Οι πρόσφατες αναβαθμίσεις των ελληνικών τραπεζών από τους Οίκους Αξιολόγησης, χάρη στη σημαντική ισχυροποίησή της χρηματοοικονομική τους εικόνας τα τελευταία χρόνια και τη σταθερή δυναμική που αναπτύσσει η ελληνική οικονομία, συμπίπτει, με μια χρονική περίοδο όπου τα επιτόκια και οι αποδόσεις των ομολόγων διεθνώς αυξάνονται σε πρωτόγνωρα επίπεδα, τουλάχιστον για τις τελευταίες δεκαετίες.

Η επενδυτική βαθμίδα που έδωσαν στα ελληνικά ομόλογα το τελευταίο δίμηνο οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης -όπως ο καναδικός DBRS και προηγουμένως ο γερμανικός Scope και ο ιαπωνικός R&I- και η διπλή αναβάθμιση του οίκου Moody’s στα μέσα Σεπτεμβρίου ακολουθήθηκαν από αναβαθμίσεις κατά 1 ή 2 βαθμίδες των πιστωτικών ιδρυμάτων από τους αμερικανικούς οίκους Fitch και Moody’s.

Ο τελευταίος μάλιστα έδωσε την επενδυτική βαθμίδα για τις καταθέσεις της Εθνικής Τράπεζας και της Eurobank.

Παράλληλα, κυρίαρχη είναι η εκτίμηση στους κύκλους των αναλυτών ότι ο αμερικανικός οίκος S&P και ο Fitch είναι πολύ πιθανό να δώσουν την επενδυτική βαθμίδα στα ελληνικά ομόλογα έως το τέλος του έτους.

Το ιδιαίτερα θετικό αυτό κλίμα δίνει τη δυνατότητα στις τράπεζες να εκδώσουν ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης (Tier 2), στο πλαίσιο των ελάχιστων απαιτήσεων για ίδια κεφάλαια και επιλέξιμα στοιχεία παθητικού (Minimum Requirement for ownfunds and eligible liabilities, MREL), με κόστος χαμηλότερο σε σχέση με αυτό που θα είχαν υπό άλλες συνθήκες.

Οι στόχοι των τραπεζών

Ο σκοπός των MREL, που επιβάλλει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε όλες τις τράπεζες της Ευρωζώνης, είναι να έχουν τη δυνατότητα να αντιμετωπίσουν ενδεχόμενες δύσκολες καταστάσεις στο μέλλον.

Οι ελληνικές τράπεζες προκειμένου να καλύψουν τους στόχους τους θα πρέπει να πραγματοποιήσουν εκδόσεις MRL από 1,5 έως 2 δισ. ευρώ για το 2023 ενώ οι υπολογισμοί είναι ύψους 6-8 δισ. ευρώ ως το 2025.

Ο στόχος για όλες τις τράπεζες στο τέλος του 2025 είναι ο δείκτης MREL να φθάσει στο 27,5%.

Ο δείκτης αυτός εκφράζει τα κεφάλαια και τα ομόλογα μιας τράπεζας προς το σταθμισμένο ενεργητικό αυτής RWA.

Στην παρούσα φάση ο δείκτης αυτός είναι 23% για την Eurobank, 21,8% για την Εθνική, 21,3% για την Alpha και 19,9% για την Τράπεζα Πειραιώς.

Ως εκ τούτου όλες οι τράπεζες θα προχωρήσουν άμεσα σε εκδόσεις.

Στην προσπάθεια των τραπεζών να βγουν στις αγορές, προκειμένου να καλύψουν την Ελάχιστη Απαίτηση Ιδίων Κεφαλαίων και Επιλέξιμων Υποχρεώσεων (MREL), αναμένεται να λειτουργήσει η επανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.

Το 2022 και στις αρχές του 2023 οι συστημικές τράπεζες εξέδωσαν ομόλογα, με σκοπό την κάλυψη του δείκτη MREL με αυξημένο κόστος σε σχέση με το 2021 στο πλαίσιο της αύξησης των επιτοκίων. Το 2022 και στις αρχές του 2023 πραγματοποιήθηκαν οι ακόλουθες εκδόσεις ομολόγων υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας:

  • Alpha Bank: τρεις εκδόσεις, συνολικού ύψους 920 εκατ. ευρώ, με μεσοσταθμικό επιτόκιο 7,23% και μεσοσταθμική διάρκεια τέσσερα έτη
  • Eurobank: δύο εκδόσεις, συνολικού ύψους ενός δισ. ευρώ, με μεσοσταθμικό επιτόκιο 5,69% και μεσοσταθμική διάρκεια 4,4 έτη
  • Εθνική Τράπεζα: μία έκδοση το Νοέμβριο του 2022 5ετούς, ύψους 500 εκατ. ευρώ, με τοκομερίδιο 7,25% και μία έκδοση το Δεκέμβριο του 2022, ύψους 200 εκατ. λίρες Αγγλίας, με διάρκεια 4,5 έτη και με τοκομερίδιο 8,75% (τελικό κόστος για την τράπεζα 6,97% μετά από συναλλαγές ανταλλαγής νομισμάτων) και
  • Τράπεζα Πειραιώς: μία έκδοση 350 εκατ. ευρώ με επιτόκιο 8,25% και διάρκεια 4,2 έτη.

