Μεγάλες εταιρίες όπως η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η Mytilineos, ο Όμιλος Κοπελούζου, η Elpedison, η MORE, η Enel, η EDF, η EDPR, η BayWa, η KiEFER, η Faria παίζουν δυνατά στο δεύτερο διαγωνισμό για standalone μπαταρίες.
Ωστόσο η συμμετοχή ήταν σαφώς μειωμένη σε σχέση με τον πρώτο διαγωνισμό, λόγω μείωσης της επενδυτικής ενίσχυσης.
Αρκετοί ξένοι επενδυτές αλλά και οι ‘μικροί’ Έλληνες, συνυπολόγισαν την ελάττωση της επενδυτικής ενίσχυσης στα 100.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ ανά έτος, δηλαδή κατά 50% σε σχέση με τον αρχικό διαγωνισμό και αυτό λειτούργησε ως αντικίνητρο για τη συμμετοχή τους στη δημοπρασία.
Πάντως η μείωση της στήριξης στο CAPEX των έργων έγινε σε μία περίοδο όπου το κόστος των μπαταριών έχει μειωθεί σε σημαντικό βαθμό.
Η νέα, 2η κατά σειρά δημοπρασία για επενδυτική και λειτουργική ενίσχυση standalone μπαταριών είχε μεγάλη συμμετοχή αλλά κυρίως από Έλληνες, οι ξένοι έδειξαν λιγότερο ενδιαφέρον.
Οι προσφορές «μεταφράζονται» σε ένα χαρτοφυλάκιο συνολικής ισχύος κοντά στα 1.700 Μεγαβάτ και χωρητικότητας 3.500 Μεγαβατωρών.
Στη δεύτερη διαγωνιστική διαδικασία η δημοπρατούμενη ισχύς είναι 288,21 Μεγαβάτ. Οι προσφορές των υποψήφιων υπερκαλύπτουν την ισχύ κατά 5,7 φορές, εξασφαλίζοντας πολύ ισχυρό ανταγωνισμό.
«Αυτό σημαίνει ότι ικανοποιείται στο πολλαπλάσιο και το ελάχιστο επίπεδο ανταγωνισμού το οποίο έχει οριστεί στο 100%» μας λένε από τη ΡΑΑΕΥ.
Για να οριστικοποιηθούν οι συμμετοχές θα εξεταστούν οι εγγυητικές επιστολές συμμετοχής, ώστε να θεωρηθούν έγκυρες οι προσφορές.
«Σχεδόν όλοι οι επενδυτές κατέθεσαν την εγγυητική με τον φάκελο συμμετοχής τους. Άρα δεν θα αλλάξει ο αριθμός των έργων που τελικά θα κοντραριστούν για την επενδυτική και τη λειτουργική ενίσχυση» μας λένε πηγές του ενεργειακού χώρου.
Ποιοι δεν συμμετέχουν και γιατί
Στις πρώτες δύο δημοπρασίες εφαρμόζεται μητρώο ιδιοκτησιακής διασποράς των προκριθέντων έργων, βάσει του οποίου ένας επενδυτής δεν μπορεί να υπερβεί μονάδες συνολικής ισχύος άνω των 100 Μεγαβάτ.
Αυτό σημαίνει πως από την ανταγωνιστική διαδικασία απουσιάζουν οι εταιρείες που έχουν καλύψει αυτό το όριο των 100 Μεγαβάτ, όπως η Helleniq Energy, η ΔΕΗ και η Intrakat.
Όλοι οι υπόλοιποι μεγάλοι εγχώριοι ενεργειακοί Όμιλοι, μπήκαν στο παιχνίδι για επενδύσεις. Μεταξύ αυτών η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η Mytilineos, ο Όμιλος Κοπελούζου, η Elpedison, η MORE, η Enel, η EDF, η EDPR, η BayWa, η KiEFER, η Faria.
Σε σύγκριση με την πρώτη δημοπρασία καταγράφεται μικρότερη συμμετοχή αφού τότε είχαν κατατεθεί 93 προσφορές, συνολικής ισχύος 3,3 Γιγαβάτ περίπου.
«Ο μικρότερος αριθμός προσφορών δεν σημαίνει μείωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος, με δεδομένο το πολύ υψηλό ποσοστό υπερκάλυψης της δημοπρατούμενης ισχύος. Αντίθετα, η μείωση οφείλεται στις απαιτήσεις ανταγωνισμού που έθεσε η πρώτη δημοπρασία, με τη διαμόρφωση των τιμημάτων για λειτουργική ενίσχυση σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα. Αυτό απέκλεισε τους ‘επενδυτές ευκαιρίας’ που σε άλλη περίπτωση θα σχεδίαζαν να συμμετάσχουν, προσδοκώντας σε υψηλά έσοδα ή στην πρόκριση των έργων τους ώστε να τα πουλήσουν στη συνέχεια» μας λένε πηγές της ΡΑΑΕΥ.
