Κατατέθηκε σήμερα (02/02) στη Βουλή, η τροπολογία του Υπουργείου Εσωτερικών για να υψωθεί «μπλόκο» στη συμμετοχή του κόμματος του Ηλία Κασιδιάρη, αλλά και της εγκληματικής οργάνωσης «Χρυσή Αυγή», στις επερχόμενες εκλογές.

Νωρίτερα, μέσω δημοσίευσης, ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι «καταθέτουμε στη Βουλή, μία πολύ σημαντική διάταξη για την προστασία της δημοκρατίας από εγκληματικές οργανώσεις και πρόσωπα. Εγκληματικές οργανώσεις που εμφανίζονται με τον μανδύα πολιτικών κομμάτων.

Μία διάταξη, αντίστοιχη με αυτή που ισχύει ήδη σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και αποβλέπει όχι στον αποκλεισμό των ιδεών, αλλά τη θωράκιση της ομαλότητας και των συνταγματικών ελευθεριών. Για αυτόν τον λόγο, άλλωστε, επιδιώκουμε και ελπίζω να πετύχουμε την υποστήριξη όλων των κομμάτων.

Σύμφωνα με τη νέα ρύθμιση, στο εξής δεν θα μπορούν να συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία σχήματα που έχουν ως ουσιαστικό αρχηγό κάποιον, ο οποίος έχει καταδικασθεί ως εγκληματίας. Αυτό, προφανώς, θα κρίνεται από τον Άρειο Πάγο, ο οποίος είναι και ο αρμόδιος κατά το Σύνταγμα να ανακηρύσσει τα υποψήφια κόμματα. Στα κριτήριά του, ωστόσο, θα συμπεριλαμβάνονται τώρα και οι σαφείς προϋποθέσεις που θέτει το νέο νομοθέτημα».

Η εν λόγω τροπολογία αναμένεται να συζητηθεί και να ψηφισθεί την ερχόμενη Τρίτη (07/02) στην ολομέλεια της Βουλής, καθώς ενσωματώθηκε στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Ανάπτυξης με τίτλο «Ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2020/1828 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης Νοεμβρίου 2020 «σχετικά με τις αντιπροσωπευτικές αγωγές για την προστασία των συλλογικών συμφερόντων των καταναλωτών και για την κατάργηση της οδηγίας 2009/22/ΕΚ», ενίσχυση της προστασίας των καταναλωτών, ρυθμιστικό πλαίσιο για την παλαίωση οίνων και άλλες επείγουσες διατάξεις για την ενίσχυση της ανάπτυξης».

Η κυβέρνηση προσβλέπει στη διακομματική στήριξη της τροπολογίας.

Χαρακτηριστικά, στην τροπολογία επισημάνθηκε ότι «επεκτείνεται η υφιστάμενη ρύθμιση, που απαγορεύει να συμμετέχουν στην ηγεσία πολιτικού κόμματος όσοι έχουν καταδικασθεί για ιδιαιτέρως απαξιωτικά αδικήματα εις βάρος της πολιτείας, περιλαμβανομένης όχι μόνο της εικονικής ηγεσίας αλλά και όσων ασκούν την πραγματική ηγεσία του κόμματος». Σημειώθηκε, επίσης, ότι κατά την ανακήρυξη συνδυασμών θα λαμβάνεται υπόψη ενδεχόμενη καταδίκη στελεχών των κομμάτων για αυτά τα αδικήματα.

Τι προβλέπει η τροπολογία – Όλο το σκεπτικό

Η ελευθερία ίδρυσης και συμμετοχής σε πολιτικό κόμμα είναι πολιτικό δικαίωμα των Ελλήνων, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, που σχολιάζουν την τροπολογία. Όμως, τόνισαν ότι η συνταγματική προστασία του δικαιώματος ίδρυσης και συμμετοχής σε πολιτικά κόμματα δεν εμπεριέχει, ως συνταγματικό δικαίωμα, τη συμμετοχή εγκληματικών οργανώσεων στις βουλευτικές εκλογές υπό τον «μανδύα» πολιτικού κόμματος, όπως στην περίπτωση της κατοχής επιτελικής θέσης σε πολιτικά κόμματα από πρόσωπα που έχουν καταδικασθεί για ποινικά αδικήματα ιδιαίτερης απαξίας.

Το σχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή «πατά» πάνω σε ήδη υφιστάμενη διάταξη (άρθρο 92 του ν. 4804/2021), που ψηφίσθηκε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης με ευρεία πλειοψηφία στη Βουλή, υπογράμμισαν.

Η αρχική διάταξη προέβλεπε ότι δικαίωμα κατάρτισης συνδυασμών δεν έχουν τα πολιτικά κόμματα των οποίων ο Πρόεδρος, ο Γενικός Γραμματέας, τα μέλη της διοικούσας επιτροπής και ο νόμιμος εκπρόσωπος έχουν καταδικασθεί σε κάθειρξη για ορισμένα αδικήματα εις βάρος της πολιτείας. Η πρόσθετη αξία που εισφέρει η τωρινή τροπολογία καταλαμβάνει τις περιπτώσεις που η ηγεσία του κόμματος είναι εικονική, δηλαδή έχουν τοποθετηθεί «αχυράνθρωποι», αλλά την πραγματική ηγεσία την ασκούν άλλα πρόσωπα που εμπίπτουν στους περιορισμούς, δηλαδή έχουν ποινική καταδίκη.

