Περίπου 12.000 κοντέινερ που περιείχαν παράνομα υλοτομημένη ξυλεία από τον Αμαζόνιο, μεταξύ αυτών και είδη σπάνιων και απειλούμενων δέντρων, έφτασαν τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της βρετανικής περιβαλλοντικής οργάνωσης Environmental Investigation Agency (EIA).

Εντοπισμός μέσω δορυφόρων και εσωτερικών πηγών

Η έρευνα της EIA βασίστηκε σε δορυφορικές εικόνες, έγγραφα και μαρτυρίες από ανθρώπους της βιομηχανίας και αποκάλυψε τη διαδρομή 53.000 κυβικών μέτρων παράνομης ξυλείας που προήλθε από τέσσερις περιοχές της πολιτείας Παρά, στη Βραζιλία.

Σύμφωνα με την οργάνωση, το σύστημα επιτήρησης και διαχείρισης της υλοτομίας χαρακτηρίζεται από «μια διαδεδομένη κουλτούρα διαφθοράς και νομικών παραθύρων», ενώ αδράνεια και παρανομία καταγράφονται σχεδόν σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, από την αδειοδότηση μέχρι την εξαγωγή.

Η Βραζιλία, όπως και οι ευρωπαϊκές και αμερικανικές αρχές, διαθέτει νομοθεσία κατά της παράνομης υλοτομίας. Ωστόσο, η επιτήρηση του απέραντου Αμαζονίου είναι εξαιρετικά δύσκολη, ενώ τα «παραθυράκια» στους νόμους επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να συνεχίζουν το εμπόριο ανενόχλητες.

Η έρευνα κατέδειξε πως ακόμη και όταν υπάρχουν καταγγελίες για παρανομίες, η αρμόδια περιβαλλοντική Αρχή SEMAS της Πολιτείας Πάρα συχνά δεν ανακαλεί τις σχετικές άδειες.

Σε απάντηση, εκπρόσωπος της SEMAS δήλωσε στο Reuters ότι οι διαδικασίες γίνονται αυστηρότερες και ότι η Αρχή «ενισχύει τα στάνταρτ και τους μηχανισμούς της». Ανέφερε επίσης ότι από το 2015 έως το 2023 κατασχέθηκαν 12.999 κυβικά μέτρα παράνομης ξυλείας και απαγορεύτηκε η υλοτόμηση σε περισσότερα από 5 εκατομμύρια στρέμματα. Διαβεβαίωσε επίσης πως οι περιπτώσεις που περιγράφονται στην έκθεση θα ελεγχθούν και, αν υπάρξουν παραβάσεις, θα επιβληθούν κυρώσεις.

Εμπλοκή δεκάδων εταιρειών σε Ευρώπη και Αμερική

Η έκθεση της EIA εμπλέκει 19 πριονιστήρια, 16 εξαγωγείς και 30 εισαγωγείς από Ευρώπη και Ηνωμένες Πολιτείες. Στα κατασχεθέντα φορτία εντοπίστηκε πολυτελής ξυλεία από σπάνια είδη, όπως το ίπε και το κούμαρου, που περιλαμβάνονται στη Συνθήκη CITES για την προστασία των απειλούμενων ειδών.

Σε πολλές περιπτώσεις, οι αρχές δεν εντόπισαν καμία ένδειξη υλοτομίας σε επιχειρήσεις που υποτίθεται ότι παρήγαγαν ξυλεία. Αυτό υποδηλώνει, σύμφωνα με την έκθεση, ότι οι επιχειρήσεις λειτουργούσαν ως βιτρίνες για τη νομιμοποίηση ξύλου που είχε κοπεί παράνομα σε άλλες περιοχές.

Παράλληλα, καταγράφηκαν περιπτώσεις εταιρειών που είχαν ήδη τιμωρηθεί για παραβιάσεις, αλλά συνέχιζαν να εξάγουν ξυλεία χωρίς έλεγχο.

Πλαστά έγγραφα και δωροδοκίες

Το επόμενο βήμα της διαδικασίας, η απόκτηση πιστοποιητικών προέλευσης, αποδεικνύεται επίσης διάτρητο. Οι υπεύθυνοι βρίσκουν εύκολα πλαστά έγγραφα, ενώ, σύμφωνα με πηγές της βιομηχανίας, η δωροδοκία υπαλλήλων είναι συνηθισμένο φαινόμενο.

«Όλοι το κάνουν», δήλωσε ανώνυμα εκπρόσωπος επιχείρησης ξυλείας, περιγράφοντας πώς εξασφαλίζουν άδειες υλοτόμησης μέσω παράνομων πληρωμών.

Ειρωνεία και υποκρισία

Όπως σημειώνει το Reuters, την ώρα που αποκαλύπτονται όλα αυτά, η πόλη Μπελέμ –πρωτεύουσα της Πολιτείας Πάρα– ετοιμάζεται να φιλοξενήσει τον Νοέμβριο του 2025 τη Σύνοδο του ΟΗΕ για την κλιματική αλλαγή, γεγονός που σχολιάζεται με ιδιαίτερη ειρωνεία στην έκθεση.

Διαβάστε ακόμη: