Τι είναι η «πρωτοβουλία των τριών θαλασσών» που προωθούν οι Αμερικάνοι και περνάει απο την Ελλάδα

Οι Αμερικάνοι προωθούν αναφανδόν την πρωτοβουλία των «Τριών Θαλασσών» ισχυροποιώντας την Ελλάδα μέσα από πιο ενεργό ρόλο της χώρας μας αλλά και ειδικότερα της ΔΕΗ στην ΝΑ Ευρώπη.

Είναι ξεκάθαρος ο στόχος που έχει θέσει η Ουάσινγκτον, να δημιουργήσει ένα ισχυρό ενεργειακό (άρα και πολιτικό) άξονα κατά μήκος της Ρωσίας αλλά και νοτιότερα, που θα ξεκινά από τη Βαλτική και θα φθάνει στην Ερυθρά Θάλασσα. Το θεωρούν ως βασική αντίδραση (κάτι σαν επιθετική άμυνα στο ποδόσφαιρο) «στη ρωσική απειλή που παραμένει κορυφαία» όπως λένε αμερικανοί διπλωμάτες.

Στο πλαίσιο αυτό βλέπουν με πολύ θετικό τρόπο τη διείσδυση της ΔΕΗ που σχεδιάζει ο Γιώργος Στάσης στα Βαλκάνια.

Όπως λένε και στην αμερικανική Πρεσβεία στην Αθήνα «ο όμιλος θα μπορούσε να παίξει έναν ακόμη πιο ενεργό ρόλο, όχι μόνο στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, αλλά και ευρύτερα στην ΝΑ Ευρώπη».

Η αναφορά στην ανάρτηση του Προέδρου και Διευθύνοντος της ΔΕΗ Γιώργου Στάση, μετά τη συνάντηση του με τον αμερικανό υφυπουργό Ενέργειας (και πρώην Πρέσβη στην Αθήνα, να μην ξεχνιόμαστε) Τζέφρι Πάιατ, τόσο στα Βαλκάνια, όσο συνολικά στην ΝΑ Μεσόγειο και στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών», (Three Seas Initiatives), έγινε με συγκεκριμένο σκοπό.

Τα αποτελέσματα προ φόρων διαμορφώθηκαν σε κέρδη €1,9 εκατ., ενώ εκείνα μετά από φόρους διαμορφώθηκαν σε ζημίες €11,1 εκατ. το α' εξάμηνο 2022

Τι είναι η «πρωτοβουλία των τριών θαλασσών»

Πρόκειται για κοινή διακήρυξη 13 χωρών που βρέχονται από τη Βαλτική, τον Εύξεινο και την Αδριατική, με στόχο να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις από την ΕΕ και τις ΗΠΑ στους τομείς των οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών, της οικονομίας, των ενεργειακών υποδομών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, της ανάπτυξης οπτικών ινών και όλων όσων απαιτούνται για την εκκίνηση τηλεπικοινωνιακών δικτύων 5G.

Έχουν συνυπογράψει Αυστρία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Εσθονία, Κροατία, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Τσεχία, ενώ στην τελευταία σύνοδο στο Βουκουρέστι, τον Σεπτέμβριο του 2023, πήραν δικαίωμα ένταξης η Ουκρανία και η Μολδαβία, κάτι που επιδίωκαν ασμένως οι Αμερικανοί.

Υπάρχει ήδη ο στρατηγικός διάδρομος Ελλάδα- Βουλγαρία- Ρουμανία με αγορά, κοντά στα 40 εκατομμύρια, δίχως περιορισμούς στις διασυνοριακές συναλλαγές λόγω ΕΕ.

Επίσης οι διεθνείς διασυνδέσεις της Ρουμανίας με την Ουγγαρία, τη Σερβία, την Ουκρανία και τη Μολδαβία είναι μεγάλη ευκαιρία επέκτασης.

Πρόσφατα το Βουκουρέστι ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει μια νέα διεθνή διασύνδεση, ύψους 3 δις ευρώ με την Ουγγαρία.

Οι Αμερικανοί, επαναλαμβάνουμε, έχουν αγκαλιάσει την «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών» και την στηρίζουν διαρκώς ώστε να αποτελεί μόνιμο αντίβαρο στη Ρωσία και να μειώσει την εξάρτηση πολλών χωρών από το ρωσικό αέριο.

