Οι τρεις πυλώνες πάνω στους οποίους αναμένεται να επικεντρωθεί η Eurelectric την επόμενη διετία, αλλά και οι ενεργειακές προκλήσεις με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η Ευρώπη, παρουσιάστηκαν χθες κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου που παρέθεσαν ο νέος πρόεδρος του συνδέσμου, Μάρκους Ραουράμο, μαζί με τους αντιπροέδρους Γιώργο Στάσση και Κάθριν ΜακΓκρέγκορ.

Σύμφωνα με το μανιφέστο της προεδρίας, που σκιαγραφήθηκε κατά τη διάρκεια του Power Summit που πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες, για την περίοδο 2025-2027, υπάρχουν τρεις στρατηγικές προτεραιότητες: εξηλεκτρισμός με γνώμονα τον πελάτη για την ενίσχυση της βιομηχανικής ανταγωνιστικότητας, ενεργειακή ασφάλεια και ασφάλεια εφοδιασμού, και ο ψηφιακός μετασχηματισμός.

Στον τρίτο αυτό πυλώνα αναφέρθηκε στην τοποθέτησή του ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλοςτης ΔΕΗ. Γιώργος Στάσσης: «Ως ευρωπαϊκές εταιρείες κοινής ωφέλειας, βλέπουμε την ψηφιοποίηση και την Τεχνητή Νοημοσύνη όχι ως παράπλευρα έργα, αλλά ως βασικούς παράγοντες για την ενεργειακή μετάβαση και αντίστροφα», τόνισε.

Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης

Αναφορικά με τον τρίτο πυλώνα η Eurelectric τονίζει τη ραγδαία αλλαγή στις δυνατότητες της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία τροφοδοτείται από σημαντικές τεχνικές καινοτομίες, την έκρηξη των διαθέσιμων δεδομένων και τη μείωση του υπολογιστικού κόστους.

Για να αξιοποιήσει πλήρως αυτήν την ευκαιρία που προσφέρει η ψηφιοποίηση, η ένωση αναφέρει ότι ο ευρωπαϊκός τομέας ενέργειας πρέπει να κλιμακώσει τις ψηφιακές τεχνολογίες για να βελτιστοποιήσει την απόδοση του συστήματος, να απελευθερώσει την καινοτομία και να προετοιμάσει τις ενεργειακές υποδομές της Ευρώπης για το μέλλον.

«Oι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ενεργειακή απόδοση και τελικά στη μείωση των εκπομπών»

Η τοποθέτηση Στάσση

Ο κ. Στάσσης υπογράμμισε ότι αυτές κρίνονται απαραίτητες για τον τρόπο με τον οποίο διαχειριζόμαστε την ενέργεια: τις χρησιμοποιούμε για να βελτιστοποιήσουμε τα δίκτυα, να προβλέψουμε την παραγωγή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, να εντοπίσουμε σφάλματα και να παρέχουμε καλύτερες και πιο εξατομικευμένες υπηρεσίες στους καταναλωτές. Αυτό είναι ισχυρό – και είναι μόνο η αρχή. Καθώς προχωράμε προς πιο εξηλεκτρισμένα, απαλλαγμένα από άνθρακα και αποκεντρωμένα ενεργειακά συστήματα, η πολυπλοκότητα θα αυξάνεται.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη θα είναι απαραίτητη για τη διαχείριση αυτής της πολυπλοκότητας και η ψηφιακή υποδομή καθίσταται εξίσου σημαντική με τη φυσική υποδομή.

Οι κυβερνοεπιθέσεις στις ενεργειακές υποδομές δεν είναι πλέον υποθετικές

Τα κέντρα δεδομένων

Ο κ. Στάσσης υπογράμμισε ότι τα κέντρα δεδομένων και οι συστάδες τεχνητής νοημοσύνης είναι απαραίτητα για την οικονομική ανάπτυξη, την ψηφιακή κυριαρχία και την καινοτομία. Αλλά είναι επίσης «διψασμένα» για ενέργεια, δημιουργώντας νέα ζήτηση για ηλεκτρική ενέργεια. Αυτό εγείρει ένα κρίσιμο ερώτημα: πώς θα καλύψουμε αυτή τη ζήτηση χωρίς να επιβαρύνουμε υπερβολικά το δίκτυο και τους καταναλωτές μας; Αυτό απαιτεί πιο έξυπνα δίκτυα, νέες προσθήκες ισχύος και καλύτερο σχεδιασμό. Ταυτόχρονα, οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ενεργειακή απόδοση και τελικά στη μείωση των εκπομπών.

Ο σχεδιασμός των υποδομών και οι κίνδυνοι

Σύμφωνα με τον κ. Στάσση οι ψηφιακές και ενεργειακές υποδομές πρέπει να σχεδιάζονται από κοινού, όχι μεμονωμένα. Ένα κέντρο δεδομένων δεν είναι απλώς μια εγκατάσταση πληροφορικής – είναι ένας ενεργειακός κόμβος.

«Καθώς οι υποδομές μας γίνονται πιο έξυπνες, γίνονται και πιο εκτεθειμένες. Το ηλεκτρικό δίκτυο είναι πλέον ένα ψηφιακό δίκτυο, όπου τα πάντα είναι συνδεδεμένα. Από ηλιακούς συλλέκτες και ηλεκτρικά οχήματα έως πλατφόρμες cloud και συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.

Αυτό το καθιστά πιο αποτελεσματικό αλλά και πιο ευάλωτο. Οι κυβερνοεπιθέσεις στις ενεργειακές υποδομές δεν είναι πλέον υποθετικές» τόνισε και υπογράμμισε: «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ενέργειας πρέπει να είναι:

  •  Αποδοτικός, ώστε να μπορούμε να εξυπηρετούμε την αυξανόμενη ζήτηση χωρίς συμβιβασμούς
  • Ασφαλής ώστε τα συστήματά μας να είναι ανθεκτικά σε επιθέσεις
  • Και δίκαιος, ώστε οι καταναλωτές να μην καλούνται να επωμιστούν το κόστος ενός πιο σύνθετου και διασυνδεδεμένου κόσμου.

Οι προκλήσεις του καλοκαιριού

Όπως ήταν φυσικό το προεδρείο της Eurelectric ερωτήθηκε και για τον υπάρχει ανησυχία ότι θα επαναληφθεί το φαινόμενο του περασμένου καλοκαιριού με τις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και τις πολύ μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ Βορρά και Νότου, ο κ. Στάσσης υπογράμμιζε ότι η Κομισιόν έχει εντοπίσει το θέμα και εργάζεται πάνω σε αυτό, ώστε να δει πώς πρέπει να αντιμετωπιστεί. «Μέχρι στιγμής, δεν έχουμε καμία είδηση από αυτή την πλευρά και θα περιμένουμε να δούμε ποια θα είναι τα συγκεκριμένα αποτελέσματα», ανέφερε, προσθέτοντας πάντως, ότι καθώς «οδεύουμε προς το καλοκαίρι και θα υπάρξουν καύσωνες, είναι πιθανό θα βρεθούμε ξανά στην ίδια κατάσταση».

Το μπλακ άουτ

Αναφορικά με το μπλακ άουτ που σημειώθηκε στην Ιβηρική Χερσόνησο, ο πρόεδρος της Eurelectric άφησε σαφείς αιχμές κατά του ισπανικού διαχειριστή, κάνοντας λόγο για περιορισμένη πρόσβαση σε στοιχεία, και πρόσθεσε ότι μέχρι στιγμής δεν έχει ολοκληρωθεί η έρευνα για το τι συνέβη τελικά.

Σε ερώτηση αν κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβεί και σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, δεν υπήρξε σαφής απάντηση με δεδομένο ότι δεν έχουν αποσαφηνιστεί τα αίτια των διακοπών ρεύματος σε Πορτογαλία και Ισπανία.

Ο εξηλεκτρισμός της βιομηχανίας

Αναφορικά με τον πρώτο πυλώνα του μανιφέστου ο Markus το λέει καθαρά: η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης περνά μέσα από τον εξηλεκτρισμό της βιομηχανίας. Πιο φθηνή, πιο καθαρή ενέργεια για τις επιχειρήσεις σημαίνει περισσότερες δουλειές, περισσότερη ανάπτυξη, και περισσότερη πολιτική σταθερότητα.

Ωστόσο, τίποτα απ’ όλα αυτά δεν θα προχωρήσει χωρίς διευκόλυνση των αδειοδοτήσεων, επενδύσεις στις υποδομές και ξεκάθαρους χρηματοδοτικούς μηχανισμούς.

Ενεργειακή ασφάλεια σημαίνει γεωπολιτική ανεξαρτησία

Με φόντο την παγκόσμια αστάθεια, η κ. ΜακΓκρέγκορ θύμισε ότι καμία χώρα δεν είναι κυρίαρχη όταν εξαρτάται ενεργειακά από τρίτους. Ο εξηλεκτρισμός είναι το κλειδί για την απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, την ίδια στιγμή που χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία επιταχύνουν τη δική τους μετάβαση.

