Όπως έχει εκτιμήσει και το radar.gr, δύο είναι τα σενάρια για τις αγορές. Στο πρώτο, το “λογικό”, οι κεντρικές τράπεζες προχωρούν πράγματι σε αποφασιστική σύσφιξη και γενναίες αυξήσεις επιτοκίων προκειμένου να κάμψουν τον πληθωρισμο, κάτι που παράλληλα βέβαια αναμένεται να ρίξει τις αγορές. Στο δέυτερο σενάριο, ο παραλογισμός συνεχίζεται, τα επιτόκια αυξάνονται ίσα “για τα μάτια του κόσμου”, οι λαοί πληρώνουν ακριβά τον πληθωρισμό, και τα αφεντικά της Fed πανηγυρίζουν νέα ρεκόρ στη Wall Street. Ένα δυστοπικό αλλά ρεαλιστικό σενάριο, προειδοποιεί η BlackRock, που σε αυτήν την περίπτωση συνιστά “αν δε μπορείς να τους κερδίσεις, πήγαινε μαζί τους”.

Γράφει ο Γιάννης Τσιρογιάννης

Δε… μας τα λένε καλά οι κεντρικές τράπεζες, μας λέει με λίγα λόγια η BlackRock, η οποία εκτιμά πως οι ρυθμιστές της νομισματικής πολιτικής του πλανήτη “δεν προσπαθούν ιδιαίτερα” να κάμψουν τον πληθωρισμό, διότι… δε θέλουν.

Κάτι που βέβαια έχει λογική, καθώς υψηλότερος πληθωρισμός σημαίνει χονδρικά υψηλότερες αποτιμήσεις για τις μετοχές. Και μια χαρούμενη Wall Street είναι σε γενικές γραμμές αυτό που επιδιώκει πρώτα η κάθε Fed, μη γελιόμαστε. Η Main Street και το κάτω στρώμα της οικονομίας έρχεται σε δεύτερη μοίρα…

Ένα τέτοιο σενάριο σημαίνει πρακτικά πως οι κεντρικές τράπεζες δε θα προβούν σε αποφασιστικά μέτρα κατά του πληθωρισμού, δηλαδή πολλές αυξήσεις επιτοκίων. Σημαίνει πως θα πραγματοποιήσουν μέτρια σύσφιξη, δηλαδή λίγες αυξήσεις (κάτω από 4), για… τα μάτια του κόσμου.

Σε αυτό το σενάριο φυσικά οι αγορές θα είναι χαρούμενες, αφού η, τροφοδοτούμενη από το φθηνό χρήμα και τη χαλαρή νομισματική πολιτική, μακροβιότερη bull market όλων των εποχών θα πάρει κι άλλη παράταση, ίσως ακόμη και για το 2023.

Αν κάτι δε μπορείς να το αποφύγεις… εκμεταλλεύσου το

Πρόκειται για το δεύτερο από τα δύο σενάρια που έχει αναλύσει και το radar.gr, παρότι εκτίμηση του γράφοντα ήταν πως θα επικρατήσει η λογική (που τέτοια τύχη) και οι κεντρικές τράπεζες θα προβούν στις κατάλληλες αποφασιστικές και αυστηρές ενέργειες προκειμένου να αντιμετωπιστεί η λαίλαπα του πληθωρισμού.

Ειδάλλως αφήνεται εντελώς στα χέρια του λαού να πληρώσει τη νύφη για τον στασιμοπληθωρισμό (που οι ίδιες οι κεντρικές τράπεζες τροφοδότησαν), να βιώσει μια πρωτοφανή οικονομική μιζέρια, την ώρα που στη Wall Street θα κάνουν πάρτι με χρυσά κουτάλια…

Βέβαια, ακόμη και το πρώτο, το “καλό” σενάριο να πραγματοποιηθεί, δεν είναι για να πανηγυρίζουμε. Διότι σε κάθε περίπτωση η Fed, εφόσον αυξήσει ραγδαία τα επιτόκια, θα οδηγήσει την οικονομία σε μια νέα ύφεση. Αυτό είναι αναπόφευκτο, και δεν υπάρχει τρόπος να το αποφύγουμε. Ο λογαριασμός του πληθωρισμού θα πληρωθεί, με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο. Όσο το νωρίτερο, τόσο το καλύτερο για μας.

Απλώς σε αυτό το σενάριο όπου επικρατεί η λογική, θα βιώσουμε μια “υγιής” ύφεση, όπου η οικονομία παρότι θα δυσκολευτεί, θα βρίσκεται στις σωστές ράγες και καθ΄ οδόν προς την εξυγίανση και ανάπτυξη. Πείτε το Reset αν θέλετε, μιας και είναι της μόδας ο όρος… Μπαίνει φρένο στο ανεξέλεγκτο τύπωμα και επικεντρωνόμαστε πάλι στις πραγματικές αξίες και στην παραγωγή, αυτήν που πραγματικά φτιάχνει μια οικονομία…

Το μη χείρον βέλτιστον

Στην ουσία όμως πάλι κακό σενάριο είναι, αφού άσχημα θα περάσουμε. Σαν το τσιρότο που τραβάς απότομα όμως. Διότι το άλλο σενάριο, αυτό όπου επικρατούν ο παραλογισμός, το ψέμα, και τα παλάτια στην άμμο, είναι το χείριστο. Θα μας εγκλωβίσει σε ένα φαύλο κύκλο οικονομικής στασιμότητας και πληθωρισμού (στασιμοπληθωρισμός), έναν αργό θάνατο όπου το “σαράκι” θα τρώει την αγοραστική μας δύναμη, την αξία των χρημάτων και κυρίως των εργατοωρών μας, του πολυτιμότερου αγαθού – του χρόνου μας, της ζωής μας.

Μια βασανιστική, μίζερη και καταθλιπτική κατάσταση (εξ ου και το Great Depression) που θα μας ταλαιπωρήσει όχι μόνο για εβδομάδες ή μήνες όπως οι τραπεζίτες αισχρώς ψεύδονταν.. μήνες πριν, αλλά για χρόνια. Ίσως και για ολόκληρη τη δεκαετία που διανύουμε…

Ένα τέτοιο σενάριο, παρότι δυστοπικό, είναι πέρα για πέρα ρεαλιστικό, και αυτό με λίγα λόγια προσπαθεί να μας πει η BlackRock, η οποία ταυτόχρονα στην ουσία μας προτρέπει να επωφεληθούμε από μια άσχημη κατάσταση, εφόσον δε μπορούμε να την αποφύγουμε… Κοινώς, να ποντάρουμε και πάλι σε μετοχές. Το αν είναι παγίδα ή όχι, εναπόκειται στην κρίση του καθενός…

Θα πει κανείς, οι ίδιοι ανθρωποι ψέυδονται ασύστολα από την αρχή του όλο θέματος, χρόνια τώρα. Γιατί να ακολουθήσουν τώρα το δρόμο της λογικής; Διότι (ελπίζουμε) δε θα έχουν άλλη επιλογή. Δεν το κάνουν λόγω “σύνεσης”, αλλά διότι ίσως όπως είπαμε, αυτή να είναι η μόνη τους ευκαιρία να γλιτώσουν το τεράστιο πολιτικό κόστος που θα έχει αργότερα μια χειρότερη οικονομική κρίση με τη μόρφη πληθωρισμού. Ενώ τώρα, ελέω πανδημίας, υπάρχει η δυνατότητα να το ρίξουν εκεί. Η επιλογή να τα “παρατήσουν όσο κερδίζουν”…

Γιατί οι επενδυτές πρέπει να τοποθετηθούν σε μετοχές και το 2022

Ειδικότερα, όπως αναφέρει η επενδυτική πολυεθνική εταιρία, πέρυσι «είδαμε» τις κεντρικές τράπεζες όχι μόνο να ανέχονται αλλά και να εκτρέφουν τον πληθωρισμο.

Αυτή η ανοχή και η ισχυρή οικονομική επανεκκίνηση διατήρησαν τα περιουσιακά στοιχεία σε άνοδο, περιορίζοντας όμως την ίδια στιγμή τις αποδόσεις. Το πώς, λοιπόν, θα ανταποκριθούν οι κεντρικές τράπεζες -ιδιαίτερα η Fed- στο κύμα ανατιμήσεων θα είναι το βασικό διακύβευμα για το 2022, κατά την άποψη των αναλυτών της BlackRock.

Εύλογα, αναμένεται η Fed να αυξήσει τα επιτόκια, ωστόσο βλέπουμε ότι απόκριση στις πληθωριστικές πιέσεις παραμένει σιωπηρή…

Από την άλλη, η πιθανότητα οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ή οι επενδυτές να παρανοήσουν την κατάσταση ωθεί σε «κλείσιμο» θέσεων και περιορισμό της έκθεσης σε κίνδυνο.

Η ισχυρή επανεκκίνηση της οικονομικής δραστηριότητας το 2021 είχε ως αποτέλεσμα σοβαρές πιέσεις στις τιμές και συμφόρηση σε ό,τι αφορά την προσφορά, που δεν αδυνατούσε να καλύψει τη ζήτηση.

Αντίθετα με προηγούμενες πρακτικές προληπτικής σύσφιξης, οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες των ανεπτυγμένων αγορών δεν ανταποκρίθηκαν όπως άλλοτε όταν ο πληθωρισμός και η ανάπτυξη αυξήθηκαν. Οι ονομαστικές αποδόσεις των ομολόγων αυξήθηκαν, αλλά όχι τόσο όσο ο πληθωρισμός.