Επιχειρηματολογώντας υπέρ της διάταξης, οι πηγές παρατήρησαν ότι είναι απολύτως συμβατή με το Σύνταγμα και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, διότι:

  • Πρώτον, η διάταξη δεν παραβιάζει την αρχή αναλογικότητας, διότι δεν εμποδίζει οιονδήποτε έχει καταδικασθεί έστω για βαριά αδικήματα κατά της Πολιτείας να είναι υποψήφιος βουλευτής, είτε ανεξάρτητος είτε με πολιτικό κόμματα, παρά μόνο αποκλείεται αν είναι ο πραγματικός αρχηγός του κόμματος, με το οποίο συμμετέχει στις εκλογές.
  • Δεύτερον, η Δημοκρατία δε μπορεί να είναι απολύτως ανεκτική στους εχθρούς της. Όσους την επιβουλεύονται, χρησιμοποιώντας τη.
  • Τρίτον, δεν εξυπηρετείται η ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος στην περίπτωση της συγκρότησης ενός «κόμματος – κέλυφος», το οποίο δρα και λειτουργεί ως εγκληματική οργάνωση, αφενός μεν όταν η ηγετική ομάδα του κόμματος προβαίνει σε πράξεις με υψηλή ποινική απαξία, όπως έχει αποδειχθεί δικαστικά, έστω και πρωτοδίκως, αφετέρου δε, όταν η ποινική καταδίκη για συγκεκριμένα αδικήματα υποψηφίων βουλευτών, ιδρυτικών μελών και των διατελεσάντων αρχηγών του κόμματος, καταδεικνύει τη μη εξυπηρέτηση της ελεύθερης λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος.
  • Τέταρτον, όπως έχει αναδείξει η ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας (Απόφαση 518/2015), συνδέοντας τον σεβασμό της υποχρέωσης των κομμάτων να υπηρετούν τη δημοκρατία, ο κοινός νομοθέτης «δύναται… μέσα στο πλαίσιο της αρχής της αναλογικότητας και του σεβασμού του δικαιώματος παροχής εννόμου προστασίας κατά το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος να θεσπίζει αρνητικές προϋποθέσεις, οι οποίες κωλύουν την παροχή κρατικής οικονομικής ενίσχυσης, όχι μόνο για λόγους αφορώντες τη διαχείριση της ενίσχυσης αυτής εκ μέρους του δικαιούχου κόμματος… αλλά και λόγους ουσιαστικούς, συναρτώμενους προς την εν γένει δράση αυτού, η οποία, κατά το άρθρο 29 παρ. 1 του Συντάγματος, οφείλει να εξυπηρετεί την ελεύθερη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος».
  • Πέμπτον, η διάταξη δεν υπεισέρχεται σε αξιολόγηση των χαρακτηριστικών και της ιδεολογίας των κομμάτων, το οποίο θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου, και θα έβαζε τον Άρειο Πάγο στη θέση να αξιολογήσει την ουσία των θέσεων των κομμάτων με κίνδυνο υπερβολικής διεύρυνσης των περιορισμών.

Συμπερασματικά, με τη ρύθμιση, τίθεται φραγμός μόνον στην εκλογική συμμετοχή εγκληματικών οργανώσεων, οι οποίες εμφανίζονται με το «ένδυμα» πολιτικού κόμματος. Συγκεκριμένα, επεκτείνεται η υφιστάμενη ρύθμιση που απαγορεύει να συμμετέχουν στην ηγεσία πολιτικού κόμματος όσοι έχουν καταδικασθεί για ιδιαιτέρως απαξιωτικά αδικήματα εις βάρος της πολιτείας, περιλαμβανομένης όχι μόνο της εικονικής ηγεσίας αλλά και όσων ασκούν την πραγματική ηγεσία του κόμματος. Επιπλέον, κατά την ανακήρυξη συνδυασμών θα λαμβάνεται υπόψη η τυχόν καταδίκη στελεχών των παρατάξεων για αυτά τα αδικήματα.

«Αποτελεί χρέος των πολιτικών δυνάμεων του τόπου να εξαντλήσουν κάθε συνταγματική δυνατότητα, ώστε να μην επανέλθουν μαύρες σελίδες της ελληνικής πολιτικής ιστορίας και να μη δοθεί βήμα σε εκείνους που επιβουλεύονται τη δημοκρατία, αξιοποιώντας την ανοχή που το ίδιο το πολίτευμα επιδεικνύει. Ήλθε η ώρα της ευθύνης, για όλους μας», ολοκλήρωσαν οι κυβερνητικές πηγές.