Σε έκτακτη συνεδρίαση κληθηκε το Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και ο Διευθύνων Σύμβουλος Ηλίας Ξηρουχάκης και αφού πρώτα αξιολογήσουν την εισήγηση του Συμβούλου Bank of America, να δώσουν απαντήσεις στα δύο κρίσιμα ζητήματα που απασχολούν την εγχώρια αλλά και διεθνή επενδυτική κοινότητα τις τελευταίες εβδομάδες.
Το ύψους του προς διάθεση ποσοστού που ελέγχει το ΤΧΣ στην Τράπεζα Πειραιώς, μέσω του placement της ερχόμενης εβδομάδας και φυσικά την τιμή διάθεσης.
Τυπικά το ΤΧΣ θα κληθεί να «επικυρώσει» την κυβερνητική απόφαση για την πλήρη αποεπένδυσή του από την Τράπεζα Πειραιώς μέσω της διάθεσης ακόμη και του 27% που ελέγχει, κάτι για το οποίο το Ταμείο δεν έχει τοποθετηθεί ακόμη επίσημα.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Axianews», το Ταμείο δεν αποκλείεται να κινηθεί σε ένα εύρος ποσοστού διάθεσης, ακολουθώντας την πολιτική αποεπένδυσης που προκρίθηκε στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας, με στόχευση πάντως το πάνω μέρος του εύρους να συγκλίνει με την κυβερνητική επιλογή του 27%.
Όπως εξηγούν πηγές με γνώση της διαδικασίας πρόκειται ουσιαστικά για ένα σπονδυλωτό σχήμα, που θα προβλέπει την διάθεση μέσω της συνδυασμένης διάθεσης (ιδιωτική τοποθέτηση και δημόσια προσφορά) ως το 27%, με μια διάρθρωση π.χ. είτε 20%+7% είτε 22%+5%.
Στη συνέχεια θα επικαιροποιηθεί το Ενημερωτικό Δελτίο που αναμένεται να εγκριθεί από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς νωρίς το πρωί της Δευτέρας, ώστε αργότερα μέσα στην ημέρα να ανοίξει το βιβλίο προσφορών.
Οι δύο τάσεις
Όπως έχει γράψει η «Axianews» στο εσωτερικό του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης έχουν δημιουργηθεί εδώ και μήνες δύο βασικές επενδυτικές τάσεις, σε ότι αφορά την αποεπένδυση στην Τράπεζα Πειραιώς.
Η μία τάση εισηγείται την διάθεση ενός ποσοστού της τάξης του 20 – 22% των μετοχών, προκειμένου το υπόλοιπο 5-7%, να διατεθεί το 2025, σε κάποιο στρατηγικό επενδυτή – διεθνή τράπεζα, όπως συνέβη στην περίπτωση της Unicredit για το 9% της Alpha Bank. Και αυτό γιατί υπάρχει η εκτίμηση ότι τους επόμενους μήνες το ενδιαφέρον των επενδυτών για ελληνικά τραπεζικά assets θα είναι ακόμα μεγαλύτερο ειδικά αν δώσει την επενδυτική βαθμίδα και η Μoodys το 2025 και αναβαθμιστεί το Ελληνικό Χρηματιστήριο.
Η δεύτερη τάση, με την οποία τάσσεται και η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς, προκρίνει τη διάθεση του συνόλου του 27% των μετοχών, σύμφωνα με τα μηνύματα και το ενδιαφέρον που έχει συγκεντρώσει από την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα, και δηλώνει ότι το εγχείρημα έχει εξασφαλισμένη αρκετές φορές υπερκάλυψη.
Ως επιχειρήματα για το πρώτο σενάριο προβάλλονται η αξιοποίηση του θετικού κλίματος στις διεθνείς χρηματαγορές σε συνδυασμό με την ανησυχία για τυχόν επιδείνωση φέτος εν όψει των Ευρωεκλογών τον Ιούνιο και -πολύ περισσότερο- των αμερικανικών εκλογών τον Νοέμβριο.
Την προοπτική αυτή ενισχύει η υψηλή κερδοφορία που ανακοίνωσε η τράπεζα πρόσφατα, στοχεύοντας σε κέρδη ύψους 1 δισ. ευρώ ετησίως για την περίοδο 2024-2026 και η οποία ανοίγει τον δρόμο για τη διανομή μερίσματος ίσου με 25% επί των κερδών του 2024 και της τάξης του 50% ετησίως τη διετία 2025-2026.