«Πολλοί ξένοι σοβαροί επενδυτές, υπολόγισαν σοβαρά την ελάττωση της επενδυτικής ενίσχυσης στα 100.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ ανά έτος, δηλαδή κατά 50% σε σχέση με τον αρχικό διαγωνισμό και αυτό λειτούργησε ως αντικίνητρο για τη συμμετοχή τους στη δημοπρασία» είναι ο αντίλογος τεχνικών συμβούλων.
Πάντως η αναπροσαρμογή της στήριξης στο CAPEX των έργων έγινε σε μία περίοδο όπου το κόστος των μπαταριών έχει μειωθεί σε σημαντικό βαθμό» λένε άνθρωποι του ΥΠΕΝ.
Φυσικά ρόλο στις λιγότερες προσφορές έπαιξε και η προεπιλογή ιδιοκτησιακής διασποράς, το οποίο επί της ουσίας μπλόκαρε τη συμμετοχή ισχυρών «παικτών» της εγχώριας ενεργειακής αγοράς. Εταιρίες που, αν δεν υπήρχε το συγκεκριμένο πλαφόν, πιθανότατα θα διεκδικούσαν να εντάξουν στο σχήμα στήριξης χαρτοφυλάκια μπαταριών μεγαλύτερης ισχύος των 100 Μεγαβάτ.
Στον πρώτο διαγωνισμό «πέρασαν» 12 έργα, με εγγυημένα έσοδα από 34.000 έως 64.100 ευρώ ανά Μεγαβάτ ανά έτος. Η νέα δημοπρασία ξεκινά με την ίδια τιμή εκκίνησης, στα 115.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ ανά έτος.
«Αν και η μείωση της επενδυτικής ενίσχυσης δεν έθεσε απαγορευτικό στη συμμετοχή στη νέα ανταγωνιστική διαδικασία, εντούτοις αναμένεται να διαμορφώσει αυτή τη φορά σε υψηλότερα επίπεδα τα τιμήματα των έργων που θα προκριθούν. Όπως εκτιμούν, αν δεν υπάρξουν ακραία επιθετικές στρατηγικές από συμμετέχοντες, δεν προβλέπεται να υπάρξουν προσφορές που να κινούνται κάτω από τα 45.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ ανά έτος» μας λένε τεχνικοί σύμβουλοι των έργων.
Οι αντιρρήσεις και ενστάσεις των ξένων επενδυτών
Η αλήθεια είναι ότι με ενστάσεις και αντιρρήσεις υποδέχθηκε η αγορά το εξωτερικό, την μείωση της επενδυτικής ενίσχυσης στους επικείμενους διαγωνισμούς για standalone μπαταρίες.
Οι ξένοι επενδυτές έκαναν λόγο, για «οριστικό αποκλεισμό τους».
Λένε χαρακτηριστικά ότι «η μείωση της επενδυτικής ενίσχυσης οδήγησε υποχρεωτικά σε υψηλότερες προσφορές και επομένως αφού τα ‘χτυπήματα’ θα κινηθούν στα ίδια επίπεδα τότε με μαθηματική ακρίβεια, βγαίνουν έξω από το παιχνίδι.
Αντίστοιχος προβληματισμός υπήρξε και με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων του πρώτου διαγωνισμού, όπου μια σειρά συμμετέχοντες με προεξάρχουσες τις εταιρείες από το εξωτερικό, υποστήριζαν ότι με τις προσφορές που επικράτησαν τα έργα δεν είναι βιώσιμα.
Κατά την συνήθη πρακτική τους, διεθνείς εταιρείες δεν προχωρούν στην λήψη επενδυτικής απόφασης για ένα έργο, αν τα «νούμερα» δεν διασφαλίζουν ένα IRR της τάξης του 8%.
Από την άποψη αυτή, προσφορές που κινούνται σε χαμηλότερα από αυτό επίπεδα και επιτυγχάνουν μικρότερο δείκτη IRR, κρίνονται ως μη βιώσιμες και απορρίπτονται με βάση τα μοντέλα που «τρέχουν» οι συγκεκριμένες εταιρείες.
«Αντιθέτως, οι εγχώριες εταιρείες έχουν την δυνατότητα να επιδείξουν μια μεγαλύτερη ευελιξία στους αριθμούς, έχοντας, ταυτόχρονα, ως βασική στόχευση την κατάληψη του διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου» μας λένε από τη ΡΑΑΕΥ.
«Τίθεται εν αμφιβόλω συνολικά το διακύβευμα της διασποράς των έργων σε πολλούς συμμετέχοντες καθώς στην περίπτωση που υπάρξει μια επανάληψη του πρώτου διαγωνισμού τότε τα όποια όρια της αγοράς που θα διαμορφωθεί, θα είναι πολύ συγκεκριμένα και περιορισμένα, όταν μάλιστα, το μέτρο της μείωσης της επενδυτικής ενίσχυσης στόχο έχει, μεταξύ άλλων, να προκρίνει περισσότερα έργα προς υλοποίηση ώστε να ανοίξει όσο το δυνατόν η αγορά» μας λέει εκπρόσωπος ξένου επενδυτή.
Με βάση τα «μοντέλα» που έτρεξε το ΥΠΕΝ, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο η στήριξη να περικοπεί ακόμη και στα επίπεδα των 100.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ με πιθανότερο ενδεχόμενο είναι να κινείται μεταξύ 100.000 και 120.000 ευρώ ανά Μεγαβάτ.
…και «παράθυρο» για αποζημίωση επικουρικών υπηρεσιών στην ενίσχυση
«Παράθυρο» για αποζημίωση επικουρικών υπηρεσιών αφήνει το σχέδιο μεθοδολογίας ετήσιας ενίσχυσης.
Το σχέδιο μεθοδολογίας ετήσιας ενίσχυσης σταθμών ηλεκτρικής ενέργειας άφησε ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.
Πρόθεση της Ρυθμιστικής Αρχής, είναι η βασική στόχευση να εμπεδώσει στους υποψήφιους επενδυτές «κλίμα» προστασίας ως προς την απόδοση των επενδύσεων, ώστε να προχωρήσουν άμεσα στην υλοποίηση τους και παρά το γεγονός ότι το υφιστάμενο σχέδιο αφήνει «ανοικτά» μια σειρά θέματα, «παραπέμποντας» σε επόμενη ρυθμιστική παρέμβαση την διευθέτησή τους.
Αρχικά το σχέδιο μεθοδολογίας επιβεβαιώνει το βασικό σκεπτικό του σχήματος που αφορά στην κινητροδότηση των μονάδων να επιτυγχάνουν την μέγιστη απόδοση από την συμμετοχή τους στις αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Αυτό έρχεται να υπηρετήσει η πρόβλεψη του άρθρου 5 για τον Καθορισμό των Ομάδων ΣΑΗΕ όπου οι σταθμοί που εντάσσονται στο Σχήμα Ενίσχυσης «συστεγάζονται» στην ίδια Ομάδα με τους σταθμούς που δεν εντάσσονται, εφόσον οι δεύτεροι διαθέτουν παραπλήσια με τους πρώτους χαρακτηριστικά.
Ο σκοπός της ρύθμισης, όπως αναφέρεται στο σχετικό άρθρο, είναι η αξιολόγηση της αποδοτικής συμμετοχής αυτών (των Ενισχυόμενων Σ.Α.Η.Ε.) στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας σε σύγκριση με έργα αντίστοιχων τεχνικών χαρακτηριστικών. Με άλλα λόγια, η μεθοδολογία επιδιώκει να αποτρέψει το ενδεχόμενο ένας επενδυτής να εφησυχάσει στην δεδομένη ενίσχυση που θα λαμβάνει στα πλαίσια του σχήματος στήριξης.
Όπως εξηγεί ο καθηγητής Μανώλης Καραπιδάκης «Συνεπώς, το ανωτέρω σχήμα ενίσχυσης ωθεί τις ενισχυόμενες μονάδες να αντλούν τα μέγιστα έσοδα από τις αγορές, αλλά παράλληλα επιβάλει ουσιαστικά σε κάθε ιδιοκτήτη έργου ΣΑΗΕ της ομάδας να συμβαδίσει με τις αντίστοιχες επιδόσεις της υπόλοιπης Ομάδας, προκειμένου να μην κινδυνεύσει με μικρότερα έσοδα από τα αρχικά προϋπολογιζόμενα».
Άλλο σημείο του σχεδίου μεθοδολογίας που χρήζει προσοχής και σχετίζεται με τα ερωτήματα που έθετε η αγορά εν αναμονή του κειμένου είναι το άρθρο 6 που αφορά τις λοιπές παρεχόμενες υπηρεσίες από Ενισχυόμενους ΣΑΗΕ.