Το μυθιστόρημα του Νίκου Καζαντζάκη «Βίος και Πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά»,κυκλοφόρησε το 1946 και αφηγείται την ιστορία μιας μοναδικής φιλίας που αναπτύσσεται ανάμεσα σε έναν μορφωμένο και συγκρατημένο συγγραφέα και έναν απερίσκεπτο, ελεύθερο και γεμάτο πάθος Έλληνα εργάτη, τον Αλέξη Ζορμπά.
Το έργο αυτό έγινε παγκοσμίως γνωστό μέσα από τη θεατρική και κινηματογραφική του μεταφορά, με αποκορύφωμα την ταινία «Zorba the Greek» του 1964, με τον Άντονι Κουίν στον πρωταγωνιστικό ρόλο να μετατρέπεται σε ένα διαχρονικό σύμβολο ελευθερίας και αυθεντικότητας, εμπνέοντας γενιές θεατών παγκοσμίως.
Σε ένα ανώνυμο μέρος της Ελλάδας φτάνει ο Τζον, ένας καλλιεργημένος Αμερικανός τουρίστας που γοητεύεται από τις ελληνικές παραδόσεις. Ο Τζον προσπαθεί να ενσωματωθεί ως Γιάννης πλέον στην κοινότητα, αλλά οι άνθρωποι, που τον βλέπουν ως «ο ξένος», είναι εχθρικοί μαζί του. Μόνο ο Ζορμπάς, ένας Έλληνας με φοβερό αίσθημα φιλίας και πνεύμα απαλλαγμένο από προκαταλήψεις, πλησιάζει τον Γιάννη και ένας βαθύς δεσμός γεννιέται μεταξύ των δύο.
Ο Ζορμπάς γίνεται ο δάσκαλος του Γιάννη και του διδάσκει όλα όσα χρειάζεται να ξέρει για να ζει πάντα στο απόγειο της ζωής. Ο Γιάννης ερωτεύεται τη Μαρίνα, μια νεαρή χήρα με την οποία όμως είναι ερωτευμένος και ο Μανωλιός. Η Μαρίνα επιλέγει τον Γιάννη και ο κόσμος, ερμηνεύοντας την επιλογή της ως προδοσία, διατάσσει την καταδίκη του σε θάνατο. Ο Γιάννης, πληγωμένος, δεν έχει τη δύναμη να αντιδράσει στον πόνο.
Στη συνέχεια επεμβαίνει ο Ζορμπάς και τον προσκαλεί σε έναν απελευθερωτικό χορό, που τόσο γιορτάζει όσο και ξεπερνά τον πόνο με τη συνείδηση ότι η ζωή συνεχίζεται και πρέπει να βιωθεί. Λίγο αργότερα πεθαίνει και η Madame Hortense, μια πρώην ντίβα με την οποία αγαπήθηκε βαθιά ο Ζορμπάς. Αυτός ο θάνατος βυθίζει σε θλίψη τον Ζορμπά και αυτή τη φορά είναι ο Γιάννης, που τον προτρέπει, με τον ίδιο χορό, να επιστρέψει στη ζωή.
Η ενέργεια και η φιλοσοφία του χορού του Ζορμπά και του Τζον αιχμαλωτίζουν τους ανθρώπους που μαζί τους γιορτάζουν τη φιλία και την ελευθερία διαγράφοντας το δράμα που μόλις βίωσαν.
Μέσα από τις περιπέτειες και τις δοκιμασίες που αντιμετωπίζουν, ο Ζορμπάς αποκαλύπτει την αλήθεια για την ανθρώπινη φύση και την ομορφιά της απλότητας.
Η χορευτική εκδοχή του «Ζορμπά» που θα παρουσιαστεί στο Ηρώδειο συνδυάζει κλασικά και σύγχρονα στοιχεία μπαλέτου με παραδοσιακούς ελληνικούς χορούς. Ο Ζορμπάς και οι υπόλοιποι χαρακτήρες ζωντανεύουν στη σκηνή μέσα από έντονες κινήσεις και συγκινητικές εκφράσεις που αναδεικνύουν τα συναισθήματα και τις φιλοσοφικές αναζητήσεις του έργου αλλά και την διαχρονικότητα του έργου του Καζαντζάκη και του Θεοδωράκη.
Στην παράσταση παίρνουν μέρος οι αξιόλογοι χορευτές Joshua Legge, Eleana Andreoudi, Ilhan Durgut, Davide Buffone, Evgenija Koskina, το μπαλέτο Slovene National Theatre Maribor, η μέτζο σοπράνο Ειρήνη Καράγιαννη , Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών και Ακαδημαϊκή Χορωδία Νέων Αθηνών υπό την διεύθυνση του Λουκά Καρυτινού και το Λύκειο Ελληνίδων.
