Τρία γεωπολιτικά μέτωπα βλέπει η Danske Bank να φοβίζουν τις αγορές, με τις εκτιμήσεις της να κάνουν λόγο για μια μακρά περίοδο αβεβαιότητας.
Όπως σημειώνουν οι αναλυτές τις δανικής τράπεζας, ο κίνδυνος ενός περιφερειακού πολέμου στη Μέση Ανατολή είναι τόσο υψηλός όσο ήταν μετά τις δολοφονίες των κορυφαίων ηγετών της Χαμάς και της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό και την Τεχεράνη. Οι ΗΠΑ πρωτοστατούν στις διπλωματικές προσπάθειες για να αποτρέψουν μια κλιμάκωση, αλλά ταυτόχρονα, συνεχίζει να στέλνει νέα όπλα στην περιοχή εν αναμονή της επίθεσης του Ιράν.
Την ίδια ώρα, η Ουκρανία φέρεται να έχει προχωρήσει βαθύτερα στο ρωσικό έδαφος στην περιοχή του Κουρσκ. Η επιχείρηση πιθανότατα καθοδηγείται κυρίως από πολιτικούς και όχι στρατιωτικούς λόγους, και προς το παρόν, δεν αλλάζει την εκτίμησή της Danske Bank ότι η σύγκρουση θα διαρκέσει.
Τέλος, ο Ντόναλντ Τραμπ σπέρνει τις αμφιβολίες για την προθυμία να υπερασπιστεί την Ταϊβάν εάν γίνει Πρόεδρος. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να ενισχύουν τις στρατιωτικές συμμαχίες στην Ασία, ενώ αναμένονται περισσότερες αψιμαχίες Κίνας – Φιλιππίνων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας.
Η Danske Bank συστήνει στους επενδυτές να προετοιμαστούν για το χειρότερο, καθώς η κλιμάκωση είναι πλέον το κύριο σενάριο.
Μέση Ανατολή: Στα πρόθυρα ενός περιφερειακού πολέμου
Όπως διαπιστώνει η Danske Bank, ο κίνδυνος ενός περιφερειακού πολέμου στη Μέση Ανατολή επανήλθε αυτό το καλοκαίρι. Στα τέλη Ιουλίου, ένας πύραυλος της Χεζμπολάχ σκότωσε 12 παιδιά σε ένα γήπεδο ποδοσφαίρου στα υψώματα του Γκολάν που ελέγχονται από το Ισραήλ. Λίγες μέρες αργότερα, το Ισραήλ απάντησε σκοτώνοντας υψηλόβαθμο στέλεχος της Χεζμπολάχ στη Βηρυτό.
Λίγες μόνο ώρες αργότερα, μια άλλη επίθεση, πιθανόν από το Ισραήλ, σκότωσε έναν κορυφαίο αξιωματούχο της Χαμάς, τον Ismail Haniyeh, στην Τεχεράνη του Ιράν. Ο Haniyeh επισκεπτόταν την Τεχεράνη για να παραστεί στην τελετή ορκωμοσίας του νέου Ιρανού προέδρου και διέμενε σε ένα συγκρότημα που προστατεύεται από το Σώμα των Φρουρών της Επανάστασης του Ιράν (IRGC).
Ενώ οι εντάσεις μεταξύ του Ισραήλ και της Χεζμπολάχ κλιμακώθηκαν όλο το καλοκαίρι, η δολοφονία του Haniyeh στην Τεχεράνη σηματοδότησε μια απροσδόκητη τροπή στις εντάσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.
Τον Απρίλιο, οι δυο τους αντάλλαξαν ρουκέτες ο ένας στην επικράτεια του άλλου, αλλά οι επιθέσεις είχαν ελάχιστο αντίκτυπο, δείχνοντας ότι ήταν περισσότερο μια παράσταση παρά μια πραγματική κλιμάκωση. Προφανώς, η σύντομη ύφεση μετά τις επιθέσεις του Απριλίου ήταν η ηρεμία πριν από την καταιγίδα.
