Η Black Friday σηματοδοτεί την έναρξη της εορταστικής περιόδου αγορών και η αγοραστική φρενίτιδα, συνέπεια των μεγάλων εκπτώσεων, που προσφέρονται έχει προκαλέσει μια σειρά από μύθους και διαμάχες γύρω από τη δημοτικότητά της. Αν και ξεκίνησε διαφορετικά, η ημέρα είναι γνωστή για τις μεγάλες προσφορές σε προϊόντα τεχνολογίας, αλλά έχει επίσης μια περίπλοκη ιστορία και μια σκοτεινή πλευρά όσον αφορά τον κοινωνικό και περιβαλλοντικό αντίκτυπό της.
Τα βασικά highlights της Black Friday
- Υπάρχουν πολλές θεωρίες σχετικά με την προέλευση της Black Friday, αλλά η επικρατέστερη είναι ότι ξεκίνησε στη Φιλαδέλφεια κατά τη δεκαετία του 1960.
- Αν και συνδέεται με τις ΗΠΑ, οι λιανοπωλητές σε όλο τον κόσμο προσφέρουν πλέον εκπτώσεις με στόχο να αξιοποιήσουν τη διαφημιστική εκστρατεία.
- Οι μεγάλοι έμποροι λιανικής, όπως η Amazon, η Walmart και η Target, συχνά μειώνουν τις τιμές και αρχίζουν να προσφέρουν προσφορές Black Friday νωρίτερα από την επίσημη ημερομηνία της.
Πώς πήρε το όνομά της η Black Friday;
Η κοινώς αποδεκτή ιστορία είναι ότι το όνομα προήλθε τη δεκαετία του 1960 στη Φιλαδέλφεια , όπου το αστυνομικό τμήμα χρησιμοποίησε τον όρο με αρνητικό πρόσημο για να περιγράψει το ετήσιο χάος που προκαλείται από τα πλήθη των αγοραστών και την κίνηση την επομένη της γιορτής των Ευχαριστιών των ΗΠΑ τον Νοέμβριο.
Μια άλλη θεωρία υποστηρίζει ότι η Black Friday σχετίζεται με τα κέρδη λιανικής, με πολλές επιχειρήσεις να κινούνται «στο μαύρο» γυρίζοντας κέρδη για το έτος.
5 δημοφιλείς μύθοι
Υπάρχει ένας σωρός μύθων γύρω από την ημέρα αυτή, από την ιδέα ότι οι λιανοπωλητές κάνουν πάντα τις μεγαλύτερες εκπτώσεις και τα μεγαλύτερα κέρδη τους σε έναν πιο απαίσιο ισχυρισμό ότι οι δουλέμποροι κατά τη διάρκεια του 1800 χρησιμοποιούσαν τον όρο για να περιγράψουν την ημέρα μετά την Ημέρα των Ευχαριστιών όταν θα πουλούσαν σκλάβους σε ιδιοκτήτες φυτειών σε μειωμένες τιμές για να τονωθεί η οικονομία.
Μύθος 1: Η Black Friday πήρε το όνομά της από μια κατάρρευση του χρηματιστηρίου
Κάποιοι ισχυρίζονται ότι η ιστορία της Μαύρης Παρασκευής συνδέεται με ένα κραχ στο χρηματιστήριο , καθώς το μαύρο χρώμα συνδέεται με σκοτεινές μέρες στις χρηματαγορές.
Για παράδειγμα:
- Η Μαύρη Τρίτη σηματοδότησε το κραχ της Wall Street το 1929 που προκάλεσε τη Μεγάλη Ύφεση.
- Η Μαύρη Δευτέρα αναφέρεται σε ένα παγκόσμιο κραχ του χρηματιστηρίου το 1987.
- Η Μαύρη Τετάρτη είδε την κατάρρευση της αξίας της βρετανικής λίρας στερλίνας το 1992.
- Αντίθετα, η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του όρου Black Friday περιέγραψε ένα κραχ στην αγορά χρυσού των ΗΠΑ το 1869 , αλλά αυτό δεν σχετίζεται με την σημερινή ημέρα.
Μύθος 2: Οι έμποροι λιανικής βλέπουν πάντα τα μεγαλύτερα κέρδη τους
Ενώ η Black Friday είναι γνωστή για την τόνωση των λιανικών πωλήσεων, δεν εγγυάται κέρδη ρεκόρ για όλες τις επιχειρήσεις. Οι μεγάλες εκπτώσεις που προσφέρονται μπορεί να περιορίσουν τα περιθώρια και η άνοδος των ηλεκτρονικών αγορών και άλλων εκδηλώσεων πωλήσεων όπως η Cyber Monday έχει μειώσει τον αντίκτυπο της Black Friday. Οι έμποροι λιανικής στοχεύουν σε όγκο πωλήσεων και όχι υψηλά περιθώρια.
