Αυτό επειδή έρχονται αυξήσεις στις Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ), με το ΥΠΕΝ και τον κ. Κ. Σκρέκα να περιμένουν 250-285 εκατομμύρια ευρώ σε ετήσια βάση που θα πάνε κατευθείαν στο Μόνιμο Μηχανισμό Αντιστάθμισης Κινδύνου (ΜΜΑΚ).
Πρόκειται για ένα παράλληλο Ταμείο που οργανώνεται για την αντιμετώπιση μελλοντικών ενεργειακών κρίσεων. Από τις νέες αυξήσεις στις ΥΚΩ, που ανακοινώθηκαν από το ΥΠΕΝ τον Αύγουστο, επιβαρύνονται, νοικοκυριά, μικρές επιχειρήσεις, μεσαίου μεγέθους βιομηχανίες, αγρότες και Δήμοι, ενώ, αντίθετα, για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες της υψηλής τάσης προβλέπονται μειώσεις.
Πώς διαρθρώνονται οι ΥΚΩ
Ανάλογα με το επίπεδο κατανάλωσης οι χρεώσεις ΥΚΩ αντιστοιχούν περίπου στο 5-27% κάθε λογαριασμού ρεύματος. Σύμφωνα με μελέτη της WWF Hellas, του 2018, στη δεκαετία 2007-2016 οι καταναλωτές πλήρωσαν για ΥΚΩ λίγο πάνω από 6 δισ. ευρώ.
Η ολοκλήρωση των διασυνδέσεων στις Κυκλάδες και η μικρή διασύνδεση της Κρήτης κανονικά θα έπρεπε να επιφέρει μείωση των ΥΚΩ. Για αυτό το λόγο άλλωστε γίνονται οι διασυνδέσεις των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα. Παρόλα αυτά τα νοικοκυριά βλέπουν επιβάρυνση στο ενεργειακό κόστος τους από τις αυξήσεις των ΥΚΩ.
Το ΥΠΕΝ, στην αποκλειστική αρμοδιότητα του οποίου είναι η αναπροσαρμογή των χρεώσεων ΥΚΩ (η ΡΑΕ έχει γνωμοδοτικό ρόλο) επιλέγει από την αρχή της ενεργειακής κρίσης να τις διατηρεί σταθερές και τροφοδοτεί με τα πλεονάσματα του Ειδικού Λογαριασμού για τις ΥΚΩ (ΕΛΥΚΩ) την επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης.
Ωστόσο οι νέες αυξήσεις έχουν προκαλέσει πονοκέφαλο και στο Μέγαρο Μαξίμου όπου αναζητούν λύσεις. Το ΥΠΕΝ λέει πως η φοροδοτική ικανότητα μέσω του ΥΠΟΙΚ και της φορολογίας φέρεται να έχει εξαντληθεί, άλλωστε ο Προϋπολογισμός του 2023 προβλέπει 1,6 δισ. περισσότερους φόρους από το 2022.
Πριν περίπου δύο μήνες ανακοινώθηκαν οι αυξήσεις των ΥΚΩ για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και από την άλλη μεταφέρθηκαν με ΚΥΑ 300 εκατ. ευρώ από τον ΕΛΥΚΩ στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, μέσω του οποίου δίνονται οι επιδοτήσεις σε καταναλωτές.
«Με τον τρόπο αυτό, τα νοικοκυριά πληρώνουν ή αν θέλεις επιστρέφουν ένα μέρος των επιδοτήσεων που παίρνουν» μας λέει στέλεχος της ΡΑΕ που πάντως έχει καθαρά γνωμοδοτικό χαρακτήρα στο θέμα των ΥΚΩ. Το 2021 ο ΕΛΥΚΩ ήταν πλεονασματικός κατά 130 εκατ. ευρώ, λόγω της μικρής διασύνδεσης της Κρήτης, ενώ για φέτος εκτιμάται ότι θα παρουσιάσει πλεόνασμα περί τα 150 εκατ. ευρώ. Αυτό το πλεόνασμα του ΕΛΥΚΩ έφερε αναστολή των χρεώσεων ΥΚΩ για τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις από τον Νοέμβριο του 2021 έως τον Μάρτιο του 2022 και όχι για τα νοικοκυριά.
Ποιοι επιβαρύνονται και ποιοι τη γλυτώνουν
Για τα νοικοκυριά που καίνε στο 4μηνο έως 1600 κιλοβατώρες η χρέωση από 0,69 λεπτά του ευρώ την κιλοβατώρα αυξάνεται σε 1,7 λεπτά του ευρώ, δηλαδή, μία αύξηση που υπολογίζεται σε 1,01 λεπτό του ευρώ. Ανάλογη είναι η αύξηση και στη μέση τάση, στην οποία υπάγονται μεγάλες επιχειρήσεις και μεσαίου μεγέθους βιομηχανίες.
Για τους αγρότες, όσοι εντάσσονται στη χαμηλή τάση η αύξηση υπολογίζεται σε 140%, ενώ όσοι διαθέτουν εγκαταστάσεις (ψυγεία, αποθήκες, μεταποίηση) και ανήκουν στη μέση τάση θα πληρώσουν ΥΚΩ αυξημένα πάνω από 200%. Στους Δήμους οι υπηρεσίες οδοφωτισμού θα επιβαρυνθούν πάνω από 100%, καθώς η χρέωση ΥΚΩ από 13,71 ευρώ τη μεγαβατώρα θα φθάσει τα 30 ευρώ.
Ευνοημένες εμφανίζονται οι ενεργοβόρες βιομηχανίες της υψηλής τάσης, αφού η χρέωση για ΥΚΩ παραμένει ίδια, στα 4,14 ευρώ τη μεγαβατώρα. Επίσης, οι οικιακές καταναλώσεις πάνω από 1.600 κιλοβατώρες τον εξάμηνο θα δουν μείωση στις χρεώσεις ΥΚΩ.
Οι ΥΚΩ είναι ρυθμιζόμενες χρεώσεις στα τιμολόγια ηλεκτρισμού (μαζί με αυτές του ΑΔΜΗΕ, του ΔΕΔΔΗΕ, του ΕΤΜΕΑΡ), εισπράττονται από όλους τους προμηθευτές, συνεπώς, δεν μπορεί να τις αποφύγει κανένας καταναλωτής. Την παροχή ΥΚΩ ρύθμισε για πρώτη φορά νόμος του 1999, με τη ρητή θέσπιση της υποχρέωσής τους το 2005, για την κάλυψη των μειωμένων χρεώσεων του Κοινωνικού Τιμολογίου, καθώς και του κόστους της ΔΕΗ για την ηλεκτροδότηση με πετρέλαιο των μη διασυνδεδεμένων νησιών.
Διαβάστε ακόμη:
