Ένα ακόμη τραγικό επεισόδιο του πολέμου στην Ουκρανία σημειώθηκε το πρωί της Παρασκευής, όταν ρωσικό drone έπληξε μικρό λεωφορείο που μετέφερε πολίτες στην περιφέρεια Σούμι, στα βορειοανατολικά της χώρας. Από την επίθεση σκοτώθηκαν εννέα άμαχοι και τραυματίστηκαν τέσσερις, σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση της στρατιωτικής διοίκησης της περιοχής.
Το λεωφορείο κινούνταν κοντά στην κωμόπολη Μπιλοπίλια, με κατεύθυνση το Σούμι, όταν χτυπήθηκε από μη επανδρωμένο εναέριο όχημα (drone). Όπως κατήγγειλαν οι τοπικές αρχές, πρόκειται για μια «κυνική επίθεση» κατά πολιτών, ενδεικτική της κλιμάκωσης των ρωσικών επιθέσεων στην παραμεθόρια ζώνη μετά την αναδιάταξη των ουκρανικών δυνάμεων από τη ρωσική περιφέρεια Κουρσκ.
Η αστυνομία της Ουκρανίας δημοσίευσε φωτογραφίες από το βομβαρδισμένο όχημα, ένα μπλε βαν με την οροφή διαλυμένη και τα παράθυρα θρυμματισμένα, υπογραμμίζοντας την ωμή πραγματικότητα των επιθέσεων σε υποδομές μεταφοράς αμάχων.
Διπλωματικό τέλμα μετά τις συνομιλίες στην Κωνσταντινούπολη
Η επίθεση σημειώθηκε την επομένη των πρώτων άμεσων συνομιλιών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας από την άνοιξη του 2022, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, με τη διαμεσολάβηση της Τουρκίας και υπό τη διακριτική πίεση διεθνών παικτών. Αν και οι δύο πλευρές συμφώνησαν στην ανταλλαγή 1.000 αιχμαλώτων η καθεμιά, η συνάντηση δεν κατέληξε σε συμφωνία για εκεχειρία, ούτε καν σε κοινό ανακοινωθέν.
Ο Ρώσος διαπραγματευτής Βλαντίμιρ Μεντίνσκι δήλωσε πως η Μόσχα έλαβε υπόψιν της το ουκρανικό αίτημα για κατάπαυση πυρός, αλλά δεν υπήρξε ουσιαστική πρόοδος. Ο ίδιος ανέφερε ότι οι δύο πλευρές πρέπει να παρουσιάσουν επίσημα το όραμά τους για μια μελλοντική ανακωχή, χωρίς να δεσμεύεται σε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της ουκρανικής αντιπροσωπείας Ρουστέμ Ουμέροφ ανέφερε ότι στο τραπέζι τέθηκε και το ενδεχόμενο απευθείας συνάντησης Ζελένσκι–Πούτιν, ωστόσο η απάντηση της Μόσχας ήταν γενικόλογη και χωρίς σαφή δέσμευση.
Η Σούμι στο στόχαστρο – Επιστροφή στον «πόλεμο φθοράς»
Η περιφέρεια Σούμι, παραμεθόρια με τη Ρωσία, έχει γίνει στόχος εντατικών βομβαρδισμών από τον Μάρτιο, όταν οι ουκρανικές δυνάμεις εκδιώχθηκαν από τη ρωσική περιφέρεια Κουρσκ. Η συγκεκριμένη περιοχή βρίσκεται εκτός των μεγάλων πολεμικών μετώπων, ωστόσο αποτελεί κομβικό σημείο διέλευσης και ανεφοδιασμού, με αποτέλεσμα να μετατρέπεται σε θέατρο επιθέσεων κατά αμάχων.
Η ουκρανική πλευρά επισημαίνει ότι η συνέχιση των επιθέσεων εναντίον πολιτών αποτελεί μήνυμα της Ρωσίας για μη διάθεση αποκλιμάκωσης, ακόμη και την ώρα που καταβάλλονται –έστω προσχηματικά– προσπάθειες διπλωματικής επαναπροσέγγισης. Η Μόσχα, από την πλευρά της, δεν έχει αναλάβει επισήμως την ευθύνη για το χτύπημα, ωστόσο οι επιχειρήσεις drones αποτελούν πάγια τακτική της ρωσικής στρατηγικής από το 2023 και μετά.
Συμβολικό πλήγμα στην ελπίδα για διάλογο
Η χρονική σύμπτωση της επίθεσης με τη διπλωματική κινητικότητα στην Κωνσταντινούπολη επιτείνει την αίσθηση αδιεξόδου και αποδυναμώνει τις προσδοκίες για αποκλιμάκωση, τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον. Αντί να λειτουργήσει ως μοχλός αποκλιμάκωσης, η συνάντηση έδειξε ότι οι θέσεις των δύο πλευρών παραμένουν βαθιά ασύμβατες, με τη Μόσχα να επιμένει σε όρους που αγγίζουν τα όρια του τελεσιγράφου και το Κίεβο να ζητά εγγυήσεις που η Ρωσία δεν προτίθεται να προσφέρει.
Η ουκρανική κυβέρνηση διατηρεί ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα συνάντηση, ωστόσο η διαρκής απώλεια ανθρώπινων ζωών –όπως η επίθεση στη Σούμι– δυσχεραίνει κάθε προσπάθεια προσέγγισης και ενισχύει τις φωνές που κάνουν λόγο για «συνθήκες πολέμου φθοράς» που θα διαρκέσουν επ’ αόριστον.