Ο Άξονας 4.7 του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και την προώθηση ιδιωτικών επενδύσεων και εξαγωγών, πέραν των προβλεπόμενων διοικητικών μεταρρυθμίσεων, περιλαμβάνει ως μια ιδιαίτερα σημαντική μεταρρύθμιση/επένδυση για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας, τη δημιουργία του πλαισίου και την παροχή των δανείων για τη χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων.
Η Ελλάδα δικαιούται να αντλήσει από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας δάνεια ύψους 12,7 δισ. ευρώ. Μέσω του Εθνικού Σχεδίου, η Ελλάδα σκοπεύει να αξιοποιήσει το σύνολο αυτών των δανειακών κεφαλαίων προκειμένου να προωθήσει και να χρηματοδοτήσει τις επιπρόσθετες μεταρρυθμίσεις και σημαντικές επενδύσεις και έτσι να περιορίσει:
(α) Το πολύ μεγάλο παραγωγικό κενό (output gap) της οικονομίας που το 2020 ανήλθε σε περίπου 12,3%13,
(β) Το εξαιρετικά χαμηλό επίπεδο επενδύσεων που χαρακτηρίζει την ελληνική οικονομία κατά την τελευταία δεκαετία – ενδεικτικά, το 2019 οι επενδύσεις έφτασαν το 10,1% του ΑΕΠ στην Ελλάδα σε σύγκριση με το 21,4% του μέσου όρου της ευρωζώνης,
(γ) το σημαντικά υψηλότερο κόστος δανεισμού των ελληνικών επιχειρήσεων σε σχέση με τον μέσο όρο της EE.
Περισσότερο από το 70% του συνολικού επενδυτικού κενού στην Ελλάδα αφορά υστέρηση σε επιχειρηματικές επενδύσεις, γεγονός που καταδεικνύει την ύπαρξη σημαντικών επενδυτικών ευκαιριών στον ιδιωτικό τομέα. Ως εκ τούτου, η άμεση αξιοποίηση των δανείων του Εθνικού Σχεδίου για χρηματοδότηση ιδιωτικών επενδύσεων, αναμένεται να ενισχύσει σημαντικά την παραγωγική ανάπτυξη, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και την οικονομική και κοινωνική συνοχή της Ελλάδας.
Για την επίτευξη του παραπάνω στόχου, είναι απαραίτητη η υλοποίηση μιας σειράς μεταρρυθμίσεων. Τα δομικά χαμηλά ποσοστά παραγωγικών επενδύσεων, πέραν της χρηματοδότησης, συσχετίζονται άμεσα και με θεσμικά εμπόδια, όπως τα ρυθμιστικά βάρη, γραφειοκρατικές διαδικασίες στις συναλλαγές δημόσιας διοίκησης και επιχειρήσεων, καθυστερήσεις στην απονομή δικαιοσύνης, κ.ά. στοιχεία που προκαλούν αντικίνητρα για τις επενδύσεις αυτές.
Οι προωθούμενες σημαντικές επενδύσεις αφορούν ιδιωτικές πρωτοβουλίες συγχρηματοδοτούμενες (τουλάχιστον κατά 50%) με τα ίδια κεφάλαια των επενδυτών και δάνεια προερχόμενα από το εγχώριο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ή/και Ευρωπαϊκούς Χρηματοπιστωτικούς Θεσμούς (ΕΤΕπ-Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ΕΤΑΑ-Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης) και αφορούν επιχειρηματικές προτάσεις που προωθούν την πράσινη και ψηφιακή μετάβαση, καθώς και την καινοτομία, τις οικονομίες κλίμακος και τις υψηλότερες εξαγωγές.
Τα δάνεια θα κατευθυνθούν σε επενδύσεις που εμπίπτουν σε πέντε κατηγορίες:
α) ψηφιακός μετασχηματισμός,
β) πράσινη μετάβαση, γ) εξωστρέφεια,
δ) ανάπτυξη οικονομιών κλίμακας μέσω συνεργασιών, εξαγορών και συγχωνεύσεων,
ε) καινοτομία – έρευνα & ανάπτυξη.
Τα κύρια χαρακτηριστικά των δανείων είναι:
α) η άμεση διεκπεραίωση χωρίς περιττές γραφειοκρατικές παρεμβάσεις στην επιλογή και χρηματοδότηση των έργων,
β) η παροχή τους αποκλειστικά με κριτήρια της αγοράς, μέσω της αξιολόγησης αυτών από τα συνεργαζόμενα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και πιστοποίησης της πλήρωσης των κριτηρίων επιλεξιμότητας και από ανεξάρτητους φορείς που λειτουργούν για λογαριασμό του δημοσίου
γ) η μέγιστη κρατική χρηματοδότηση στο 50% της αξίας της κάθε επένδυσης, μειώνοντας σημαντικά το κεφαλαιακό κόστος των επενδυτών,
δ) η χρηματοδοτική συμμετοχή τραπεζών και επενδυτών κατά τουλάχιστον 30% και 20% αντιστοίχως. Τα δάνεια, βάσει των ανωτέρω συγκεκριμένων κατευθυντηρίων αρχών που θα εμπεριέχονται στο πλαίσιο τους, θα κατευθυνθούν σε μακροπρόθεσμες βιώσιμες επενδύσεις του ιδιωτικού τομέα, μεγιστοποιώντας έτσι την προστιθέμενη παραγωγική αξία για την οικονομία, την απασχόληση, τις εξαγωγές, με πρωταγωνιστές τον ψηφιακό και πράσινο μετασχηματισμό. Για τη διάθεση των δανείων/χρηματοδότησης, πρόκειται να ενεργοποιηθούν τρία διακριτά χρηματοδοτικά κανάλια: α) μέσω των Ευρωπαϊκών Χρηματοπιστωτικών Θεσμών, β) μέσω εμπορικών τραπεζών, γ) μέσω ενός ταμείου επιχειρηματικών συμμετοχών υπό τη μορφή fund-of-funds υπό την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΑΤΕ).
Δάνεια μέσω Εμπορικών Τραπεζών
Μέσα από το κανάλι πρόκειται να συγχρηματοδοτηθούν ιδιωτικές επενδύσεις με κεφάλαια εμπορικών τραπεζών και με δανειακά κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης & Ανθεκτικότητας.
Ο εν λόγω μηχανισμός αποσκοπεί στη χρηματοδότηση σημαντικών επενδύσεων εταιρειών κάθε μεγέθους, και θα καλύπτει κατά μέγιστο βαθμό το 50% του επενδυτικού κόστους, ενώ η ιδιωτική συμμετοχή θα καλύψει τουλάχιστον το 20% των ιδίων κεφαλαίων και το υπόλοιπο ποσό θα καλύπτεται από την εμπορική τράπεζα.
Για την υλοποίηση του μηχανισμού, το Υπουργείο Οικονομικών θα συμβληθεί με εμπορικές τράπεζες οι οποίες θα προκύψουν μέσα από ανοικτή διαδικασία πρόσκλησης συμμετοχής τους. Οι τράπεζες θα κρίνουν με δικά τους κριτήρια την αξιοπιστία του εκάστοτε επενδυτή και τη βιωσιμότητα της επένδυσης, χωρίς παρέμβαση του κρατικού μηχανισμού, ενώ πιστοποιημένοι ανεξάρτητοι ελεγκτές θα αξιολογούν την επιλεξιμότητα των επενδύσεων ως προς τις κατευθυντήριες γραμμές του Εθνικού Σχεδίου και θα ελέγχουν τη συμμόρφωση με τους κατά περίπτωση κανόνες κρατικών ενισχύσεων (ΓΑΚ, De Minimis, κλπ).
Προσδοκώμενα αποτελέσματα
Εν κατακλείδι, τα δάνεια του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα χρησιμοποιηθούν για τη βελτίωση της πρόσβασης επενδυτών στη χρηματοδότηση και θα σχεδιαστούν με τρόπους συμβατούς με τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και σταθερότητα.
Επιπλέον η παροχή οικονομικών κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις συμπληρώνεται από μια σειρά μεταρρυθμίσεων που στοχεύουν στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, στη μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού κόστους, στην αύξηση του μεγέθους των ελληνικών επιχειρήσεων, με άμεσες επιπτώσεις στην ενίσχυση του εξαγωγικού και παραγωγικού προσανατολισμού της ελληνικής οικονομίας.
Εφόσον επιτευχθεί η άμεση ενεργοποίηση των δανείων, ο συγκεκριμένος μηχανισμός εκτιμάται ότι θα αποτελέσει τον καταλύτη της κινητοποίησης των ιδιωτικών επενδύσεων στην Ελλάδα, με προσδοκώμενα αποτελέσματα:
- την κινητοποίηση επιπλέον ιδιωτικών κεφαλαίων ύψους έως 6,5 δισ. και επιπλέον τραπεζικών κεφαλαίων ύψους έως 12,7 δισ. έως το τέλος του 2025,
- τη δημιουργία νέων παραγωγικών επενδύσεων συνολικού ύψους έως 32 δισ. έως το τέλος του 2025,
- τη μείωση του επενδυτικού κενού της ελληνικής οικονομίας κατά ένα τρίτο.
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Radar.gr.