Λίγες μέρες αφότου απείλησε κατά την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία όποιον τολμήσει να παρέμβει με «συνέπειες μεγαλύτερες απ’ όσες έχει δει στην ιστορία του» ο Πούτιν επικαλούμενος επιθετικές δηλώσεις από μέρους ηγετών κρατών μελών του ΝΑΤΟ έθεσε σε συναγερμό τις ρωσικές δυνάμεις αποτροπής, δηλαδή εκείνες που περιλαμβάνουν τα πυρηνικά όπλα.

Αλλά πόσα και τι είδους πυρηνικά διαθέτει το οπλοστάσιο της Ρωσίας;

Πυρηνικές κεφαλές

Απόθεμα: 4.447

Βεληνεκές: 18.000 χλμ

Ισχύς: 550 κιλοτόνοι

Αν και παραμένει κρατικό μυστικό ο αριθμός των πυρηνικών κεφαλών της Ρωσίας, σύμφωνα με εκτίμηση του Bulletin of the Atomic Scientists, η Μόσχα έχει αναπτύξει 1.588 κεφαλές σε βαλλιστικούς πυραύλους και βάσεις στρατηγικών βομβαρδιστικών κι έχει σχεδόν άλλες 3.000 σε εφεδρεία.

Η Ρωσία έχει επενδύσει σε διάφορους τρόπους για να μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτές τις κεφαλές, περιλαμβανομένων χερσαίων βαλλιστικών πυραύλων, πυραύλων που εκτοξεύονται από υποβρύχια, βόμβες και πυραύλους που θα μπορούσαν να εκτοξευθούν από αεροσκάφη. Μέχρι σήμερα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί πυρηνικά όπλα ουδέποτε στην Ιστορία, πριν εκείνων που έριξαν οι ΗΠΑ στο Ναγκασάκι και τη Χιροσίμα στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής Άμυνας του Bρετανικού Κοινοβουλίου, Τομπάιας Έλγουντ, είπε στο BBC ότι στο «χειρότερο σενάριο», ο Πούτιν θα μπορούσε να αναπτύξει ελαφρά τακτικά πυρηνικά όπλα εάν οι δυνάμεις του αποτύχουν να σημειώσουν σημαντική πρόοδο στα πεδία των μαχών στην Ουκρανία, ή αν υποστούν βαριές απώλειες. Και κάλεσε τους δυτικούς συμμάχους να σκεφτούν από τώρα πώς θα απαντήσουν εάν οι Ρώσοι χρησιμοποιήσουν αντισυμβατικά όπλα. Ο Ουκρανός ΥΠ ΕΞ Ντμίτρο Κουλεμπα είπε ότι ένα πυρηνικό πλήυγμα θα ήταν «καταστροφή για την υφήλιο».

Το οπλοστάσιο της Ρωσίας – Πύραυλοι κρουζ Kalibr

Βεληνεκές: 2.400 χλμ

Βάρος: 2,3 τόνοι

Οι Kalibr είναι πύραυλοι κρουζ μεγάλου βεληνεκούς που ανέπτυξε η Ρωσία ως απάντηση στους αμερικανικούς Tomahawk. Mε μήκος περίπου 10 μ. βάρος έως 2,3 τόνους και με ισχυρή εκρηκτική ή θερμοπυρηνική κεφαλή βάρους μισού τόνοι οι Kalibr είναι το όπλο που επιστρατεύει η Ρωσία για πλήγματα ακριβείας κατά εχθρικών στόχων.

Οι πύραυλοι αυτοί αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του 1990 και χρησιμοποιήθηκαν για πρώτη φορά κατά στόχων το 2015. Οι Kalibr μπορούν να εκτοξευθούν από πλοία, υποβρύχια ή χερσαίες δυνάμεις – ενώ πιστεύεται ότι βρίσκονται στο στάδιο της παραγωγής και εκδόσεις που εκτοξεύονται από αεροσκάφη. Εικόνες από την Οδησσό στη νοτιοδυτική γωνία της Ουκρανίας την περασμένη εβδομάδα έδειξαν μια αποθήκη να καταστρέφεται από πύραυλο Kalibr της Ρωσίας.

Ο «Πατέρας όλων των βομβών»

Τύπος: Θερμοβαρικό όπλο

Ισχύς: 44 τόνοι TNT

Οι φόβοι για τη χρήση θερμοβαρικών όπλων – που εξαϋλώνουν τους ανθρώπους και συνθλίβουν τα εσωτερικά όργανα – εντείνονται μετά τις δηλώσεις της Ουκρανής πρέσβειρας στις ΗΠΑ Οξάνας Μαρκάροβα, σύμφωνα με την οποία οι εισβολείς ήδη χρησιμοποίησαν μια τέτοια βόμβα χθες στην πόλη Οκτίρκα της Ουκρανίας.