Αυτό διατήρησε τις πραγματικές αποδόσεις βαθιά αρνητικές ενώ παράλληλα παρείχε στήριγμα στις μετοχές. Η επόμενη φάση αυτού του «δράματος», σύμφωνα με την BlackRock, διαδραματίζεται τώρα.

Οι περισσότερες κεντρικές τράπεζες είναι έτοιμες να αυξήσουν τα επιτόκια – αλλά αυτό απλώς θα απομακρύνει το πόδι από τον νομισματικό επιταχυντή, δεν θα βάλει φρένο στην τρέχουσα χαλαρότητα.

Με άλλα λόγια, οι κεντρικές τράπεζες, σύμφωνα με τον επενδυτικό κολοσσό, δεν θέλουν να λάβουν αποφασιστικά μέτρα κατά του κορωνοϊού.

Ενδεικτική περίπτωση είναι η Fed, η οποία έχει προαναγγείλει τρεις αυξήσεις επιτοκίων, κάνοντας ταυτόχρονα λόγο για υψηλό πληθωρισμο, ισχυρή ανάπτυξη και βελτίωση στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ. Ωστόσο, η ενδεικνυόμενη απόκριση πολιτικής της Fed είναι πολύ ήπια σε σύγκριση με τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπιζε τον πληθωρισμό στο παρελθόν.

Στις ανεπτυγμένες οικονομίες βλέπουμε την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) να κρατά το πόδι της στο γκάζι, ενώ άλλοι οργανισμοί όπως η Fed ετοιμάζονται να αυστηροποιήσουν ελαφρώς την πολιτική τους.

Είναι σημαντικό ότι κανείς δεν σκέφτεται να πατήσει τα «φρένα» – ένας παράγοντας για τη μετριοπαθή στάση της BlackRock στις μετοχές και την αναβάθμιση των μετοχών στις ΗΠΑ.

Όπως σημειώνεται, μια μοναδική σειρά γεγονότων -η επανεκκίνηση, νέα στελέχη ιών, πληθωρισμός που βασίζεται στην προσφορά και νέα πλαίσια κεντρικών τραπεζών- δημιουργούν σύγχυση, αφού δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο.

Ποιοι είναι οι κίνδυνοι

Ποιοι, όμως, είναι οι κίνδυνοι σύμφωνα με τη βασική υπόθεση της BlackRock;

Σύμφωνα με την αμερικανική επενδυτική εταιρεία, κίνδυνο αποτελεί πιθανή επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω αύξησης των κρουσμάτων Covid ιδιαίτερα στην Κίνα – κάτι το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει σε επαναλαμβανόμενα λοκντάουν.

Συνεπώς, θα πρέπει να αναμένουμε από τη Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας να διατηρήσει την πολιτική πιο χαλαρή – μια αλλαγή που έχει ήδη ξεκινήσει μετά την οικονομική επιβράδυνση του περασμένου έτους. Οι άλλες κεντρικές τράπεζες θα μπορούσαν να επιστρέψουν σε παλαιότερες πολιτικές εν όψει των επίμονων πληθωριστικών πιέσεων.

Η Τράπεζα της Αγγλίας (BoE), η οποία τον Δεκέμβριο έγινε η πρώτη μεγάλη κεντρική τράπεζα των ανεπτυγμένων οικονομιών που αύξησε τα επιτόκια από τότε που ξέσπασε η πανδημία, προκάλεσε τον μεγαλύτερο θόρυβο για την πιο επιθετική αντίδραση στον πληθωρισμο, κάνοντας τις αγορές να περιμένουν επαναλαμβανόμενες αυξήσεις επιτοκίων.

Ως εκ τούτου, η BoE μπορεί να χρησιμεύσει ως δείκτης κεντρικής τράπεζας που πλησιάζει στο να πατήσει τα φρένα, ωθώντας την αγορά να προεξοφλήσει τον κίνδυνο αντιστροφής της πολιτικής των επιτοκίων έως το 2024. Από την άλλη, οι για τον πληθωρισμό θα μπορούσαν να αποκλίνουν κατά πολύ από τους στόχους πολιτικής λόγω της μετά την Covid σύγχυσης που επικράτησε, αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες να αντιδράσουν επιθετικά.

Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να οδηγήσει σε στασιμοπληθωρισμό (στασιμοπληθωρισμός ή πληθωρισμός προσφοράς ονομάζεται ο πληθωρισμός που δεν συνοδεύεται από αντίστοιχη αύξηση της παραγωγής, η οποία μπορεί να μείνει στάσιμη).

Συνοψίζοντας, σύμφωνα με την BlackRock, τα επιτόκια αναμένεται να μετατοπιστούν, δεδομένου του υψηλότερου πληθωρισμού. Αυτό έχει μεγάλη σημασία για τις αγορές.

Ο υψηλότερος πληθωρισμος και η σταθερή ανάπτυξη είναι θετικοί παράγοντες για τα περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου, ειδικά για τις μετοχές, αλλά αρνητικοί για τα ομόλογα.