Μύθος 3: Η Black Friday είναι η μεγαλύτερη ημέρα αγορών
Αυτό δεν είναι τόσο μύθος όσο μία μεταβλητή μέτρηση. Ενώ σε κάποιες χρονιές μπορεί πράγματι να είναι η μεγαλύτερη μέρα για ψώνια, σε άλλες χάνει αυτόν τον τίτλο από τη Δευτέρα που ακολουθεί γνωστή ως Cyber Monday – ή Super Saturday, που είναι το τελευταίο Σάββατο πριν από τα Χριστούγεννα και συχνά φέρνει τις περισσότερες πωλήσεις για τις επιχειρήσεις.
Το 2023, οι πωλήσεις της Cyber Monday απέφεραν ρεκόρ 12,4 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε διαδικτυακές πωλήσεις, ξεπερνώντας τα 9,8 δισεκατομμύρια δολάρια της Black Friday, σύμφωνα με στοιχεία της Adobe Analytics.
Μύθος 4: Η Black Friday συμβαίνει μόνο στις ΗΠΑ
Καθώς η προέλευσή της είναι από τις ΗΠΑ, παραδοσιακά συνδεδεμένη με την εθνική γιορτή της Ημέρας των Ευχαριστιών τον Νοέμβριο, θεωρείται ότι περιορίζεται εκεί. Ωστόσο, έχει επεκταθεί σε άλλες χώρες με τα χρόνια, καθώς οι λιανοπωλητές στοχεύουν να επωφεληθούν από την επιτυχία του.
Τώρα, περισσότερες από 100 χώρες έχουν μια μορφή εκπτώσεων Black Friday.
Μύθος 5: Οι τιμές είναι πάντα οι χαμηλότερες την Black Friday
Ενώ η Black Friday είναι γνωστή για τις μεγάλες εκπτώσεις της. Και ορισμένα από τα είδη που είναι προς πώληση ενδέχεται να πωληθούν σε χαμηλότερες τιμές σε άλλες περιόδους κατά τη διάρκεια του έτους.
Ένας από τους λόγους για τους οποίους η Black Friday έχει γίνει αμφιλεγόμενη είναι ότι ορισμένοι έμποροι λιανικής παραπλανούν τους καταναλωτές αυξάνοντας τις τιμές των ειδών ενόψει της Black Friday, ώστε να μπορούν να ισχυρίζονται ότι τα πωλούν σε χαμηλότερη τιμή την ίδια ημέρα, παρόλο που ήταν στην πραγματικότητα φθηνότερα νωρίτερα μέσα στο έτος.
Εάν σκοπεύετε να αγοράσετε ένα προϊόν τη Μαύρη Παρασκευή, αξίζει να κάνετε κάποια έρευνα σύγκρισης τιμών εκ των προτέρων για να είστε σίγουροι ότι έχετε την καλύτερη προσφορά.
Η εξέλιξη της Black Friday στο πέρασμα των χρόνων
Με τα χρόνια, η Black Friday εξελίχθηκε από ένα φαινόμενο σε μια πόλη των ΗΠΑ τη δεκαετία του 1960 σε μια ημέρα πωλήσεων σε εθνικό επίπεδο τη δεκαετία του 1980 , και πλέον σε μια παγκόσμια γιορτή αγορών.
Με την άνοδο του ηλεκτρονικού εμπορίου τη δεκαετία του 2000, επεκτάθηκε πέρα από τα φυσικά καταστήματα, με τους διαδικτυακούς λιανοπωλητές να προσφέρουν επίσης σημαντικές ευκαιρίες. Η εισαγωγή της Cyber Monday το 2005 τροφοδότησε περαιτέρω αυτή τη στροφή
Οι εορταστικές εκπτώσεις στο παρελθόν χαρακτηρίζονταν από την εικόνα χιλιάδων ανθρώπων που διανυκτέρευαν έξω από τα καταστήματα, προκειμένου να προλάβουν τις καλύτερες προσφορές με το που θα άνοιγε η αγορά. Όμως, οι μέρες με τις ουρές των ανθρώπων πέρασαν. Πλέον, οι πρόθυμοι αγοραστές της Black Friday είναι πιο πιθανό να βρεθούν στο σπίτι στις συσκευές τους και να περιηγηθούν στις καλύτερες προσφορές στο διαδίκτυο.
Το 2023, το 72% των αγοραστών της Μαύρης Παρασκευής επέλεξαν να ψωνίσουν online για ευκολία, δωρεάν παράδοση και ευκολότερες συγκρίσεις τιμών, μια τάση που αναμένεται να συνεχιστεί και το 2024. 