«Θα υποστηρίξουμε θερμά τις πρωτοβουλίες με έργα, που θα επιτρέψουν τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και ομίλους που είναι σε θέση να παίξουν ρόλο μέσω της μεταφοράς καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας από τον Νότο προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη σε μια αγορά που αντιστοιχεί περίπου στο 25% της επιφάνειας και του πληθυσμού της ΕΕ» λέει πηγή της αμερικανικής Πρεσβείας στην Αθήνα, αντανακλώντας ξεκάθαρα τους σχεδιασμούς της Ουάσινγκτον και συνεχίζει: «δημιουργούνται μεγάλες ευκαιρίες πχ για τη ΔΕΗ να κάνει trading σε καλές τιμές σε όλο αυτό τον άξονα των ‘Τριών Θαλασσών’ και εμείς βλέπουμε πολύ θετικά αυτή την ευκαιρία».

«Ξαναγράφουμε» το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα

Τα δυτικά βαλκάνια και οι «τρεις θάλασσες»

Μέχρι στιγμής τα Δυτικά Βαλκάνια (Σερβία, Σκόπια, Αλβανία, Μαυροβούνιο, Κόσσοβο, Βοσνία) δεν συμμετέχουν ακόμη στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών», αλλά ο αμερικανο-ελληνικός άξονας με τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και εφοδιασμού συμπεριλαμβάνεται μόνιμα στον διμερή Στρατηγικό Διάλογο.

Ακριβώς το ίδιο έγινε στον 5ο γύρο που διεξήχθη τις προηγούμενες ημέρες στην Ουάσινγκτον – καθώς η αμερικανική πλευρά θεωρεί ότι η Αθήνα μπορεί να κινηθεί ακόμη πιο δυναμικά στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων.

Ποια σχέδια παρουσίασε ο Γιώργος Στάσσης της ΔΕΗ στον Τζέφρεϊ Παϊαττ

Τα σχέδια της ΔΕΗ για διείσδυση στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και το σχέδιο μετασχηματισμού της επιχείρησης παρουσίασε ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσης στον βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών για τους ενεργειακούς πόρους στο υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, πρέσβη Geoffrey Pyatt, με τον οποίο συναντήθηκε στην Ουάσινγκτον.

Η ΔΕΗ έχει ήδη ολοκληρώσει την εξαγορά της ENEL Ρουμανίας που περιλαμβάνει δίκτυα, τη δραστηριότητα της προμήθειας και μονάδες ΑΠΕ, ενώ στο νέο επιχειρησιακό σχέδιο που παρουσιάστηκε πρόσφατα περιλαμβάνεται η επέκταση και στην αγορά της Βουλγαρίας ή/και την ευρύτερη περιοχή, όπου ο όμιλος αποσκοπεί να έχει 1,1 GW εγκατεστημένης ισχύος μέχρι το 2030.

Ο ενεργειακός διάδρομος εξασφαλίζει συνέργειες στην παραγωγή από ανανεώσιμες πηγές και ευκαιρίες για διασυνοριακό εμπόριο ηλεκτρικής ενέργειας, ενώ αποτελεί σημαντικό κρίκο στο σκέλος της ενέργειας για την Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών στην οποία εντάχθηκε πρόσφατα η χώρα μας και αποτελεί πρότζεκτ συνεργασίας των χωρών μεταξύ της Βαλτικής, της Αδριατικής και της Μαύρης Θάλασσας.

Όπως ανέφεραν πηγές της ΔΕΗ, «η διείσδυση της επιχείρησης στην περιοχή θεωρείται από τον αμερικανικό παράγοντα ως στοιχείο που μειώνει το ρίσκο και διευκολύνει τη μετάβαση των ενεργειακών συστημάτων των χωρών της περιοχής στην επόμενη ημέρα που περιλαμβάνει περισσότερες ΑΠΕ και σαφώς μικρότερη εξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο».

Ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης ανέφερε: «Είχα τη χαρά να συναντηθώ με τον Πρέσβη Geoffrey Pyatt Βοηθό Υφυπουργό Εξωτερικών για τους Ενεργειακούς Πόρους στο Υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ, και να του παρουσιάσω το σχέδιο μετασχηματισμού της ΔΕΗ, και την περιφερειοποίησή της στην περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων και της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Τον ενημέρωσα για τα σχέδια ενεργειακής μετάβασης, τις νέες επενδύσεις καθαρής και ευέλικτης παραγωγής στην Ελλάδα, Ρουμανία, Βουλγαρία και την υπόλοιπη Περιφέρεια, καθώς και για τον σημαντικό ρόλο της ΔΕΗ Α.Ε. όσον αφορά την επέκταση των ενεργειακών διαδρόμων των περιοχών και την Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών».

DELPHI FORUM VIII: Τράπεζες και μη εξυπηρετούμενα δάνεια

Το φόρουμ των Δελφών πήγε Ουάσιγκτον

Συνολικά το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών «μεταφέρθηκε» στην Ουάσιγκτον και οι πρωταγωνιστές των εξελίξεων της Ανατολικής Μεσογείου πήραν θέση σε όλα τα σοβαρά γεωπολιτικά θέματα της περιοχής.

Το 5ο Southeast Europe & East Med ασχολήθηκε με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις και τις εξελίξεις στην περιοχή, με παρεμβάσεις από ηγέτες από τον διπλωματικό, τον πολιτικό και επιχειρηματικό στίβο, αλλά και μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας και θεσμικούς παράγοντες.

Μεγάλο ενδιαφέρον είχε η συζήτηση για τη γεωπολιτική της ενέργειας και τους νέους χάρτες που διαμορφώνονται μεταξύ των Deputy Assistant Secretary, Kimberly Harrington, Γενικού Γραμματέα του East Med Gas Forum, Osama Mobarez, του Jonathan Cohen από το Royal United Services Institute και του Προέδρου και CEO της ΔΕΗ, Γιώργου Στάσση.

Για την αυξανόμενη σημασία του Αιγαίου και την προσθήκη του ελληνικού πελάγους στο Three Seas Initiative μίλησαν η Πρέσβης της Ελλάδας στις ΗΠΑ, Αικατερίνη Νασίκα, με πρέσβεις από χώρες της ΕΕ στις ΗΠΑ.

Στην επόμενη ευρωπαϊκή και περιφερειακή ημέρα στις ενεργειακές υποδομές και τη συνδεσιμότητα αναφέρθηκαν οι Πρέσβεις της Μολδαβίας ΗΠΑ, Viorel Ursu, με την Chief Corporate Affairs & Communication Officer της MYTILINEOS, Βίβιαν Μπουζάλη και τον εκτελεστικό διευθυντή της BULGARTRANSGAZ, Vladimir Malinov, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρέμβαση του Antonio Taquis της Panama Shipping Agency σχετικά με τη σημασία της ελληνικής ναυτιλίας σε Βόρεια και Νότια Αμερική.

Επίσης συζήτησαν ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Δημήτρης Καιρίδης και η Υφυπουργός Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου.

Παρεμβάσεις έκαναν ο Assistant Secretary του Υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ, James O’Brien, o Deputy Assistant Secretary, Joshua Huck, ο Πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα, George J Tsunis, ο Γερουσιαστής, Chris Van Hollen και η βουλευτής του Κογκρέσου, Nicole Malliotakis.

Για τα Δυτικά Βαλκάνια και το ευρωπαϊκό σχέδιο ανάπτυξής τους μίλησαν ο Υπουργός Οικονομικών της Βουλγαρίας, Assen Vassilev, o Deputy Assistant Secretary, Gabriel Escobar και Διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης, Angelina Eichhorst, αλλά και ο πρόεδρος της GBS Bulgaria, Kalin Peshov και ο διπλωματικός σύμβουλος του προέδρου του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Ευάγγελος Καλπαδάκης.

Τέλος για τη στρατηγική σημασία των ελληνοαμερικανικών, οικονομικών σχέσεων συζήτησαν η Γενική Γραμματέας Ιδιωτικών Επενδύσεων, Βίκυ Λοΐζου, ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, Νίκος Βέττας ο διευθυντής διεθνών επιχειρήσεων της MYTILINEOS, Κωνσταντίνος Μπίκας και ο Αντιπρόεδρος της Philip Morris International για τη ΝΑ Ευρώπη, Χρήστος Χαρπαντίδης.