Επίσης εκδόθηκαν ομόλογα μειωμένης εξασφάλισης από τη Eurobank το Δεκέμβριο του 2022, ομόλογο Tier 2, ύψους 300 εκατ. ευρώ, με τοκομερίδιο 10% και από την Alpha Bank το Φεβρουάριο του 2023, ομόλογο AT1, ύψους 400 εκατ. ευρώ, με τοκομερίδιο 11,875%.

Έκδοση Tier 2 από την Εθνική Τράπεζα

Οι τέσσερεις ελληνικές συστημικές τράπεζες είχαν αρχίσει τις εκδόσεις ομολόγων Tier 2 από το 2019, όταν οι αποδόσεις τους ήταν ακόμη διεθνώς χαμηλές λόγω των πολύ χαμηλών επιτοκίων των κεντρικών τραπεζών. Η έκδοσή τους είχε «παγώσει» για κάποιο διάστημα μέχρι πριν λίγες μέρες, όταν και η Εθνική Τράπεζα προχώρησε στην πώληση ομολόγων Tier 2 με διάρκεια 10,25 χρόνια (που μπορούν να ανακληθούν σε 5,25 χρόνια) με εντυπωσιακή επιτυχία, σύμφωνα με την κορυφαία εταιρεία ενημέρωσης για ομόλογα IFR (International Financing Review).

«Η Εθνική Τράπεζα κεφαλαιοποιεί τη δυναμική της Ελλάδας με την επιστροφή της στις εκδόσεις Tier 2», είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος του IFR, σημειώνοντας ότι η θετική πορεία της συγκεκριμένης συναλλαγής αντανακλάται στη μεγάλη ζήτηση από τους επενδυτές που ξεπέρασε τα 1,4 τρισ. ευρώ αλλά και στην απόδοσή της.

«Η επιτυχία της συναλλαγής -του πρώτου ομολόγου χαμηλής εξασφάλισης της Εθνικής Τράπεζας από το 2019- θεωρήθηκε ιδιαίτερα εντυπωσιακή με δεδομένη την αναταραχή στις αποδόσεις μετά το πρόσφατα μήνυμα της Fed ότι τα επιτόκια θα μείνουν υψηλά για μεγάλο διάστημα, προφανώς ένα μη βολικό πλαίσιο για έκδοση χρέους», σημειώνει η IFR.

«Οι τραπεζίτες, όμως, ανέφεραν ότι περίμεναν να πάει καλά η έκδοση λόγω της ισχυρής διάθεσης των επενδυτών για ‘ελληνικό ρίσκο’ και της προοπτικής που έχουν ακόμη οι ελληνικές τράπεζες να προσφέρουν αξία και επιδόσεις, τώρα που έχει προχωρήσει πολύ η ανάκαμψή τους από την κρίση χρέους της χώρας», προσθέτει η IFR.

Η απόδοση του ομολόγου της Εθνικής Τράπεζας, που αρχικά είχε σχεδιασθεί στο 8,375% τελικά μειώθηκε στο 8% λόγω της πολύ υψηλής ζήτησης που υπήρξε.

Πρέπει να σημειωθεί ότι τα ομόλογα Tier 2 έχουν πάντα υψηλότερες αποδόσεις από τις άλλες εκδόσεις τίτλων, επειδή είναι μειωμένης εξασφάλισης για τους επενδυτές.

Η Εθνική Τράπεζα είχε εκδώσει το 2019 ομόλογο Tier 2 με απόδοση 8,25%, το οποίο λήγει το 2029, με δυνατότητα να αποσυρθεί το καλοκαίρι του 2024.

Η μικρή διαφορά με την απόδοση του νέου ομολόγου οφείλεται στο γεγονός ότι σήμερα οι αποδόσεις είναι πολύ υψηλότερες απ’ ό,τι πριν από τέσσερα χρόνια και το γενικότερο οικονομικό περιβάλλον δυσκολότερο από τότε, σημειώνει η IFR.

Με άλλα λόγια, αν δεν είχε βελτιωθεί η κατάσταση της Εθνικής και δεν είχαν μεσολαβήσει οι αναβαθμίσεις θα έπρεπε να πληρώσει πολύ υψηλότερη απόδοση από το 8%.

«Η έκδοση εξέπληξε πράγματι θετικά, δεν περιμέναμε να έχουμε αυτό το είδος του βιβλίου μετά τη σχετικά ισχυρή αναθεώρηση (σ.σ.: τη μείωση της απόδοσης στο 8%)», δήλωσε στέλεχος μίας από τις ανάδοχες τράπεζες. «Είχαμε ανταπόκριση των επενδυτών που είπαν ουσιαστικά ότι εκτιμούν την πολύ ισχυρή πρόοδο που έχουν κάνει η χώρα και οι τράπεζες τα λίγα τελευταία χρόνια», πρόσθεσε.

Διαβάστε ακόμη: