Το ηλεκτρικό ρεύμα υπήρξε την τελευταία δεκαπενταετία το πιο δυσβάστακτο έξοδο για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά. Από την οικονομική κρίση του 2009 έως το ενεργειακό σοκ του 2021–2022, οι λογαριασμοί ηλεκτρικού εκτινάχθηκαν σε πρωτοφανή επίπεδα, διαβρώνοντας εισοδήματα και δοκιμάζοντας αντοχές.
Σήμερα, οι τιμές δείχνουν να σταθεροποιούνται, με μια σημαντική θετική εξέλιξη: η Αθήνα κατέγραψε μείωση 8% τον Σεπτέμβριο, το μεγαλύτερο ποσοστό στην Ευρώπη, γεγονός που την κατατάσσει στις φθηνότερες πρωτεύουσες. Ωστόσο, η τιμή του ρεύματος στην Ελλάδα παραμένει 5% υψηλότερη από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, με 25,43 σεντς/kWh έναντι 24,26 σεντς/kWh στην Ε.Ε.
Ηλεκτρικό ρεύμα: Οι πρωτεύουσες με τους ακριβότερους και φθηνότερους λογαριασμούς
Σύμφωνα με τον Οικιακό Δείκτη Τιμών Ενέργειας (HEPI, Σεπτέμβριος 2025), που εκδίδεται από την Energie-Control Austria, τη MEKH και τη VaasaETT, οι διαφορές στις τιμές παραμένουν τεράστιες.
- Ακριβότερες πόλεις:
- Βερολίνο: 40,97 σεντς/kWh
- Βέρνη: 36,40
- Πράγα: 36,11
- Δουβλίνο: 35,72
- Λονδίνο: 35,66
Ακολουθούν η Ρίγα (35,10), η Στοκχόλμη (34,07), το Ταλίν (33,43) και το Βίλνιους (32,18).
- Φθηνότερες πόλεις:
- Κίεβο: 8,95 σεντς/kWh
- Βουδαπέστη: 9,26
- Βελιγράδι: 10,48
- Ποντγκόριτσα: 11,07
Οι διαφορές αυτές δείχνουν ότι η τιμή της κιλοβατώρας στην Ευρώπη μπορεί να είναι έως και πενταπλάσια ανάλογα με τη χώρα.
Με βάση την αγοραστική δύναμη, οι λιγότερο ακριβοί λογαριασμοί εντοπίζονται σε Όσλο, Βουδαπέστη, Βαλέτα και Ελσίνκι, ενώ οι πιο ακριβοί σε Βουκουρέστι, Πράγα, Βερολίνο και Βαρσοβία. Η Ελλάδα παραμένει πάνω από τον μέσο όρο, γεγονός που σημαίνει ότι οι Έλληνες πληρώνουν ακριβότερα το ρεύμα σε σχέση με το εισόδημά τους.
Το φυσικό αέριο και οι αποκλίσεις στην Ευρώπη
Οι τιμές φυσικού αερίου τον Σεπτέμβριο 2025 παρουσίασαν επίσης μεγάλες αποκλίσεις:
- Στοκχόλμη: οι υψηλότερες τιμές στην ΕΕ, πάνω από τριπλάσιες του μέσου όρου.
- Βουδαπέστη: οι χαμηλότερες, έως και 14 φορές φθηνότερες από τη Στοκχόλμη.
Ο δείκτης τιμών φυσικού αερίου διαμορφώθηκε στις 153 μονάδες, από το ρεκόρ των 345 μονάδων το 2022, σημειώνοντας μείωση 2% σε ετήσια βάση. Τα αποθέματα της Ε.Ε. βρίσκονταν στο 82% της χωρητικότητας, χαμηλότερα από τον πενταετή μέσο όρο (89%).
Από το χαμηλό του 2009 στην έκρηξη του 2022
Το 2009, εν μέσω οικονομικής κρίσης, οι τιμές ηλεκτρικού βρέθηκαν σε ιστορικό χαμηλό, με τον δείκτη HEPI στις 96 μονάδες.
Στη συνέχεια:
- 2014: πρώτη κορύφωση λόγω σταδιακής ανόδου της ζήτησης.
- 2020: προσωρινή πτώση λόγω πανδημίας.
- 2021–2022: πραγματική έκρηξη — η επαναφορά της ζήτησης, οι ακραίες καιρικές συνθήκες και οι ιστορικά υψηλές τιμές φυσικού αερίου εκτόξευσαν τον δείκτη στις 298 μονάδες τον Οκτώβριο 2022.
Αυτό μεταφράστηκε σε τριπλασιασμό των λογαριασμών σε σχέση με το 2009, επιβαρύνοντας δραστικά νοικοκυριά και επιχειρήσεις.
Σήμερα, ο δείκτης βρίσκεται στις 184 μονάδες, αρκετά χαμηλότερα αλλά πολύ πάνω από τα προ κρίσης επίπεδα, δείχνοντας το μόνιμο αποτύπωμα της ενεργειακής κρίσης.
Πίσω από τον τελικό λογαριασμό
Μόλις το 50% του λογαριασμού αφορά την καθαρή ενέργεια. Το υπόλοιπο κατανέμεται σε:
- Τέλη διανομής: 28%
- Ενεργειακούς φόρους: 8%
- ΦΠΑ: 14%
Η σύνθεση αυτή ποικίλει έντονα ανά χώρα: στη Λευκωσία η ενέργεια καλύπτει το 77% της χρέωσης, ενώ στη Βουδαπέστη μόλις το 14%. Στην Ολλανδία και το Λουξεμβούργο υπάρχουν ειδικοί μηχανισμοί επιστροφών φόρων, που μειώνουν ή μηδενίζουν τη φορολογική επιβάρυνση.
Προσωρινή ανάπαυλα ή νέα κανονικότητα;
Το κρίσιμο ερώτημα είναι αν η σταθεροποίηση σηματοδοτεί νέα ενεργειακή κανονικότητα ή αν πρόκειται για προσωρινή ανάπαυλα πριν από νέες αναταράξεις.
Η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις διεθνείς τιμές φυσικού αερίου και τις παγκόσμιες ενεργειακές αγορές, ενώ η ενεργειακή μετάβαση απαιτεί τεράστιες επενδύσεις σε υποδομές και ΑΠΕ.
