Ο 42χρονος Άντονι Ταν δεν χρειαζόταν να ξεκινήσει μια επιχείρηση για να γίνει πλούσιος: Μεγάλωσε ως ο νεότερος από τους τρεις γιους μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της Μαλαισίας. Ο πατέρας του, Ταν Χενγκ Τσου, είναι ο πρόεδρος της Tan Chong Motor, μιας πολυεθνικής εταιρείας διανομής αυτοκινήτων που ιδρύθηκε από τον παππού του, τη δεκαετία του 1950 και είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο της Κουάλα Λουμπούρ.
«Θα μπορούσε κανείς να με αποκαλέσει «επαναστάτη χωρίς αιτία»», δήλωσε ο Ταν. «Όμως είχα αποστολή να δημιουργήσω κάτι που θα μπορούσε να κάνει καλό».
Τώρα, ο Ταν είναι ο συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος ενός πολυεθνικού κολοσσού: της εφαρμογής Grab που σκοπό έχει τις μεταφορές με ταξί. Αφού η επιχείρηση μπήκε στο χρηματιστήριο των ΗΠΑ τον Δεκέμβριο του 2021, έφτασε πάνω από 2 δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα το 2023, σύμφωνα με έγγραφα που εξέτασε το CNBC Make It.
Σήμερα, εκτός από διαδρομές, η εταιρεία προσφέρει διανομή τροφίμων και ειδών παντοπωλείου, καθώς και χρηματοοικονομικές υπηρεσίες όπως πληρωμές, δανεισμό και ψηφιακές τραπεζικές υπηρεσίες. Από το 2023, η Grab εξυπηρετεί επίσης πάνω από 35 εκατομμύρια πελάτες και παρέχει 13 εκατομμύρια θέσεις εργασίας σε οκτώ χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας.
«Θυμάμαι όταν συναντήθηκα με τον Φέρντιναντ Μάρκος (πρώην πρόεδρος) στις Φιλιππίνες και υπενθύμισε σε μένα και στο διοικητικό συμβούλιο ότι η Grab κυριολεκτικά άλλαξε τα νούμερα ανεργίας σε εθνικό επίπεδο», δήλωσε. «Αυτό είναι που θα έλεγα ότι μας κάνει όλους πραγματικά ευτυχισμένους».
Επιχειρηματικό ξεκίνημα
Το 2009, ο Ταν ξεκίνησε τις σπουδές του στο Harvard Business School, όπου γνώρισε τον συνιδρυτή της εταιρίας του, Χούι Λινγκ Ταν. Καθώς και οι δύο είχαν μεγαλώσει στη Μαλαισία, έγιναν καλοί φίλοι αφού κάθισαν ο ένας δίπλα στον άλλον σε ένα μάθημα επιχειρηματικότητας.
Μια μέρα του 2011, συζητούσαν για το σύστημα ταξί της Μαλαισίας, το οποίο εκείνη την εποχή ήταν φημισμένο για την έλλειψη ασφάλειάς του, κυρίως για τις γυναίκες. Οι δύο τους αποφάσισαν να απαντήσουν στην πρόκληση.
«Θέλουμε να βοηθήσουμε τις γυναίκες ώστε να μπορούν να φτάνουν στον προορισμό τους με ασφάλεια», δήλωσε ο Ταν. «Και οι δύο πιστεύουμε πραγματικά ότι είμαστε πολύ ευλογημένοι και θέλαμε να βοηθήσουμε σε ένα ζήτημα της Νοτιοανατολικής Ασίας».
Δημιούργησαν ένα επιχειρηματικό σχέδιο, το οποίο υποβλήθηκε σε διαγωνισμό νεοφυών επιχειρήσεων στο πανεπιστήμιο. Κέρδισαν την πρώτη θέση και πήραν βραβείο 25.000 δολαρίων, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως κεφάλαιο εκκίνησης για αυτό που στη συνέχεια θα γινόταν η Grab.
Σήμερα, η Grab υποστηρίζεται από την SoftBank και έχει χρηματιστηριακή αξία πάνω από 14 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η ίδρυση της Grab δεν ήταν εύκολη
Μεγαλώνοντας και εργαζόμενος στην οικογενειακή επιχείρηση, ο Ταν αναμενόταν να τελειώσει τις σπουδές του και να εργαστεί στην εταιρεία.
«Ο πατέρας μου είπε: «Δεν νομίζω ότι θα πετύχει, οπότε σε παρακαλώ μην με ενοχλείς άλλο γι’ αυτό»», δήλωσε ο Ταν. «Ήταν δύσκολο. Κάποιες φορές σκεφτόμουν ότι δεν ήμουν αρκετός… αλλά, νομίζω ότι αυτές οι στιγμές με ώθησαν να πω: «Μπορώ να δημιουργήσω κάτι που να λύνει πραγματικά τα κοινωνικά προβλήματα»».
Τελειοποίησε την ιδέα του και την έδειξε στη μητέρα του, η οποία τελικά έγινε η πρώτη επενδυτής της Grab. Με τα χρήματα από τον διαγωνισμό εκκίνησης και τη μαμά του, ο Ταν επένδυσε επίσης ό,τι είχε στην τράπεζα για να ξεκινήσει την εταιρεία τον Ιούνιο του 2012. Εκείνη την εποχή, η εταιρεία ήταν γνωστή ως «MyTeksi».
«20ωρες» εργάσιμες ημέρες
Τα πρώτα χρόνια στην επιχείρηση δεν ήταν καθόλου εύκολα.
Ο Ταν και ο συνιδρυτής του είχαν μόλις αναλάβει την κατασκευή νέων υποδομών για το σύστημα ταξί της Μαλαισίας, αλλά τα χρήματα ήταν ένας μεγάλος περιοριστικός παράγοντας.
Το αρχικό γραφείο βρισκόταν σε ένα μικρό δωμάτιο στην Κουάλα Λουμπούρ της Μαλαισίας – ένα μέρος γνωστό για τον ζεστό καιρό και την υγρασία που επικρατεί εκεί όλο το χρόνο. Το γραφείο δεν διέθετε εξαερισμό, κλιματισμό ή WiFi. «Έπρεπε να συνδεόμαστε από τα κινητά μας τηλέφωνα», δήλωσε ο Ταν.
Ήταν επίσης δύσκολο για την ομάδα της Grap να φέρει οδηγούς ταξί στην πλατφόρμα χωρίς επαρκή κεφάλαια, οπότε έπρεπε να γίνουν δημιουργικοί.
Τον πρώτο καιρό λειτουργίας της εταιρείας, ο Ταν ταξίδεψε σε όλη τη Νοτιοανατολική Ασία προσπαθώντας να πείσει οδηγούς ταξί να δοκιμάσουν την Grab και να συμμετάσχουν.
Ο Ταν παρατήρησε ότι οι οδηγοί στο Χο Τσι Μινχ του Βιετνάμ, πριν ξεκινήσουν τη βάρδια τους το πρωί, σταματούσαν σε ένα βενζινάδικο για να πιούν καφέ. Έτσι, ο Ταν εμφανιζόταν γύρω στις 4 π.μ. για να μοιράσει δωρεάν καφέ στους οδηγούς ταξί, οπότε και τους πρότεινε να ενταχθούν στην Grab. «Αυτός ήταν ο μόνος τρόπος», είπε.
«Στη Μανίλα, θυμάμαι ότι πήγαινα να συναντήσω πολλά ταξί μαζεμένα, επειδή πάντα αλλάζουν βάρδιες περίπου στις τέσσερις το πρωί… μετά περνούσα χρόνο μαζί τους πίνοντας μπύρα. Προσπαθούσα να καταλάβω αυτά που τους προβλημάτιζαν, όπως το γιατί χρειάζονταν περισσότερο εισόδημα», δήλωσε ο Ταν.
«Ήταν πολύ έντονη εμπειρία», είπε. «Πετούσα σε δύο με τρεις πόλεις την εβδομάδα όταν είχαμε αρχίσει να μεγαλώνουμε σαν εταιρεία. Ταξίδευα και αφιέρωνα πολλές ώρες την ημέρα, από Δευτέρα έως Κυριακή».
Προώθηση της Νοτιοανατολικής Ασίας
Το 2018, μετά από μια μεγάλη φορολογική μάχη, η Uber συμφώνησε να πουλήσει την επιχείρησή της στη Νοτιοανατολική Ασία στην Grab. Ως αντάλλαγμα, η Uber θα είχε μερίδιο 27,5% στην Grab. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, ο διευθύνων σύμβουλος της Uber, Ντάρα Χοσροβσάχι, εντάχθηκε στο διοικητικό συμβούλιο της Grab. Η συμφωνία αυτή εδραίωσε την κυριαρχία της Grab στην περιοχή.
Αυτό που ξεκίνησε ως ένα «όνειρο» για την αντιμετώπιση του προβλήματος ασφάλειας στο σύστημα ταξί της Μαλαισίας, έχει γίνει πλέον η κυρίαρχη εφαρμογή της Νοτιοανατολικής Ασίας.
Παρόλα αυτά, η εταιρεία έχει δεχτεί σχόλια περί μονοπωλιακής πολιτικής από επικριτές και ρυθμιστικές αρχές.
Η Grap παρόλα αυτά, είναι βέβαιο ότι έχει επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι στην περιοχή ζουν την καθημερινή τους ζωή και έχει δώσει τη δυνατότητα στους ανθρώπους με χαμηλότερα εισοδήματα να αποκτήσουν πρόσβαση σε προγράμματα μικροχρηματοδότησης, ώστε να μπορούν να αγοράσουν ένα κινητό και να αρχίσουν να κερδίζουν χρήματα ως οδηγοί.
«Αυτό είναι που μας διαφοροποιεί, σωστά; Κατανοούμε τα προβλήματά τους», δήλωσε.
«Το θέμα είναι να βοηθήσουμε πραγματικά τους ανθρώπους, να τους εξυπηρετήσουμε όπως κανείς άλλος δεν μπορεί… και αυτό είναι που μας διαφοροποιεί από οποιονδήποτε άλλον παρόμοιο με εμάς».