Η δολοφονία του Haniyeh ήταν μια τεράστια ταπείνωση για το IRGC, και ο ανώτατος ηγέτης της χώρας Αλί Χαμενεΐ, έχει ορκιστεί μια αυστηρή απάντηση. Υπάρχουν πιθανώς δύο λόγοι για τους οποίους δεν έχουμε δει ακόμη την απάντηση, όμως κατά την Danske Bank.
Πρώτον, φαίνεται ότι οι Ιρανοί ηγέτες δεν έχουν συμφωνήσει ακόμη για το πώς να απαντήσουν. Ο νέος πρόεδρος Mazoud Pezeshkian είναι μετριοπαθής (στο ιρανικό πλαίσιο) και τουλάχιστον πριν από τη δολοφονία του Haniyeh, επιδίωκε να αμβλύνει τις εντάσεις με τη Δύση. Προφανώς, ανησυχούσε ότι η επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ θα κατέστρεφε την έναρξη της προεδρίας του και κάλεσε τον Χαμενεΐ να μην κλιμακώσει.
Δεύτερον, έχει καταβληθεί τεράστια διπλωματική προσπάθεια για να αποφευχθεί ένας πλήρης περιφερειακός πόλεμος στη Μέση Ανατολή. Ακόμα κι αν τα αντίποινα του Ιράν φαίνονται αναπόφευκτα, δεν πρέπει να υποτιμάμε τη δύναμη της διπλωματίας όταν πρόκειται για τη βαθμονόμηση της κλίμακας και του χρόνου της επίθεσης, επισημαίνει η Danske Bank.
Το βασικό σενάριο
Η Danske Bank συστήνει στους επενδυτές να προετοιμαστούν για το χειρότερο, καθώς η κλιμάκωση είναι πλέον το κύριο σενάριο. Στις 12 Αυγούστου, Αμερικανοί αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι το Ιράν πιθανότατα θα πραγματοποιήσει μια μεγάλης κλίμακας, συντονισμένη επίθεση στο Ισραήλ τις επόμενες ημέρες. Η επίθεση αναμένεται να είναι μεγαλύτερη από την επίθεση του Απριλίου και αυτή τη φορά, αναμένεται να γίνει σε «δύο κύματα».
Η Χεζμπολάχ αναμένεται να ενταχθεί στο Ιράν, το οποίο υποστηρίζει μαχητικές ομάδες στη Συρία και το Ιράκ, και τα δύο σε μικρότερη απόσταση χτυπήματος από το Ισραήλ. Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει νέα όπλα, συμπεριλαμβανομένων πολεμικών πλοίων και ενός υποβρυχίου, στην περιοχή, σε ένα μήνυμα ότι η υποστήριξή τους προς το Ισραήλ παραμένει ακλόνητη.
Ρωσία/Ουκρανία: Η Ουκρανία προχωρά περαιτέρω σε ρωσικό έδαφος
Η εισβολή της Ουκρανίας στο ρωσικό έδαφος τον Αύγουστο σηματοδοτεί την ταχύτερη προέλαση από οποιαδήποτε από τις εμπόλεμες πλευρές εδώ και πολύ καιρό. Σύμφωνα με τον ανώτατο στρατιωτικό διοικητή της Ουκρανίας, ο στρατός της χώρας ελέγχει τώρα 1.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα εδάφους στην περιοχή Κουρσκ, στα νοτιοδυτικά της Ρωσίας. Σχεδόν 200.000 Ρώσοι έχουν εκκενώσει.
Δεν είναι σαφές ποιος ελέγχει επί του παρόντος τη ρωσική πόλη Sudzha, μέσω της οποίας η Ρωσία διοχευτεύει φυσικό αέριο στη Σλοβακία και σε άλλες χώρες της ΕΕ. Η Gazprom λέει ότι εξακολουθεί να αντλεί φυσικό αέριο στην Ουκρανία, αλλά παρόλα αυτά, οι τιμές του φυσικού αερίου αυξήθηκαν από 35 ευρώ/MWh στα τέλη Ιουλίου σε σχεδόν 40 ευρώ/MWh.
Ενώ η πρόοδος της Ουκρανίας είναι αναμφίβολα ενοχλητική για τη Ρωσία, είναι απίθανο να αποτελέσει μια αλλαγή της ισορροπίας στο εγγύς μέλλον, σύμφωνα με την Danske Bank. Ως εκ τούτου, εξακολουθεί να πιστεύει ότι η σύγκρουση θα συνεχιστεί καθώς οι προοπτικές για οποιαδήποτε επιτυχία στις ειρηνευτικές συνομιλίες εξακολουθούν να φαίνονται ελάχιστες.
Συναγερμός στην Κίνα
Υπήρξαν ελάχιστα νέα στο μέτωπο της Ταϊβάν το καλοκαίρι. Ωστόσο, οι εντάσεις αυξήθηκαν μετά την εναρκτήρια ομιλία του Προέδρου Λάι Τσινγκ-τε τον Μάιο, η οποία εξόργισε την Κίνα και οδήγησε σε νέο γύρο κινεζικών στρατιωτικών ασκήσεων μεγάλης κλίμακας, υπενθυμίζει η Danske Bank.
Ο Λάι μίλησε περισσότερο για κυριαρχία και η Κίνα είναι πιθανό να συνεχίσει τις τακτικές της στρατιωτικής γκρίζας ζώνης για να αποτρέψει την Ταϊβάν και άλλες χώρες να περάσουν την κόκκινη γραμμή της, δηλαδή την ανεξαρτησία της Ταϊβάν.
Ο υποψήφιος για την προεδρία των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έσπειρε κάποιες αμφιβολίες σχετικά με την υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ταϊβάν εάν κερδίσει τις αμερικανικές εκλογές. Σε μια πρόσφατη συνέντευξή του εξέφρασε παράπονα για την Ταϊβάν σχετικά με τα μικροτσίπ λέγοντας «Η Ταϊβάν μας πήρε την επιχείρησή μας με τσιπ, θέλω να πω, πόσο ηλίθιοι είμαστε;» και είπε ότι «Η Ταϊβάν είναι 9.500 μίλια μακριά, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να μην είναι πολύ πρόθυμος να υπερασπιστεί την Ταϊβάν σε περίπτωση κινεζικής εισβολής.
Ωστόσο, οι ΗΠΑ συνέχισαν να ενισχύουν τις στρατιωτικές συμμαχίες στην Ασία για να αντιμετωπίσουν την Κίνα και να αποτρέψουν οποιαδήποτε εισβολή στην Ταϊβάν. Έχουν αναβαθμίσει τη στρατιωτική διοίκηση στην Ιαπωνία και εργάζονται συνεχώς για την ενίσχυση των QUAD (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ινδία και Αυστραλία), AUKUS (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο και Αυστραλία), των βάσεων στις Φιλιππίνες και της Νότιας Κορέας. Οι ΗΠΑ έχουν επίσης αναπτύξει ειδικές δυνάμεις στο νησί Kinmen της Ταϊβάν, το οποίο απέχει μόλις λίγα χιλιόμετρα από τις κινεζικές ακτές.
Η Κίνα βλέπει τη δημιουργία συμμαχιών ως στρατηγική περικύκλωσης και ενισχύει την προσπάθειά της να οικοδομήσει στενότερους δεσμούς με τη Ρωσία, το Ιράν, τη Μέση Ανατολή και άλλα έθνη που βλέπει ως αξιόπιστους προμηθευτές βασικών υλικών (ενέργεια, τρόφιμα κ.λπ.) σε περίπτωση στρατιωτικής αντιπαράθεσης με δυτικούς συμμάχους.