Τα νέα «κόκκινα» δάνεια της πανδημίας, ο πτωχευτικός νόμος, οι πλειστηριασμοί είναι τα θέματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα από τις τράπεζες και το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Ο SSM έχει στραμμένο το βλέμμα στα νέα «κόκκινα» δάνεια, αν και χθες ο επικεφαλής του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας κ. Αντρέα Ενρία αναθεώρησε προηγούμενη πρόβλεψη του ότι η πανδημία θα «γεννήσει» 1,3 δισ. ευρώ νέα προβληματικά δάνεια, χαρακτηρίζοντας την «ακραία».
Ωστόσο η «κόκκινη» γραμμή του επόπτη είναι τα moratoria και πως θα συμπεριφερθούν αυτά τα δάνεια, όταν θα πρέπει να εξυπηρετηθούν κανονικά. Στο ερώτημα λοιπόν, που θα κινηθούν οι νέες καθυστερήσεις απάντησε πως περιμένει τα στοιχεία που θα στείλουν την Παρασκευή 29 Ιανουαρίου οι τράπεζες για τα moratoria.
Νέα κόκκινη γενιά καθυστερήσεων
Ο κ. Ενρία υπογράμμισε πως οι τράπεζες δεν μπορούν να αξιολογούν τους δανειολήπτες όσο αυτοί βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής πληρωμών. Και εκτιμά πως ένα μεγάλο μέρος από τη νέα κόκκινη γενιά καθυστερήσεων θα προέλθει από τα δάνεια που βρίσκονται σε moratoria, για τα οποία υπάρχει και ειδική πρόβλεψη στο stress test που ξεκινά από τον Φεβρουάριο.
Επιφυλακτική για τα «κόκκινα» του Covid-19 είναι και η Moody’s. Ο οίκος πιστοληπτικής αξιολόγησης προειδοποιεί για πρόσθετες πιέσεις στις ελληνικές τράπεζες από τα «κόκκινα» της πανδημίας.
Με τον δείκτη των καθυστερήσεων (NPEs) στο 35,8% -δηλαδή 58,7 δισ. ευρώ προβληματικά δάνεια- στο τέλος Σεπτεμβρίου πρέπει να διανυθεί μεγάλη απόσταση για να φτάσουν οι ελληνικές τράπεζες τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι δείκτης καθυστερήσεων στο 3%.
Οι συνέπειες της πανδημίας
Με το εύρος των δανείων που βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής πληρωμών να διαμορφώνεται ανάμεσα στα 3,5 δισ. και 5,5 δισ. ευρώ, ο οίκος αξιολόγησης εκτιμά όλες οι τράπεζες θα υποστούν τις συνέπειες των νέων καθυστερήσεων, άλλες σε μεγαλύτερο και άλλες σε μικρότερο βαθμό.
Σημειώνει πως το πρόβλημα της ποιότητας ενεργητικού θα είναι εντονότερο για την Τράπεζα Πειραιώς, που τον Σεπτέμβριο 2020 είχε 15 δισ. ευρώ NPEs.
Το ίδιο διάστημα η Eurobank είχε μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα ύψους 5,5 δισ. ευρώ (μετά την τιτλοποίηση ύψους 6,8 δισ. ευρώ).
Οι τράπεζες Alpha και Εθνική που αναμένεται να ολοκληρώσουν τις διαδικασίες μεγάλων τιτλοποιήσεων στο πρώτο εξάμηνο φέτος, επίσης θα έχουν συνέπειες από τα κορωνοδάνεια. Η Alpha Bank αναμένεται να μειώσει τα καθυστερούμενα δάνεια στα 8,9 δισ. ευρώ (από 18,3 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο του 2020) και η Εθνική σε 4,3 δισ. ευρώ (από 10,3 δισ. ευρώ).
Και φυσικά προβληματισμό δημιουργεί το γεγονός ότι το 33% των δανείων που βρίσκονται σε καθεστώς αναστολής είναι τουριστικών και ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, κλάδος που έχει πληγεί περισσότερο από την πανδημία, και το 29% αφορά στο εμπόριο και στις μεταφορές.
Στο μεταξύ το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, οι CEOs των συστημικών τραπεζών και οι servicers θα έχουν σύσκεψη για τα θέματα του Πτωχευτικού και των πλειστηριασμών.
Το πρώτο εξάμηνο φέτος είναι δεδομένο ότι οι πλειστηριασμοί παραμένουν «παγωμένοι», ωστόσο θα πρέπει να ξεμπλοκάρουν οι προδικαστικές διαδικασίες (κατασχέσεις, διαταγές πληρωμής κ.λ.π.) Τουλάχιστον αυτοί είναι η κυβερνητική θέση μέχρι τώρα. Και φυσικά για να ξεκινήσουν οι πλειστηριασμοί θα πρέπει να επαναλειτουργήσουν τα δικαστήρια, τα οποία θα πρέπει να διαχειριστούν και τον όγκο των εκκρεμών υποθέσεων (40.000 υποθέσεις) του παλαιού νόμου Κατσέλη.
Μείζονα προβλήματα στις ανακτήσεις οφειλών
Από την πλευρά τους οι τραπεζίτες και οι επικεφαλής των Εταιρειών Διαχείρισης απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, τάσσονται υπέρ του ανοίγματος των πλειστηριασμών καθώς το παρατεταμένο «πάγωμα» δημιουργεί μείζονα προβλήματα στις ανακτήσεις οφειλών, και ενέχει κινδύνους για τις τιτλοποιήσεις μέσω του «Ηρακλή».
Στις πρόσφατες διαπραγματεύσεις κυβέρνησης-θεσμών για το συγκεκριμένο θέμα, οι επόπτες πιέζουν να ξεκινήσουν από τις 15 Μαρτίου οι πλειστηριασμοί για τα μεγάλα «κόκκινα» δάνεια και να διατηρηθεί μέχρι το τέλος Μαΐου το καθεστώς προστασίας, μόνο για τα ευάλωτα νοικοκυριά και τους δανειολήπτες που αποδεδειγμένα πλήττονται από την πανδημική κρίση.
Στο μεταξύ, άγνωστο είναι προς το παρόν τι θα γίνει και με το πρόγραμμα «Γέφυρα ΙΙ» που θα επιδοτεί επιχειρηματικά δάνεια. Οι Θεσμοί θέλουν το νέο πρόγραμμα επιδότησης να καλύπτει μόνο τις πολύ μικρές επιχειρήσεις. Αντίθετα, το οικονομικό επιτελείο –συνεπικουρούμενο και από τις τράπεζες και τους servicers- «βλέπει» ότι η Γέφυρα ΙΙ, μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα για πλήθος ΜμΕ που έχουν βρεθεί στη δίνη της πανδημικής κρίσης.
Μάλιστα η PwC υπέβαλε νέα πρόταση σχετικά με την περίμετρο των επιλέξιμων επιχειρήσεων για το «Γέφυρα ΙΙ», σύμφωνα με την οποία οι επιλέξιμοι οφειλέτες θα είναι λιγότεροι, με μεγαλύτερο όμως ύψος οφειλών.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι επιλέξιμοι θα είναι 177 χιλιάδες οφειλέτες (από 222 χιλιάδες στο αρχικό σχέδιο της PwC) με 58 δισ. ευρώ σύνολο οφειλών (από 31 δισ. ευρώ).
Όμως ο δρόμος μέχρι να καταρτιστεί το σχέδιο του Γέφυρα ΙΙ είναι ακόμα μακρύς, την ώρα που δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις το περιμένουν ως «μάννα εξ ουρανού».