Tρία καυτά μέτωπα έχουν να αντιμετωπίσουν οι τράπεζες προκειμένου ο δρόμος τους να συγκλίνει με αυτόν της κοινωνίας όπως άλλωστε ανέφερε ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης κατά την ομιλία του στη συνέλευση της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών τονίζοντας πως αποτελεί ένα σημαντικό ζητούμενο.

«Η ελληνική οικονομία με μοχλό τις τράπεζες μπορεί να λειτουργεί ταυτόχρονα σε δύο επίπεδα: Μπορεί να ισχυροποιηθεί σε επίπεδο μικρής και μεσαίας επιχειρηματικότητας, σε επίπεδο οικογένειας και γειτονιάς. Και ταυτόχρονα μπορεί να γεννήσει ξανά εθνικούς πρωταθλητές».

Ο κ. Κυριάκος Πιερρακάκης προέτρεψε τις τράπεζες να υπερβούν τον εαυτό τους ανακτώντας τον ρόλο που είχαν προ κρίσης ρόλο διευρυμένο στη χρηματοδότηση των κρατικών και των ιδιωτικών επενδύσεων, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά και σε μια σειρά από γειτονικές χώρες.

Στο πλαίσιο αυτό οι ελληνικές τράπεζες καλούνται να αντιμετωπίσουν τρία κρίσιμα μέτωπα:

Η χρηματοδότηση των μικρομεσαίων

Πρώτο καυτό μέτωπο για τις τράπεζες αποτελεί η έμπρακτη μέριμνα για τη χρηματοδότηση των επενδυτικών σχεδίων των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Ελληνική Ενωση Τραπεζών σε ό,τι αφορά τις επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μέχρι τα 2.5 εκατ. ευρώ τα νέα δάνεια διαμορφώνονται σε 949 εκατ. ευρώ.

Ωστόσο οι αριθμοί κρύβουν ένα μυστικό: Οι πιο μικρές επιχειρήσεις εξ αυτών διεκδικούν πολύ λίγα κεφάλαια από την πίτα της χρηματοδότησης και εάν δεν ήταν τα επιδοτούμενα προγράμματα ΕΣΠΑ κ.λπ. δεν θα είχαν σχεδόν καθόλου πρόσβαση στο δανεισμό ακόμη και οι μεγαλύτερες εξ αυτών των επιχειρήσεων. Επιπλέον το μέγεθος αυτό δεν αποτελεί καθαρή πιστωτική επέκταση προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά εκταμιεύσεις μέσα στις οποίες κινούνται και οι αλληλόχρεοι λογαριασμοί.

Η χρηματοδότηση προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελεί ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο για τις ελληνικές τράπεζες καθώς το 2026 ολοκληρώνεται ο κύκλος του RRF και οι μεγάλες επενδύσεις που αυτός προάγει ενώ η ελληνική οικονομία θα συνεχίσει να στηρίζεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις οι οποίες και αυτές θα πρέπει να διαμορφώσουν έναν νέο κύκλο ανάπτυξης.

Ο αρνητικός ρυθμός ανάπτυξης της στεγαστικής πίστης

Δεύτερο καυτό μέτωπο αποτελεί η στεγαστική πίστη η οποία παρουσιάζει αρνητικό ρυθμό ανάπτυξης 0,3%. Η στεγαστική πίστη αποτελεί επίσης ένα σημείο αιχμής για τις τράπεζες με δεδομένο το κοινωνικό πλέον θέμα που προάγει η έλλειψη προσιτής στέγης.

Οι τράπεζες με ενέργειές τους, νέα προγράμματα στεγαστικής πίστης με επιδοτούμενο επιτόκιο (Τράπεζα Πειραιώς) αλλά και τη δημιουργία ηλεκτρονικών πλατφορμών μεσιτείας (Εθνική Τράπεζα, Qualquo) επιχειρούν να δώσουν λύσεις στο πρόβλημα αυτό όσο μπορούν από την πλευρά τους.
Το θέμα ασφαλώς είναι πολύ βαθύτερο αφού δημιουργείται από την έλλειψη διαθέσιμων σπιτιών στην αγορά αλλά και από τους χαμηλούς μισθούς.
Ως προς το έλλειμμα σπιτιών, τράπεζες, servicers και Υπουργείο συζητούν ενδεχόμενες λύσεις που μπορούν να υπάρξουν ώστε να βγουν όσο πιο άμεσα γίνεται περί τα 15.000 σπίτια που υπάρχουν στα χαρτοφυλάκια των τραπεζών και των servicers αλλάζοντας την εικόνα αφού ξεπεραστούν θέματα τακτοποίησης και άλλα που εμποδίζουν τις ενέργειες των τραπεζών.
Η έλλειψη σπιτιών είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίον στο «Σπίτι μου 2» ενώ υπάρχουν εγκρίσεις 0,91 δισ. ευρώ μόνον 78,6 εκατ. ευρώ έχουν εκταμιευτεί.
Ας σημειωθεί πως οι εγκρίσεις αφορούν μόνον την ικανότητα του δανειολήπτη να δανειοδοτηθεί ενώ η εκταμίευση αφορά την υποβολή πλήρους φακέλου.