Η Τράπεζα Πειραιώς παρουσιάζει το πιο επιτυχημένο story εξυγίανσης πανευρωπαϊκά, με κερδοφορία 800 εκατ. ευρώ για τη χρήση 2023 και βασικούς επιχειρησιακούς στόχους για την τριετία 2024 – 2026, επαναλαμβανόμενη καθαρή κερδοφορία περίπου 1 δισ. ανά έτος, περαιτέρω αύξηση του δείκτη CET1 σε περίπου 15% το 2026, άνοδο των ενήμερων δανείων τουλάχιστον 5% ανά έτος και δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων περίπου 2,5% το 2026.
Η κερδοφορία της Τρ. Πειραιώς θα οδηγήσει σε διανομή για το 2024 του 10% των κερδών του 2023, ενώ στόχος για το μέρισμα του 2025 είναι η διανομή του 25% των κερδών του 2024, με το ποσοστό να ανεβαίνει στο 50% από τα κέρδη του 2025 και μετά.
Η τιμή διάθεσης
Όπως εξηγούν στo Radar έμπειροι τραπεζικοί αναλυτές, το ποσοστό που θα διατεθεί θα επηρεάσει και το εύρος της τιμής που θα προταθεί, καθώς το Ταμείο θα πρέπει να διασφαλίσει ότι, αφενός, το ποσοστό που θα διατεθεί θα απορροφηθεί όλο – κάτι που όλες πληροφορίες επιβεβαιώνουν ότι έχει προεξοφληθεί– αλλά με σημαντική υπερκάλυψη και, αφετέρου, ότι η τιμή διάθεσης δεν θα αποκλίνει σημαντικά από την τρέχουσα τιμή της μετοχής, τουλάχιστον ως προς το ανώτατο εύρος.
Σημειώνεται ότι η διαδικασία του book building προεξοφλεί έκπτωση (discount) σε σχέση με την τιμή που έκλεισε προχθες η μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς, αλλά με δεδομένο ότι το Ταμείο επιδιώκει να μεγιστοποιήσει το όφελος από την αποεπένδυσή του στην τράπεζα, στόχος είναι το discount να περιοριστεί όσο το δυνατόν περισσότερο και πιο συγκεκριμένα στα επίπεδα πέριξ του 5%.
Η διαδικασία θα προβλέπει παράλληλα το άνοιγμα βιβλίου και για το ελληνικό κοινό, με τη διάθεση μετοχών σε θεσμικούς και ιδιώτες επενδυτές, μοντέλο που ακολουθήθηκε στην περίπτωση της Εθνικής με επιτυχία
Σημειώνεται ότι η μετοχή της Πειραιώς έκλεισε την περασμένη Τετάρτη στα 3,868 ευρώ καταγράφοντας μικρές απώλειες την τελευταία εβδομάδα μετά από διαδοχικά ανοδικά σερί τους τελευταίους μήνες.
Η κεφαλαιοποίησή της διαμορφώνεται σήμερα στα επίπεδα των 4,8 δισ. ευρώ ενώ στο δεδομένο ότι το ΤΧΣ θα διαθέσει το σύνολο των μετοχών που έχει στην κατοχή του, δηλαδή 337.599.150 μετοχές, τα έσοδα του ∆ημοσίου μπορεί να φτάσουν έως και 1,3 δισ. ευρώ, ανάλογα πάντα με την τελική τιμή που θα καθορίσει το placement.
Discount της τάξης του 5% θέλουν οι ξένοι
Στην πλειονότητά τους οι αναλυτές εκτιμούν ότι λόγω της μεγάλης ζήτησης που καταγράφεται, η τιμή διάθεσης των μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς θα έχει τελικά μικρό discount, το οποίο πιθανολογείται να είναι της τάξης του 5%.
Μάλιστα, με βάση την εικόνα που έχουν παράγοντες της αγοράς και σε σχέση πάντα με τη ζήτηση, η τιμή θα διάθεσης θα διαμορφωθεί στη ζώνη των 3,70 ευρώ με πιθανές αποκλίσεις ανάλογα με την πορεία που ακολούθησε η μετοχή στη χθεσινή και προχθεσινή συνεδρίαση.
Το Ταμείο πρέπει λογικά να επιδιώξει όσο το δυνατόν χαμηλότερο discount, έναντι της τιμής κλεισίματος της Παρασκευής, ακόμη και εάν τελικά επιλεγεί η διάθεση έως και του συνόλου των μετοχών Πειραιώς.
Αν κρίνουμε από όσα μεταφέρουν στελέχη επενδυτικών τραπεζών, τα ειδικής βαρύτητας ξένα θεσμικά χαρτοφυλάκια (Fidelity, BlackRock, Millenium, Schroeder, Wellington, Fiera κ.ά.) θέλουν ένα discount της τάξης του 5%.
Σημειώνεται ότι η ενσώματη λογιστική αξία της μετοχής στις 31/12/2023 διαμορφώθηκε, βάσει των δημοσιευμένων αποτελεσμάτων, σε 5,08 ευρώ, ενώ βάσει των εκτιμώμενων φετινών κερδών θα διαμορφωθεί σε 5,5 ευρώ στο τέλος της χρονιάς. Επομένως, τιμή διάθεσης πέριξ των 3,7 ευρώ συνεπάγεται p/tbv 2023 της τάξης του 0,73x και p/tbv 2024 0,67x.
Στην περίπτωση τώρα που εκληφθούν ως βάση τα 3,70 ευρώ, τότε η συνολική προσφορά για το 27% των μετοχών αποτιμάται στα 1,25 δισ. ευρώ, ξεπερνώντας την προσφορά για τις μετοχές της Εθνικής που ήταν στα 1,066 δισ. ευρώ.Αν διατεθεί το 20%+ της Πειραιώς, τότε η αξία του placement θα κινηθεί πάνω από τα 925 εκατ. ευρώ.
Με βάση τις αναλύσεις, η μετοχή έχει υπεραποδώσει τον τελευταίο χρόνο έναντι των άλλων τραπεζικών μετοχών, καταγράφοντας άνοδο +168% από τον Ιανουάριο του 2022, όταν δηλαδή βρισκόταν στο 1,44 ευρώ.
Με βάση τις αποτιμήσεις διεθνών οίκων, η τιμήστόχος είναι σταθερά πάνω από τη σημερινή τιμή και σύμφωνα με τις πρόσφατες αποτιμήσεις, δηλαδή αυτές που ακολούθησαν την ανακοίνωση του φιλόδοξου επιχειρηματικού σχεδίου που ανακοίνωσε η διοίκηση της τράπεζας, η μεγαλύτερη τιμή-στόχος με σύσταση «αγορά» έχει τεθεί από την JP Morgan, στα 5,35 ευρώ ανά μετοχή, και η χαμηλότερη από τη Citigroup (με σύσταση επίσης για «αγορά»), στα 4,15 ευρώ ανά μετοχή, επίσης πάνω δηλαδή από την τρέχουσα τιμή.
Υπενθυμίζεται πως στην περίπτωση της Εθνικής Τράπεζας το εύρος της τιμής διάθεσης είχε καθοριστεί μεταξύ 5 και 5,44 ευρώ ανά μετοχή έναντι κλεισίματος 5,46 ευρώ την Παρασκευή, πριν από το άνοιγμα του βιβλίου προσφορών τη Δευτέρα.
Τελικά, μετά το ισχυρό επενδυτικό ενδιαφέρον που οδήγησε στην υπερκάλυψη της προσφοράς κατά 8 φορές και στη διάθεση του 22% της τράπεζας, η τιμή προσφοράς διαμορφώθηκε στα 5,30 ευρώ ανά μετοχή.
Έκτοτε η μετοχή της Εθνικής σημείωσε περαιτέρω άνοδο (+35%) και την περασμένη Τετάρτη έκλεισε στα 7,154 ευρώ.
Κρίσιμες επαφές
Όλη την εβδομάδα που προηγήθηκε, οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι του ΤΧΣ και πιο συγκεκριμένα οι UBS, Goldman Sachs και Bank of America είχαν κρίσιμες διαβουλεύσεις προκειμένου να διερευνήσουν τις προθέσεις των υποψήφιων επενδυτών σε σχέση με την τιμή που είναι διατεθειμένοι να δώσουν για το 27% των μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς.
Από την αξιολόγηση του επενδυτικού ενδιαφέροντος θα αποφασιστεί από το ΤΧΣ και το εύρος τιμής στη συνεδρίαση, δύο ημέρες δηλαδή πριν ανοίξει το βιβλίο προσφορών, τη ∆ευτέρα 4 Μαρτίου.
Πάντως πλειάδα διεθνών funds έχουν καταστήσει σαφή την πρόθεση τους να συμμετάσχουν στο placement και οι πληροφορίες κάνουν ήδη λόγο για σημαντική υπερκάλυψη –ανάλογη με αυτήν της Εθνικής Τράπεζας– από 5 φορές το λιγότερο έως 8 φορές το μέγιστο.
Βασικός μέτοχος ο Πόλσον
Αξίζει να αναφερθεί, πάντως, ότι με τη διάθεση του ποσοστού του ΤΧΣ -είτε 27% είτε μικρότερου- πλειοψηφικός μέτοχος της Τράπεζας Πειραιώς αναδεικνύεται αυτομάτως ο Τζον Πόλσον, ο οποίος διαθέτει σήμερα ποσοστό της τάξης του 18% και όπως ο ίδιος ανέφερε πρόσφατα όχι μόνο δεν πρόκειται να μειώσει τη συμμετοχή του πουλώντας μετοχές στο placement αλλά εμφανίζεται και εν δυνάμει αγοραστής.
Ενδεικτική είναι άλλωστε η πρόσφατη τοποθέτηση του στο Συνέδριο της Capital Link στη Νέα Υόρκη τον περασμένο Δεκέμβριο.
«Νομίζω ότι θα ήταν πολύ νωρίς να βγούμε από την ελληνική αγορά. Πιστεύω ότι υπάρχει πολύ περισσότερο περιθώριο για να “τρέξουμε”. Και στην ουσία, αν δεν είσαι πωλητής, είσαι αγοραστής», τόνισε ο κ. Πόλσον. Παράλληλα, υπογράμμισε τις μεγάλες προοπτικές της μετοχής της Τράπεζας Πειραιώς, παρά τη μεγάλη άνοδο που έχει σημειώσει.
Όπως επισήμανε ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής, παρά την μεγάλη άνοδο της μετοχής διαπραγματεύεται μόλις 4,4 φορές τα κέρδη και στο 50% της λογιστικής της αξίας, αποτίμηση που αντιστοιχεί στο μισό της αποτίμησης που απολαμβάνει μια μέση τράπεζα στις ΗΠΑ».
Παράγοντες του κυβερνητικού οικονομικού επιτελείου επισημαίνουν ότι ο Αμερικανός μεγαλοεπενδυτής Τζον Πόλσον ενδιαφέρεται ενδεχομένως να αυξήσει τη συμμετοχή του, αγοράζοντας μέρος του πακέτου που θα διαθέσει το ΤΧΣ. Αυτό όμως “δεν θα ήταν η καλύτερη δυνατή εξέλιξη” για την Τράπεζα Πειραιώς, καθώς ο Πόλσον είναι επενδυτής μεσομακροπρόθεσμου ορίζοντα και όχι τραπεζίτης. Η επενδυτική λογική υπαγορεύσει ότι θα πουλήσει, όταν βρει ευκαιρία να φύγει με ικανοποιητικό κέρδος.
Κατά την άποψη κυβερνητικών παραγόντων, την οποία συμμερίζονται και στελέχη του ΤΧΣ, οι λύσεις που διασφαλίζουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της Τράπεζας Πειραιώς είναι η συμμετοχή είτε στρατηγικού επενδυτή από τον τραπεζικό χώρο, με ενεργό συμμετοχή και εμπειρία στον τομέα χρηματοπιστωτικών εργασιών είτε η συμμετοχή πολλών μικρότερων μακροπρόθεσμων μετόχων.
Προς το παρόν, υποψήφιος στρατηγικός επενδυτής με αυτό το προφίλ και παρά τις πληροφορίες που κατά καιρούς κυκλοφορούν στην αγορά, δεν υπάρχει. Οι επαφές με διεθνείς χρηματοπιστωτικούς ομίλους συνεχίζονται και μάλιστα με έντονο ενδιαφέρον.
Δεύτερος μεγαλομέτοχος είναι το ιταλικό fund Helikon, που σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Χρηματιστηρίου, κατέχει το 9,38% των μετοχών της Τράπεζας Πειραιώς.
Με δεδομένο ότι τους τελευταίους μήνες καταγράφεται έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον για ελληνικά assets και την περίπτωση του Helikon εκτιμάται ότι η στρατηγική του περιλαμβάνει κινήσεις διατήρησης του ποσοστό του παρά το γεγονός ότι κατατάσσεται στα επιθετικά hedgefunds.
Άλλωστε στο ραντάρ των ιταλικών κεφαλαίων βρέθηκε η Alpha Bank με την εξαγορά του 9% από την UniCredit, αρκετές ελληνικές εισηγμένες όπου το Helikon έχει επενδύσει σχεδόν το σύνολο του ενεργητικού του και πρόσφατα η σημαντικότερη εταιρεία επικοινωνίας V&O όπου εξαγοράστηκε από την Sec Newgate. Υπήρξαν και άλλες περιπτώσεις όπου το ιταλικό επενδυτικό ενδιαφέρον ήταν ζωηρό όπως της Intesa Sanpaolo που έπαιξε για την Τράπεζα Πειραιώς και της ION που είχε κάνει πρόταση για το 27%.