Η Ελλάδα προχωρά σε ένα ιστορικό βήμα οικονομικής κυριαρχίας, καθώς η κυβέρνηση σχεδιάζει την πρόωρη εξόφληση των δανείων του πρώτου μνημονίου, δέκα χρόνια νωρίτερα από τον αρχικό προγραμματισμό. Το πλάνο αφορά συνολικό ποσό περίπου 30 δισ. ευρώ μέχρι το 2031, αντί για το 2041, και εντάσσεται σε μια συνολική στρατηγική ενίσχυσης της πιστοληπτικής εικόνας και μείωσης του δημοσίου χρέους.
Το άμεσο όφελος για τον κρατικό προϋπολογισμό είναι η εξοικονόμηση από τόκους, που σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Υπουργείου Οικονομικών, θα φτάσει το 1 δισ. ευρώ ετησίως από το 2031 και μετά. Η πρόωρη αποπληρωμή των δανείων σηματοδοτεί την επιστροφή της Ελλάδας σε διαχειρίσιμα επίπεδα δανεισμού και εκπέμπει ισχυρό μήνυμα σταθερότητας προς τις διεθνείς αγορές και τους οίκους αξιολόγησης.
Σταδιακή ενίσχυση κοινωνικής πολιτικής από το 2026
Παρότι η κίνηση αυτή δεν αποτυπώνεται άμεσα σε παροχές προς τους πολίτες, το οικονομικό επιτελείο υπογραμμίζει ότι τα μακροπρόθεσμα κέρδη θα επιστρέψουν στην κοινωνία με τρόπο πιο στοχευμένο και διαρκή. Η μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να χρηματοδοτήσει μόνιμες ενισχύσεις σε συντάξεις, Υγεία, Παιδεία και στήριξη των πιο ευάλωτων.
Όπως εξηγούν πηγές του Υπουργείου, στόχος δεν είναι να δοθούν «λίγα και εφήμερα» τώρα, αλλά να δημιουργηθεί το δημοσιονομικό περιθώριο για μεγαλύτερες και σταθερές παροχές στο μέλλον. Επιπλέον, η βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας εκτιμάται ότι θα μειώσει ακόμη περισσότερο τα επιτόκια δανεισμού, εξοικονομώντας επιπλέον 300 εκατ. ευρώ ετησίως μόνο από τα κρατικά ομόλογα. Το συνολικό όφελος μετά το 2031 μπορεί να ξεπεράσει το 1,5 δισ. ευρώ τον χρόνο.
Αποπληρώνεται το πρώτο μνημόνιο: Ευρωπαϊκοί περιορισμοί και εθνικός σχεδιασμός
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι βάσει των νέων κανόνων της Ε.Ε., τα κράτη με υψηλό χρέος –όπως η Ελλάδα– υποχρεούνται να κατευθύνουν το μεγαλύτερο μέρος των πλεονασμάτων τους στη μείωσή του. Παρότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2025 αναμένεται να ξεπεράσει τα 11 δισ. ευρώ, μόλις ένα μικρό ποσοστό (γύρω στο 1 δισ.) θα μπορεί να αξιοποιηθεί για κοινωνικές δαπάνες, ενώ το υπόλοιπο δεσμεύεται για αποπληρωμή του χρέους.
Η κυβέρνηση επιμένει ότι αυτή η στρατηγική δεν μεταθέτει το βάρος στις επόμενες γενιές, αλλά αντιθέτως, δημιουργεί τις προϋποθέσεις για ένα πιο βιώσιμο μέλλον. Τα χρήματα που θα εξοικονομούνται δεν θα φεύγουν στο εξωτερικό για πληρωμές δόσεων, αλλά θα μένουν στην Ελλάδα, ενισχύοντας την εσωτερική οικονομία.
Η πρόωρη εξόφληση των μνημονιακών δανείων δεν είναι ένα συμβολικό βήμα, αλλά ένας εθνικός στόχος, με θεσμικό, πολιτικό και κοινωνικό αποτύπωμα. Όπως αναφέρουν κύκλοι του Υπουργείου Οικονομικών, «ο δρόμος προς την οικονομική αυτονομία δεν περνά από παροδικά μέτρα, αλλά από δομικές αλλαγές και μακρόπνοο σχεδιασμό».