Το κρίσιμο πρόβλημα του ελβετικού φράγκου

Τρίτο καυτό μέτωπο είναι το θέμα του Ελβετικού Φράγκου για το οποίο το υπουργείο συζητάει λύσεις με τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας. Το θέμα αυτό εμφανίζει μια μεγάλη πολυπλοκότητα καθώς δεν μπορούν να εξαιρεθούν οι μη ευάλωτοι δανειολήπτες ενώ συγχρόνως ακουμπάει τον «Ηρακλή» που φιλοξενεί τιτλοποιήσεις ύψους 5 δισ. περίπου σε ελβετικό φράγκο.
H λύση φαίνεται να περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες δανειοληπτών με και χωρίς εισοδηματικά κριτήρια.

Ο σχεδιασμός θα δίνει τη δυνατότητα στους δανειολήπτες να απαλλαγούν με την απόλυτή συναίνεσή τους από τη δαμόκλειο σπάθη της κυμαινόμενης ισοτιμίας μετατρέποντας τα δάνεια σε ευρώ και προάγοντας ένα haircut των δανείων επιδοτώντας αναλόγως των εισοδημάτων την ισοτιμία.

Η λύση ξεκινάει από εκείνους τους δανειολήπτες που έχουν χαμηλά εισοδηματικά κριτήρια και καταλήγει στην κατηγορία εκείνη που δεν παίζουν ρόλο τα εισοδηματικά κριτήρια.

Το «κούρεμα» προωθείται μέσω της επιδότησης της ισοτιμίας μετατροπής του ελβετικού φράγκου σε ευρώ που ποικίλει αναλόγως των δεδομένων του δανειολήπτη, ενώ παράλληλα επιδοτείται και το επιτόκιο με τα ίδια κριτήρια.

Στην πρώτη κατηγορία τα εισοδηματικά κριτήρια αναπτύσσονται σε ελαφρώς πάνω από 20.000 ευρώ (22.000 ευρώ είναι η πρώτη σκέψη) και σε περιουσία ελαφρώς κάτω των 200.000 ευρώ (περί τα 185.000 ευρώ) , στη δεύτερη κατηγορία τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια θα αυξάνονται κατά 25% και στη συνέχεια, στην επόμενη κατηγορία κατά 50%. Στην τελευταία κατηγορία, την τέταρτη, δεν υπάρχουν εισοδηματικά ή περιουσιακά κριτήρια.

Η επιδότηση της ισοτιμίας που υπολογίζεται την ημέρα που λαμβάνεται η απόφαση για μετατροπή των συγκεκριμένων δανείων σε ευρώ ξεκινάει από 25% για τα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και καταλήγει σε 10% για τα νοικοκυριά που δεν έχουν περιουσιακά κριτήρια.

Το επιτόκιο που θα είναι σταθερό σε όλη τη διάρκεια του εναπομείναντος δανείου θα διαμορφώνεται με βάση τα τρέχοντα δεδομένα σε 20 έως 30 μονάδες βάσης υψηλότερα των βασικών επιτοκίων της ΕΚΤ για τους πιο αδύναμους δανειολήπτες και θα κινείται σε κάτι λιγότερο από το 3% για τους πιο εύπορους από αυτούς.

Το μοντέλο βρίσκεται υπό συζήτηση και αναμένεται να τρέξει σε αλγορίθμους με πραγματικά δεδομένα για να υπολογιστούν οι ζημιές για τράπεζες αλλά και για τον «Ηρακλή».

Ας σημειωθεί πως τα δεδομένα βρίσκονται υπό επεξεργασία και τα κριτήρια ενδέχεται να μεταβληθούν.

Διαβάστε ακόμη: