Χαμηλό παραμένει το εξαγωγικό αποτύπωμα της πλειονότητας των ελληνικών επιχειρήσεων και κυρίως των μικρομεσαίων, παρά το γεγονός ότι σε σύγκριση με το 2019, την τελευταία προ COVID-19 χρονιά, έχουν αυξηθεί οι επιχειρήσεις των οποίων τα προϊόντα πωλούνται και εκτός ελληνικών συνόρων.
Την ίδια ώρα διαπιστώνεται ότι οι διαδοχικές κρίσεις των τελευταίων ετών, αν και οδήγησαν συνολικά σε αύξηση των ελληνικών εξαγωγών, διεύρυναν το χάσμα μεταξύ των πολύ μικρών και των μεγάλων επιχειρήσεων, με τις πρώτες να συμμετέχουν λιγότερο.
Είναι χαρακτηριστικό ότι σχεδόν το 53% των ελληνικών εξαγωγών έγινε από τις μεγάλες επιχειρήσεις, με πάνω από 250 άτομα προσωπικό και μάλιστα σχεδόν το 30% των συνολικών εξαγωγών της Ελλάδας το 2022 πραγματοποιήθηκε από μόλις 5 επιχειρήσεις.
Πρόκειται για τις Μοtor Oil, Elvalhalcor, Ελινοϊλ, Boehringer Ingelheim Hellas, Mytilineos.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), το 2022 πραγματοποίησαν εξαγωγές συνολικής αξίας 51,75 δισ. ευρώ 19.154 επιχειρήσεις.
Το 72,3% (37,39 δισ. ευρώ) πραγματοποιήθηκε από επιχειρήσεις των τομέων οικονομικής δραστηριότητας «Μεταποίησης», «Παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου, ατμού και κλιματισμού», «Παροχής νερού, επεξεργασίας λυμάτων, διαχείρισης αποβλήτων και δραστηριοτήτων εξυγίανσης» και «Ορυχείων και λατομείων».
Το 21,9% (11,32 δισ. ευρώ) της συνολικής αξίας των εξαγωγών πραγματοποιήθηκε από επιχειρήσεις του τομέα «Χονδρικού και λιανικού εμπορίου, επισκευής μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσικλετών».
Το 5,8% (3,03 δισ. ευρώ) της συνολικής αξίας των εξαγωγών πραγματοποιήθηκε από επιχειρήσεις των τομέων «Γεωργίας, δασοκομίας και αλιείας», «Κατασκευών» και «Λοιπών υπηρεσιών» (πλην χονδρικού και λιανικού εμπορίου κ.λπ.).
Από την ανάλυση της κατανομής των επιχειρήσεων με βάση το μέγεθος της αξίας των συναλλαγών που διενήργησαν, όσον αφορά τις εξαγωγές, το 29,6% της συνολικής αξίας των εξαγωγών πραγματοποιήθηκε από 5 συνολικά επιχειρήσεις, το 53,4% από 50 συνολικά επιχειρήσεις, το δε 86% πραγματοποιήθηκε από 1.000 επιχειρήσεις.
Στον αντίποδα, οι πολύ μικρές επιχειρήσεις, αν και πολύ περισσότερες, είχαν τη μικρότερη συμμετοχή στη συνολική αξία των ελληνικών εξαγωγών. Ειδικότερα, εξαγωγές το 2022 πραγματοποίησαν 11.415 πολύ μικρές επιχειρήσεις που απασχολούν έως 9 άτομα προσωπικό.
Η συνολική αξία των εξαγωγών αυτών των επιχειρήσεων ήταν 4,11 δισ. ευρώ ή μόλις το 7,9% του συνόλου των εξαγωγών το 2022.
Το αντίστοιχο ποσοστό το 2019 ήταν 7,6%, με τη διαφορά ότι τότε είχαν κάνει εξαγωγές 10.743 πολύ μικρές επιχειρήσεις, ενώ το 2014, εν μέσω κρίσης και σε μια περίοδο που οι εξαγωγές αποτέλεσαν ένα από τα ελάχιστα «σωσίβια» των ελληνικών επιχειρήσεων και εν γένει της ελληνικής οικονομίας, η συμβολή των πολύ μικρών επιχειρήσεων στην αξία των συνολικών εξαγωγών ήταν 10,2%. Θα πρέπει να σημειωθεί, ωστόσο, ότι τότε εξαγωγές είχαν πραγματοποιήσει 9.434 επιχειρήσεις.
Από τη διαχρονική εξέταση των στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ προκύπτει ότι οι επιχειρήσεις που έχουν ενισχύσει την εξωστρέφειά τους στο πέρασμα των ετών είναι οι μεσαίου μεγέθους και δη των κατηγοριών που απασχολούν από 1049 άτομα και από 50 έως 249 άτομα.
Οι επιχειρήσεις με 10-49 άτομα προσωπικό (στην ουσία οι μικρομεσαίες) συνέβαλαν στη συνολική αξία των εξαγωγών το 2022 κατά 13,8% έναντι 12,3% το 2019 και 13% το 2014. Οι επιχειρήσεις με προσωπικό από 50 έως 249 άτομα πραγματοποίησαν το 2022 το 21,7% των ελληνικών εξαγωγών έναντι ποσοστού 20,1% το 2019 και 20,9% το 2014.