Μετά από ένα χρόνο αναμονής, ο οίκος αξιολόγησης Fitch προχώρησε τελικά στην αναβάθμιση των προοπτικών της ελληνικής οικονομίας από σταθερές σε θετικές, επιβεβαιώνοντας τη σταθερή δυναμική ανάκαμψης της χώρας. Η απόφαση ανακοινώθηκε τα ξημερώματα του Σαββάτου, στέλνοντας μήνυμα στις διεθνείς αγορές ότι η Ελλάδα παραμένει αξιόπιστος επενδυτικός προορισμός, παρά το ρευστό παγκόσμιο περιβάλλον.
Η αλλαγή αυτή δεν συνοδεύτηκε από πλήρη αναβάθμιση της πιστοληπτικής βαθμίδας, αλλά επισημοποιεί τη θετική κατεύθυνση, την οποία είχαν ήδη αναγνωρίσει και άλλοι μεγάλοι οίκοι – ακόμα και ο Moody’s, ο οποίος καθυστέρησε περισσότερο απ’ όλους.
Πέντε λόγοι για το “πράσινο φως” του Fitch
Στην έκθεσή του, ο Fitch παραθέτει πέντε βασικά πεδία υπεραπόδοσης της ελληνικής οικονομίας:
- Ανθεκτική ανάπτυξη:
Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,3% το 2024, με την ανάπτυξη να αναμένεται σταθερά πάνω από το 2% και το 2025–2026. Ο ρυθμός αυτός είναι πολλαπλάσιος του μέσου όρου της Ευρωζώνης (0,4%), ενώ η αύξηση επενδύσεων και η ενίσχυση απασχόλησης αποδίδονται σε επιδράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και της εσωτερικής ζήτησης. - Δημοσιονομική υπεραπόδοση:
Η Ελλάδα εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα άνω του 2% και δεσμεύεται για πλήρη αποπληρωμή των δανείων του πρώτου μνημονίου ως το 2031, δηλαδή δέκα χρόνια νωρίτερα από τη λήξη τους. - Μείωση-ρεκόρ στο δημόσιο χρέος:
Το χρέος αναμένεται να υποχωρήσει στο 146,5% του ΑΕΠ στο τέλος του 2025, από 161,9% το 2023 – η μεγαλύτερη μείωση μεταξύ όλων των χωρών που αξιολογεί ο Fitch, από την πανδημία και μετά. - Ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος:
Καταγράφεται βελτίωση στους δείκτες των συστημικών τραπεζών και αναβάθμιση της πιστοληπτικής τους ικανότητας, γεγονός που ενισχύει την εμπιστοσύνη στον χρηματοπιστωτικό τομέα. - Εμπιστοσύνη των αγορών:
Η Ελλάδα δανείζεται πλέον φθηνότερα από την Ιταλία και πλησιάζει τα επίπεδα Ισπανίας και Πορτογαλίας, καθώς η καμπύλη αποδόσεων σταθεροποιείται κάτω από εκείνη της Ρώμης.
Ένας κίνδυνος που δεν αγνοείται: το εξωτερικό ισοζύγιο
Παρά την αισιοδοξία, ο Fitch δεν παραλείπει να υπογραμμίσει τις διαρθρωτικές αδυναμίες της χώρας, εστιάζοντας κυρίως στο επίμονα αρνητικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο θεωρεί πηγή εξωτερικής ευπάθειας.
Όπως επισημαίνει:
- Παρά τη βελτίωση, το έλλειμμα στο ισοζύγιο εξακολουθεί να ανησυχεί, καθώς εξαρτά την οικονομία από εξωτερικές εισροές και κεφάλαια.
- Παγκόσμια γεωπολιτικά σοκ ή εμπορικοί πόλεμοι, όπως η πιθανή επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ, θα μπορούσαν να επηρεάσουν έμμεσα την Ελλάδα, ιδίως μέσω της συρρίκνωσης των επενδυτικών ροών και της πίεσης στις αγορές.
Συγκρατημένη αισιοδοξία και προειδοποίηση για τις αγορές
Η απόφαση του Fitch να αναβαθμίσει μόνο τις προοπτικές και όχι την βαθμίδα, δείχνει και την επιφυλακτικότητα του οίκου απέναντι στο διεθνές περιβάλλον, ειδικά ενόψει ενδεχόμενης επιστροφής του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ και των επιπτώσεων που αυτή θα μπορούσε να έχει στο παγκόσμιο εμπόριο και τη νομισματική σταθερότητα στην Ευρώπη.
Η εξίσωση της Ελλάδας με χώρες-πρότυπα όπως η Πορτογαλία και το ισχυρό σήμα προς τις αγορές δείχνουν ότι το οικονομικό αφήγημα της χώρας έχει αλλάξει ουσιαστικά, αλλά και ότι η πορεία παραμένει ευάλωτη σε εξωτερικές πιέσεις.