Το θερμοβαρικό όπλο, γνωστό και ως βόμβα αερολύματος είναι ένα πυρομαχικό δύο σταδίων. Η φόρτιση πρώτου σταδίου διανέμει ένα αερόλυμα που αποτελείται από πολύ λεπτό υλικό – από ένα καύσιμο με βάση τον άνθρακα έως μικροσκοπικά σωματίδια μετάλλου. Μια δεύτερη φόρτιση αναφλέγει αυτό το σύννεφο, δημιουργώντας μια μπάλα φωτιάς, ένα τεράστιο ωστικό κύμα και ένα κενό καθώς απορροφά όλο το οξυγόνο που την περιβάλλει. Θερμοβαρική βόμβα χρησιμοποίησαν οι ΗΠΑ στο Αφγανιστάν το 2017. Ζύγιζε περί τους 10,5 τόνους και άφησε πίσω της έναν κρατήρα διαμέτρου 300 μέτρων όταν εξερράγη δύο μέτρα πάνω από το έδαφος.

Θερμοβαρικά όπλα αναπτύχθηκαν από ΗΠΑ και ΕΣΣΔ τη δεκαετία του 1960. Το 2008 η Ρωσία προχώρησε στη δοκιμή του μεγαλύτερου θερμοβαρικού όπλου που κατασκευάστηκε ποτέ παράγοντας έκρηξη ισχύος 399 τόνων.

Το οπλοστάσιο της Ρωσίας – ΤΟSD-1 Buratino

Σύμφωνα με αναφορές η Ρωσία χρησιμοποιεί ήδη ένα σύστημα θερμοβαρικών ρουκετών, ονόματι TOS-1 Buratino,

Τύπος: Θερμοβαρικό όπλο

Διαμέτρημα: 220 χιλιοστά

Ζώνη έκρηξης: 300 μ.

Το TOS-1 Buratino είναι ένα σύστημα πολλαπλών εκτοξευτών πυραύλων που εκτοξεύει «θερμοβαρικούς» πυραύλους, οι οποίοι, όταν εκρήγνυνται, καταναλώνουν όλο το οξυγόνο στη ζώνη έκρηξης, σκοτώνοντας όλους όσοι βρίσκονται στην περιοχή. Τα θύματα μπορεί να φαίνεται ότι δεν έχουν ορατούς εξωτερικούς τραυματισμούς, αλλά έχουν υποστεί τεράστιες εσωτερικές βλάβες. Το όπλο αυτό μεταφέρεται με άρμα μάχης T-72 της σοβιετικής εποχής με τον κύριο πυργίσκο αφαιρεμένο και στη θέση του ένα σύστημα εκτοξευτή ρουκετών που περιέχει 30 πυραύλους 8,5 ιντσών. Το σύστημα αναπτύχθηκε στα μέσα της δεκαετίας του 1980 και οι μη κατευθυνόμενοι πύραυλοι έχουν βεληνεκές άνω των τριών χλμ.

Τsar Bomba

Τύπος: Θερμοπυρηνικό όπλο

Α΄δοκιμή: 1961

Μήκος: 7,92 μ.

Η Tsar Bomba, επισήμως γνωστή ως RDS-220 ήταν η μεγαλύτερη πυρηνική βόμβα που κατασκευάστηκε ποτέ και αναπτύχθηκε στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου σε απάντηση των αμερικανικών θερμοπυρηνικών όπλων.

Το 1954 οι ΗΠΑ προχώρησαν στη δοκιμή της μεγαλύτερης θερμοπυρηνικής βόμβας, της Castle Bravo στις Νήσους Μάρσαλ με ισχύ 15 μεγατόνων. Η ΕΣΣΔ έσπευσε να αναπτύξει ακόμη μεγαλύτερη και το 1961 έφτιαξε την Tsar Bomba, στη δοκιμή της οποίας προχώρησε τον Οκτώβριο της ίδιας χρονιάς στη Θάλασσα του Μπάρεντς. Σύμφωνα με βρετανικά ΜΜΕ αν έπεφτε μια τέτοια βόμβα στην καρδιά του Λονδίνου, η έκρηξη και το ωστικό κύμα θα εξαφάνιζαν τη βρετανική πρωτεύουσα από το χάρτη. Η έκρηξη από τη δοκιμή της Tsar Bomba προκάλεσε σεισμό 5 Ρίχτερ, που κατέγραψαν σεισμολογικά ινστιτούτα ανά την υφήλιο.

Δύο χρόνια αργότερα ΗΠΑ, Βρετανία και ΕΣΣΔ υπέγραψαν τη Συνθήκη Μερικής Απαγόρευσης Πυρηνικών Δοκιμών, που απαγόρευε τη διεξαγωγή τους στην ατμόσφαιρα, το διάστημα και υποβρυχί9ως και τις περιόριζε υπογείως. Ωστόσο, σύμφωνα με το National World, το 2015 προέκυψαν πληροφορίες ότι η Ρωσία ενδεχομένως ανέπτυσσε μια νέα πυρηνική τορπίλη, έως και 100 μεγατόνων – διπλάσιας ισχύος σε σύγκριση με την Tsar Bomba. Το Status-6 Ocean Multipurpose System πιστεύεται ότι σχεδιάστηκε για να δημιουργεί ένα τεράστιο ραδιενεργό τσουνάμι που θα σαρώνει τις παράκτιες εχθρικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Η δημιουργία του συστήματος αυτού δεν έχει επιβεβαιωθεί, αλλά το 2018 στην ομιλία του για την Κατάσταση του Έθνους ο Πούτιν ισχυρίστηκε ότι η Ρωσία έχει πλέον στην κατοχή της αρκετές νέες κατηγορίες πυρηνικών όπλων.