ένα έγγραφο την παραμονή της συνεδρίασης της Τρίτης, στο οποίο επισημαίνονται ορισμένες προκλήσεις που θα θέσει το σχέδιο — όπως το πώς θα σταματήσει η τόνωση της ζήτησης φυσικού αερίου και της ροής ηλεκτρικής ενέργειας προς χώρες εκτός της ΕΕ.
Μια άλλη πρόκληση είναι ότι ορισμένοι διπλωμάτες πιστεύουν ότι δεν είναι δυνατόν να εφαρμοστούν ταυτόχρονα και οι δύο τύποι πλαφόν. Σε αρκετές συνεδριάσεις της ΕΕ, ακόμη και ο ορισμός του ανώτατου ορίου τιμών έχει παραμείνει σκόπιμα ασαφής, και ορισμένες χώρες εξακολουθούν να μην μπορούν να συμφωνήσουν για το τι θα πρέπει να σημαίνει.
“Υπάρχουν περίπου 15 κράτη μέλη που πριν από λίγο καιρό υποστήριξαν από κοινού ότι πρέπει να παρέμβουν πιο έντονα στην αγορά, αν και τα 15 έχουν διαφορετικές ιδέες όταν εξετάζουν πώς ακριβώς θα το κάνουν αυτό”, δήλωσε ο Ολλανδός υπουργός Ενέργειας Rob Jetten. “Πρέπει να αποφύγουμε τις βιαστικές αποφάσεις”, τόνισε.
