«Ανθρωπιστικό διάδρομο» για ανακούφιση ευάλωτων και μικρομεσαίων νοικοκυριών που βάλλονται πανταχόθεν, ανοίγει η κυβέρνηση, καθώς την ερχόμενη εβδομάδα θα καταθέσει στη Βουλή «συμπληρωματικό προϋπολογισμό», για να αυξήσει κατά 2 δισεκατομμύρια ευρώ (ή 1,1% του ΑΕΠ επιπλέον) τις κρατικές δαπάνες και παροχές για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τον πόλεμο, την ακρίβεια και την διεθνή ενεργειακή κρίση.

Μόλις συμπληρώθηκαν 3 μήνες μέσα στη νέα χρονιά και πριν καν στεγνώσει «η μελάνη με την οποία γράφτηκαν» τα μέτρα στήριξης ύψους 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ (επιδοτήσεις λογαριασμών, καυσίμων και φτωχών νοικοκυριών) τα οποία θα δοθούν ως το Πάσχα, το υπουργείο Οικονομικών διευρύνει από τα 67,9 δισ. ευρώ, σε 70 δισεκατομμύρια την πρόβλεψη των κρατικών δαπανών για εφέτος.

Οι επιπλέον δαπάνες για τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό ανέρχονται σε  2 δισ. ευρώ. Περίπου το μισό δισ. ευρώ θα καλύψει την «επιταγή ακρίβειας» που θα λάβουν 670.000 από τα πλέον ευάλωτα νοικοκυριά της χώρας. Τα υπόλοιπα 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ, αποτελούν «μαξιλάρι» για παροχές και παρεμβάσεις που θα απαιτηθούν στο μέλλον.

Ως τέτοια μέτρα εξετάζονται, μεταξύ άλλων:

• η παράταση ή και αύξηση για 3 μήνες ακόμα, της επιδότησης της τιμής στο ντίζελ κίνησης, που για πρώτη φορά στα χρονικά έχει σχεδόν φτάσει την τιμή πώλησης της βενζίνης –με τάση και να την ξεπεράσει ενδεχομένως το προσεχές διάστημα! Από 1ης Απριλίου η τιμή διυλιστηρίου θα επιδοτηθεί κατά σχεδόν 15 λεπτά το λίτρο, που μείωση που θα πρέπει να περάσει αυτούσια στην αντλία των πρατηρίων και των καταναλωτή. Ωστόσο το μέτρο έχει ημερομηνία λήξεως 30 Απριλίου, ενώ και τα 15 λεπτά μπορεί να αποδειχθούν τελικώς λίγα. Η ξέφρενη πορεία του πετρελαίου κίνησης επηρεάζει άμεσα όλη την εφοδιαστική αλυσίδα και απειλεί να βάλει «φωτιά» στα ράφια των καταστημάτων και στο καλάθι της νοικοκυράς.
• επέκταση του προγράμματος «ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ» για ακόμα ένα δίμηνο, δηλαδή Απρίλιο και Μάιο. Το πανδημικό αυτό πρόγραμμα έληγε κανονικά σήμερα, με κίνδυνο χιλιάδες εργαζόμενοι να βγουν από αύριο στην ανεργία. Λόγω πολέμου όμως και του υψηλού κόστους διαβίωσης κρίθηκε αναγκαίο να μετατεθεί σε ευθετότερο χρόνο η λήξη του εκτάκτου προγράμματος επιδότησης της εργασίας.
• κάλυψη χρεών ή άλλων αναγκών νοικοκυριών, επιχειρήσεων ή και κρατικών όπως π.χ. δήμοι, λόγω της ενεργειακής κρίσης

Οι επιπλέον δαπάνες από τον συμπληρωματικό προϋπολογισμό θα εξειδικευτούν ως τον Μάιο ή Ιούνιο. Ωστόσο στο οικονομικό επιτελείο ξεκαθαρίζουν ότι «επιπλέον δαπάνες 1,1% του ΑΕΠ δεν σημαίνει και επιπλέον δημοσιονομικό έλλειμμα 1,1%». Εννοούν δηλαδή πως το αποθεματικό μέτρων 2 δισ. ευρώ που δημιουργείται, μπορεί να μη δαπανηθεί εξ ολοκλήρου ή μπορεί να καλυφθεί από υπερπλεόνασμα από άλλα έσοδα (πχ αυξημένος ΦΠΑ λόγω ανατιμήσεων), θετική επίπτωση για το ΑΕΠ και τα κρατικά έσοδα στο 2022 από την «υπερανάπτυξη» του 2021 (carry over) κ.λπ.

Στη συνέχεια όμως, από Ιούνιο και μετά, πολλά θα εξαρτηθούν και από αν χαλαρώσουν πανευρωπαϊκά οι δεσμεύσεις για λιτότητα και οι στόχοι για πλεονάσματα κατά το 2023, εξέλιξη που θα άφηνε και νέα περιθώρια για παροχές στο β΄εξάμηνο 2022.

Έτσι, το ευτύχημα στην παρούσα φάση πάντως, εν μέσω της τεράστιας αβεβαιότητος παγκοσμίως και χωρίς καν ακόμα να έχει φανεί όλο το εύρος και το βάθος της ενεργειακής και πολεμικής κρίσης (αλλά και παρά τα προβλήματα που άφησαν πίσω τους πανδημία, lockdown και Μνημόνια) δεν είναι απλώς ότι η κυβέρνηση έχει και δίνει «ανάσες» με μέτρα και παροχές, αλλά και το ότι ο κρατικός προϋπολογισμός αντέχει ακόμα, εκτελείται κανονικά ή με υπερείσπραξη και παραμένει «εντός στόχου» χωρίς να εκτροχιάζεται.

Λαμβάνοντας δε, υπόψη πάντα «την επόμενη ημέρα», είτε με πόλεμο για τα χειρότερα, είτε με ειρήνη για επιστροφή στην «κανονικότητα» των αγορών και των πλεονασμάτων, η κυβέρνηση δεν σπατάλησε «σαν να μην υπάρχει αύριο» ό,τι είχε και δεν είχε για παρεμβάσεις, αλλά διατηρεί και συνεχίζει να διανοίγει περιθώρια, για νέα μέτρα στήριξης της οικονομικής ανάκαμψης και της κοινωνικής συνοχής.

Επιταγή ακρίβειας: Πώς και σε ποιους θα πληρωθεί έως τις 21 Απριλίου