Ο ρόλος της Cyber Monday
Η Εθνική Ομοσπονδία Λιανικού Εμπορίου (NRF) επινόησε τον όρο Cyber Monday το 2005. Με την Black Friday εκείνη την εποχή να ήταν κατά κύριο λόγο μια εκδήλωση πωλήσεων εντός καταστημάτων, οι διαδικτυακοί έμποροι λιανικής ήταν όλο και πιο πρόθυμοι να πάρουν ένα κομμάτι από την πίτα και άρχισαν να προσφέρουν προσφορές μέσω των ιστοσελίδων τους.
Αυτό μετέτρεψε τη Black Friday σε μια εκτεταμένη περίοδο αγορών, συχνά γνωστή ως Cyber Week . Αυτό έχει επεκταθεί περαιτέρω από την έναρξη της πανδημίας COVID-19 το 2020, όταν τα φυσικά καταστήματα αναγκάστηκαν να κλείσουν κατά τη διάρκεια του lockdown.
Οι διαδικτυακές αγορές αυξήθηκαν και οι έμποροι λιανικής έδωσαν προσφορές όλο τον Νοέμβριο — μια τάση που συνεχίστηκε τα επόμενα χρόνια.
Η άνοδος της Black Friday ως πολιτιστικό φαινόμενο
Η διαφημιστική εκστρατεία γύρω από τη Μαύρη Παρασκευή έχει ξεπεράσει τις εμπορικές της ρίζες και την έκανε πολιτιστική εκδήλωση —δείχνοντας τη δύναμη του μάρκετινγκ. Η ημέρα χαρακτηρίζεται από memes, viral βίντεο με πλήθη και ιστορίες ακραίων καταναλωτικών συμπεριφορών.
Η ψυχολογία γύρω από τις αγορές της Μαύρης Παρασκευής αντανακλά την αίσθηση του επείγοντος που νιώθουν οι καταναλωτές να κλείνουν συμφωνίες περιορισμένου χρόνου , κάτι που τους ωθεί να κάνουν παρορμητικές αγορές από φόβο μήπως χάσουν την ευκαιρία (FOMO) και τη συγκίνηση να βρουν τις καλύτερες ευκαιρίες.
Η Black -Hole- Friday και η NASA
Ακόμη και η NASA συμμετέχει στο πάρτι της Black Friday δημοσιεύοντας εικόνες, podcast και άλλες πληροφορίες σχετικά με τις μαύρες τρύπες στο διάστημα.
«Ψάχνετε για τεράστια εξοικονόμηση πόρων στο #BlackHoleFriday; Από πακέτα μέχρι κοσμικά κεριά, έχουμε κάτι για όλους! Κάντε κλικ εδώ για να μάθετε περισσότερα σχετικά με αυτές τις προσφορές εκτός αυτού του κόσμου που μπορεί να μην εμφανιστούν ποτέ ξανά» γράφει η NASA.
Η Black Friday στην Ελλάδα
- Το 85% των Ελλήνων ξέρει τι είναι το Black Friday, και το 36% των ερωτηθέντων θα πάρει μέρος σε αυτήν τη γιορτή των διαδικτυακών αγορών,
- To 64,5% από αυτούς που θα κυνηγήσουν τις προσφορές, θα πάει τόσο στα καταστήματα όσο και στο διαδίκτυο, το 20,7% θα αναζητήσει ευκαιρίες μόνο σε φυσικά καταστήματα, ενώ το 14,8% θα επιλέξει μόνο ηλεκτρονικά καταστήματα,
- Το 2023 ο μέσος Έλληνας ξόδεψε κατά τη διάρκεια της Black Friday 206 €, αγοράζοντας κυρίως ρούχα, ηλεκτρονικά είδη και παπούτσια
- Η αιχμή της αγοραστικής δραστηριότητας πραγματοποιείται τα μεσάνυχτα και 2-3 μ.μ.
- Κατά τη διάρκεια της Μαύρης Παρασκευής ένας Έλληνας αγοράζει 4 προϊόντα.
Προϊόντα που αγοράζονται πιο συχνά στην Ελλάδα
Σύμφωνα με την έρευνα της Black Friday.Global, ανάμεσα στους Έλληνες, οι οποίοι θα λάβουν μέρος στις πωλήσεις της Μαύρης Παρασκευής, το 62% παραδέχθηκε ότι ξέρει θα αγοράσει. Είναι επίσης γνωστό ότι υπάρχει κατά μέσο όρο 3,9 προϊόντα ανά συμμετέχοντα στις πωλήσεις. Τα στατιστικά στοιχεία των τελευταίων ετών δείχνουν ότι στην Ελλάδα οι πέντε πιο αγορασμένες κατηγορίες προϊόντων κατά τη διάρκεια της Μαύρης Παρασκευής περιλαμβάνουν είδη ένδυσης, υποδήματα, καλλυντικά και αρώματα, ηλεκτρονικά είδη και οικιακές συσκευές.