Το ζητούμενο δεν είναι πια απλώς «ενέργεια», αλλά «ποιος την έχει και ποιος την ελέγχει». Και η απάντηση δεν είναι μία: διαφοροποίηση προμηθευτών, ενίσχυση των διασυνδέσεων, ευφυή δίκτυα και ενιαία στρατηγική στην αγορά ηλεκτρισμού

Οι προκλήσεις στην ευρωπαϊκή ενέργεια και η Ρωσία

H χρήση ηλεκτρικής ενέργειας σε όλους τους τομείς είναι καθοριστικής σημασίας για την ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την ανταγωνιστικότητα της βιομηχανίας, δήλωσαν φορείς του κλάδου στο ετήσιο συνέδριο της βιομηχανικής ένωσης Eurelectric.

Καθώς η ΕΕ συνεχίζει να αντιμετωπίζει τις συνέπειες της ενεργειακής κρίσης, οι οποίες έχουν επιδεινωθεί από τον πόλεμο της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας και γεωπολιτικές αλλαγές όπως το νέο διατλαντικό ρήγμα , η ηλεκτρική ενέργεια αναδεικνύεται ως «η ραχοκοκαλιά της ανθεκτικότητας σε έναν κόσμο που αλλάζει», σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του βιομηχανικού ομίλου Eurelectric, Kristian Ruby.

Μιλώντας στο summit 2025 στις Βρυξέλλες υπογράμμισε, ότι «αυτό που χρειάζεται η Ευρώπη είναι ένα παιχνίδι ισχύος, μια τολμηρή ώθηση για να αναζωογονήσουμε την οικονομία μας και να ξεκλειδώσουμε μια νέα εποχή βιομηχανικής ανάπτυξης – με ασταμάτητη ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται εδώ», είπε.

Εξάρτηση

Όπως επισημάνθηκε, η Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις εισαγωγές ορυκτών καυσίμων από όλο τον κόσμο και η εγχώρια ανανεώσιμη ηλεκτρική ενέργεια θεωρείται ζωτικής σημασίας για τη διασφάλιση της μελλοντικής ενεργειακής ασφάλειας . Από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία το 2022, η ΕΕ έχει μειώσει δραστικά τις εισαγωγές ενέργειας από τη Ρωσία μέσω των δικών της προσπαθειών και της απόφασης της Ρωσίας να διακόψει την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω αγωγών. Αυτό έχει αυξήσει την τιμή του φυσικού αερίου ειδικότερα – ενός σημαντικού καυσίμου και πρώτης ύλης για πολλούς βιομηχανικούς παραγωγούς.

«Θα σταματήσουμε την εισαγωγή ενέργειας από τη Ρωσία», δήλωσε ο Επίτροπος της ΕΕ για την Ενέργεια και τη Στέγαση, Νταν Γιόργκενσεν, στο συνέδριο, αναφερόμενος στο σχέδιο της ένωσης να τερματίσει την εξάρτησή της έως το 2027 .

Η ρωσική ενέργεια

Ο κ. Γιόργκενσεν υπογράμμισε ότι το 2024 Ευρωπαϊκή Ένωση συνεισέφερε 21,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε άμεσες πληρωμές στη Ρωσία για αγορές ενέργειας. Αυτό είναι το ποσό που δαπάνησαν τα κράτη μέλη στο πλαίσιο εμπορικών συμφωνιών που υπογράφηκαν πριν από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία και, σε κάθε περίπτωση, τονίζει ο Γιόργκενσεν, το ποσό του 2024 θα πρέπει να ερμηνεύεται σε σχέση με τις εμπορικές ροές πριν από τη σύγκρουση. Το 2022, τονίζει, στην απάντησή του στην κοινοβουλευτική ερώτηση, τα κράτη μέλη της ΕΕ πλήρωσαν 144 δισεκατομμύρια στη Μόσχα.

Ως εκ τούτου, οι πολιτικές διαφοροποίησης των πηγών και αποδέσμευσης από τον Ρώσο προμηθευτή αποδίδουν καρπούς, είπε. Μόνο το 2024, σημειώνει, θα υπάρξει « μείωση των πληρωμών κατά 85% σε σύγκριση με το 2022» και «εξοικονόμηση 122 δισεκατομμυρίων ευρώ».

Οι αριθμοί «καταδεικνύουν την πρόοδο που έχει σημειώσει η ΕΕ στη μείωση της εξάρτησης από τις ρωσικές εισαγωγές ενέργειας»

Διαβάστε ακόμη: